Bazofile

Bazofile, inaczej określane jako granulocyty zasadochłonne, są rodzajem leukocytów, czyli białych krwinek. We krwi występują w niewielkiej ilości, stanowią około 1% wszystkich krążących leukocytów. Bazofile odgrywają dużą rolę w reakcjach alergicznych. Na swojej powierzchni granulocyty te posiadają receptory, do których mogą przyłączać się przeciwciała IgE. Dojrzewają w szpiku kostnym. Dojrzałe formy są okrągłe, ich jądro jest segmentowane, z reguły dwupłatowe, a cytoplazma zawiera liczne ziarnistości, w których znajdują się mediatory zapalne (przede wszystkim histamina).

1. W jaki sposób bazofile związane są z reakcjami alergicznymi?

Bazofile są związane z rozwojem części reakcji alergicznych, zwanych reakcjami nadwrażliwości typu 1. Jak wspomniano we wstępie, granulocyty zasadochłonne posiadają na swojej powierzchni receptory dla przeciwciał IgE, które związane są ściśle z alergiami. Jeżeli do organizmu uczulonego osobnika dostanie się alergen, którym może być, np. jakiś pokarm (orzeszki ziemne, czekolada, białko jaja kurzego itd.) jego układ odpornościowy rozpoznaje go jako „wroga”, którego należy zniszczyć i zaczyna produkować przeciw niemu przeciwciała IgE. Przeciwciała te z kolei przyłączają się do receptorów na bazofilach. Jeżeli do takich przyczepionych przeciwciał przyłączy się ów alergen, jest to bodźcem dla bazofili do degranulacji, czyli wydalenia na zewnątrz zawartości cytoplazmatycznych ziarnistości. Ziarnistości te zawierają mediatory zapalenia, do których należą:

• wolne rodniki tlenowe;
• histamina;
• kininogeneza;
• siarczan chondroityny;
• LTC4, LTD4, LTE4.

Zobacz film: "Polscy naukowcy stworzyli sztuczną krew. To może być przełom w transplantologii"

Uwolnienie tych substancji skutkuje mobilizacją innych komórek układu odpornościowego, rozszerzeniem naczyń krwionośnych i zwiększeniem ich przepuszczalności. Dochodzi do rozwoju reakcji zapalnej typu nadwrażliwości, czyli do rozwoju objawów alergii.

2. Normy poziomu bazofili

Poziom bazofili mierzy się za pomocą zwykłej morfologii krwi lub morfologii z rozmazem. Badanie wykonuje się z krwi pobranej zazwyczaj z żyły odłokciowej. Wyniki poziomu bazofili mogą się różnić w zależności od wieku, płci, historii chorób, ogólnego stanu zdrowia, metody badania i wielu innych czynników. Liczba granulocytów zasadochłonnych może być podana jako procent, jaki stanowią w stosunku do wszystkich leukocytów lub jako ich ilość znajdująca się w 1 µl (mikrolitrze) krwi. Odpowiednio normy dla bazofili wynoszą od 0 do 1% wszystkich krwinek białych lub od 0 do150/ µl (czyli od 0 do 150 bazofili w jednym mikrolitrze krwi). Zakresy wartości referencyjnych mogą się nieznacznie różnić pomiędzy poszczególnymi laboratoriami

3. Jakie stany związane są ze zwiększeniem i zmniejszeniem liczby bazofili?

Zwiększenie liczby bazofili ponad normę określane jest mianem bazofilii.
Bazofilię obserwuje się:

• w stanach alergicznych;
• w chorobach hematologicznych, takich jak przewlekła białaczka szpikowa, czerwienica prawdziwa itd.;
• w ziarnicy złośliwej (czyli chłoniaku Hodgkina);
• po usunięciu operacyjnym śledziony (czyli tzw. splenektomii);
• w chorobie Crohna (rodzaj nieswoistego zapalenia jelit);
• w gruźlicy;
• w niektórych chorobach nowotworowych.

Zmniejszenie liczby bazofili poniżej poziomu normy zdarza się niezwykle rzadko. Stan ten spotykany jest podczas stosowania niektórych leków (np. sterydów), hormonów oraz w razie supresji szpiku podczas chemioterapii (spada wtedy poziom nie tylko bazofilów, ale wszystkich komórek krwi).

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.