Badanie audiometryczne (badanie tonalne progowe słuchu) - co to jest, jak przebiega, jak się przygotować

Badanie audiometryczne to rodzaj badania słuchu. Badanie wykonuje się wówczas, gdy u pacjenta występuję niedosłuch, częste bóle czy zawroty głowy. Podczas badania pacjent musi wykonywać polecenia lekarza. Jak wygląda przebieg badania audiometrycznego i kiedy powinno się je wykonać?

Badanie audiometryczne powinny wykonać osoby, które podejrzewają u siebie problemy ze słuchem albo są narażone na codzienny hałas, np.: poprzez miejsce pracy.

Najlepiej jest udać się do specjalisty, który pomoże pacjentowi w ustaleniu źródła problemu. Jednak badanie audiometryczne jest jednym z częstszych badań wykonywanych podczas problemów ze słuchem. Główne wskazania co do wykonania badania, to:

• guzy mózgu;
• urazy głowy;
• stwardnienie rozsiane;
• zapalenie opon mózgowych;
• podejrzenie niedosłuchu.

Po badaniu diagnosta przedstawi wyniki badania pacjentowi, jednak najlepiej udać się jeszcze z wynikiem do swojego lekarza prowadzącego.

Co daje badanie audiometryczne?

Badanie tonalne progowe słuchu jest wykonywane w celu stwierdzenia, w jakim stopniu słuch jest uszkodzony oraz z jakim rodzajem niedosłuchu u pacjenta mamy do czynienia. Lekarz zazwyczaj daje skierowanie osobie, która skarży się na problemy ze słuchem, ma szumy uszne, zawroty głowy lub zaburzenia równowagi.

Regularne badania audiometryczne powinny być prowadzone u osób pracujących, narażonych na hałas, a także u osób narażonych na wpływ związków chemicznych, wykazujących działanie ototoksyczne. Audiometrię słuchu u takich pracowników wykonuje się pierwszy raz najszybciej jak tylko to możliwe po rozpoczęciu pracy. Kontrola ta będzie stanowić rodzaj odniesienia do przeprowadzonych testów w późniejszym czasie. Kolejne badanie przeprowadza się po 3 i 12 miesiącach od zatrudnienia i porównuje z pierwszym wynikiem. Dalsze badania wykonuje się w odstępach rocznych.

Jeżeli zostaną wykryte poważne zaburzenia słuchu, powodujące niebezpieczeństwo w wykonywanej pracy i trudności z komunikacją, należy bezwzględnie zmienić miejsce zatrudnienia. Nie jest konieczna rezygnacja z pracy, ale np. odpowiednia regulacja głośności w słuchawce telefonu.

Badanie audiometryczne słuchu musi być wykonywane przez odpowiednio przeszkolone i doświadczone osoby. Badanie to jest całkowicie wolne od powikłań. Może być wykonywane u wszystkich, także u kobiet w ciąży.

Przeciwwskazania

Wykonanie badania audiometrycznego uniemożliwione jest w kilku przypadkach. Jeżeli pacjent boi się małych zamkniętych pomieszczeń (klaustrofobia) oraz wtedy kiedy nie współpracuje ze specjalistą i nie wykonuje jego próśb.

Badanie nie powinno być przeprowadzane u bardzo małych dzieci: niemowląt i noworodków, gdyż dzieci na pewno nie będą w stanie wykonać poleceń lekarza. Wówczas najlepszym rozwiązaniem może okazać się badanie potencjałów słuchowych wywołanych, dzięki któremu jest możliwe zbadanie pacjenta, jednak bez jego zaangażowania.

Do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać, ale zazwyczaj przeprowadza się badania poprzedzające. Są to subiektywne badania słuchu. Należą do nich:

• badania otolaryngologiczne;
• badanie fizykalne;
• badanie orientacyjne ostrości słuchu - badanie szeptem;
• testy stroikowe.

Za pomocą stroików przeprowadzane są badania pozwalające na:

• ocenę symetrii słyszenia – próba Webera;
• porównanie przewodnictwa kostnego u badanego i badającego przy założeniu prawidłowego słuchu u badającego – próba Schwabacha;
• porównanie słyszalności stroika na drodze powietrznej i kostnej – próba Rinnego.

Obiektywne badanie audiometryczne słuchu przeprowadza się w wyciszonym pomieszczeniu. Osoba badana ma na głowie słuchawki lub tzw. słuchawki kostne. Audiometr wyposażony jest w urządzenie umożliwiające regulację dźwięku, które może być sterowane ręcznie lub automatycznie z możliwością zmian częstotliwości tonów. Pacjent powinien informować wykonującego badanie o każdym usłyszanym dźwięku za pomocą naciśnięcia przycisku.

W ten sposób określa sie progowe słyszenie danego pacjenta. Nagłowne słuchawki powietrzne badają przewodnictwo powietrzne, a próby Webera badają przewodnictwo kostne. Wówczas jedna słuchawka kostna jest umieszczana na małżowinie usznej pacjenta lub na jego czole. Oznaczenie progu słyszalności powtarza się kilkakrotnie dla każdej częstotliwości, zaś tempo pomiaru jest dostosowane indywidualnie do czasu reakcji badanego. Badanie trwa kilkadziesiąt minut, a jego wyniki przedstawione są na wykresie.

• Płukanie ucha – charakterystyka narządu słuchu, czyszczenie, na czym polega
• Można chronić słuch przed hałasem
• Problemy dzieci z wadami słuchu

Osoba wykonująca badanie audiometryczne posługuje się specjalnym wykresem krzywej przewodnictwa powietrznego. Dla ucha prawego łączy się linie kółkami, a dla ucha lewego łączy się linie znakiem „x”. Im wyżej wykresu przebiega linia, tym pacjent ma lepszy słuch. Normą badania audiometrycznego to krzywa nieprzebiegająca niżej niż 25 dB HL.

Źródła

1. Diagnozowanie niedosłuchu
2. Diagnostyka audiologiczna – zasady, cele i możliwości
3. Śliwińska-Kowalska M., (red.), Audiologia kliniczna, Wyd. Mediton, Łódź 2005, ISBN 83-913433-8-3.
4. Pruszewicz A., (red.), Audiologia kliniczna. Zarys, Wyd. Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2003, ISBN 83-88732-02-1.
5. Janczewski G., Kosiek K., Latkowski B., Olszewski J. Algorytmy diagnostyki i postępowania w otorynolaryngologii, Termedia, Poznań 2010, ISBN 978-83-62138-41-8
6. Durko M., Godycki-Ćwirko M., Kosiek K., Latkowski B. Choroby uszu, nosa, jamy ustnej, gardła i krtani, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, ISBN 978-83-200-3705-0