Astereognozja - co to jest, jak się objawia i na czym polega leczenie?
Asterognozja to tajemnicze zaburzenie, które upośledza zmysł dotyku. Zwykle powstaje ono na skutek uszkodzenia centralnego układu nerwowego, którego przyczyną może być stan zapalny, uraz mechaniczny lub guz. Zwykle astereognozja jest objawem towarzyszącym innym schorzeniom neurologicznym. Zobacz, na czym polega i jak ją leczyć.
1. Co to jest astereognozja?
Astereognozja to zaburzenie funkcjonowania zmysłu dotyku. Chorzy na tę przypadłośc mają problem z rozpoznaniem przedmiotów, kiedy korzystają tylko z tego zmysłu (np. mają zamknięte oczy). Taka osoba nie rozpoznaje poprzed dotyk ani przedmiotów dobrze sobie znanych, ani takich, które mają charakterystyczny kształt i trudno pomylić je z czymś innym.
Zaburzenie to nie wynika z uszkodzenia tzw. dróg czuciowych, a jest bardziej złożonym problemem neurologicznym. Pacjent jest bowiem w stanie określić fakturę dotykanego przedmiotu, jego wielkość i materiał, z którego jest zrobiony. Reaguje jednak na wszystkie bodźce tak, jakby miał z nimi do czynienia po raz pierwszy.
Schorzenie to zaliczane jest do grupy agnozji.
2. Przyczyny astereognozji
Astereognozja nie rozwija się na skutek uszkodzenia nerwów dotykowych. To następstwo urazu kory płata ciemieniowego. Tam znajdują się ośrodki nerwowe, które są odpowiedzialne za prawidłową percepcję wrażeń czuciowych - odbieranie ich i przetwarzanie na konkretny obraz.
Astereognozja może się pojawi tylko w jednej ręce. Zależy to od rodzaju uszkodzenia. Jeżeli uraz obejmie prawy płat ciemieniowy, wówczas astereognozją będzie objęta tylko lewa kończyna.
Schorzenie to samo w sobie nie jest samodzielna jednostką chorobową. Najczęściej pojawia się jako objaw towarzyszący takim chorobom, jak:
- choroby naczyniowe układu nerwowego, np. udar mózgu
- zakażenia układu nerwowego
- urazy mechaniczne czaszki
- krwotoki wewnątrzczaszkowe
- nowotwory układu nerwowego
- zespół otępienny
- zanik mózgu
- nagłe zatrzymanie krążenia
Do astereognozji może dojśc także na skutek zbyt długo trwającej reanimacji.
3. Objawy astereognozji
Pomimo tego, że astereognozja nie jest samodzielną chorobą, często towarzyszą jej inne objawy, które mogą dodatkowo wskazywać na przyczynę problemu.
W zależności od stopnia uszkodzenia, objawy towarzyszące zaburzeniom dotyku towarzyszą łagodne i typowe objawy, ale także dość specyficzne. Najczęściej pojawiają się zaburzenia mowy, porażenie mięśni, silny ból głowy oraz utrata przytomności.
Zdarza się, że astereognozji towarzyszą takie nietypowe objawy, jak:
- zaburzenia oczuwania bólu
- brak zdolności rozróżniania dwóch bodźców działających jednocześnie
- nasilające się deficyty neurologiczne
To, jakie objawy wystapią u danego pacjenta, jest kwestią indywidualną i w dużej mierze zależy od tego, jak rozległy jest uraz i jaka jest jego przyczyna.
4. Diagnostyka i leczenie asterognozji
Diagnostyka astereognozji ma na celu odkrycie przyczyny, od której później będzie zależeć leczenie. Najczęściej w tym celu wykonuje się badania laboratoryjne i obrazowe - szczególnie tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny mózgu. Oprócz tego potrzebna jest konsultacja neurologiczna i neuropsychologiczna.
Leczenie nie zawsze przynosi określony skutek. Czasem uszkodzenie płata ciemieniowego jest tak duże, że prowadzi do nieodwracalnych zmian, które mogą sprawić, że asterognozja będzie problemem przewlekłym, jednak nie powinien postępować.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
