Biały nalot na gardle – przyczyny, rozpoznanie i leczenie
Biały nalot na gardle i migdałkach może się pojawić z wielu różnych przyczyn. Najczęściej to objaw infekcji bakteryjnej, wirusowej lub grzybiczej. Zdarza się, że to nie choroba, a niegroźne kamienie migdałowe. Ustalenie podłoża problemu jest ważne, ponieważ od tego zależy postępowanie i leczenie.
1. Biały nalot na gardle - przyczyny
Biały nalot na gardle pojawia się z wielu przyczyn. Objaw ten najczęściej wywołują infekcje wywołane przez bakterie, wirusy i grzyby. W przypadku bakterii za biały lub szary nalot na migdałkach i gardle odpowiadają:
- bakterie z rodzaju paciorkowców o potencjale ropotwórczym. Wówczas rozpoznaje się anginę bakteryjną, to jest zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła,
- dwoinki rzeżączki,
- bakterie beztlenowe,
- maczugowce błonicy.
Pojawienie się szarego lub białego nalotu na gardle i migdałkach może być również objawem zakażeń wywołanych przez wirusy. Najczęściej choroba ma związek z:
- adenowirusami,
- wirusem CMV odpowiedzialnym za cytomegalię,
- wirusem opryszczki,
- wirusem HIV,
- wirusem Epsteina-Barr (EBV), który odpowiada za mononukleozę zakaźną.
Biały nalot na gardle i migdałkach, pod którym rozwija się martwica, może być także objawem grzybicy, to jest infekcji wywołanej drożdżakiem z rodzaju Candida (kandydoza).
Poszukując przyczyn białych nalotów na migdałkach i gardle zwykle rozważa się czynniki infekcyjne, w tym dwie najczęstsze przyczyny, to jest anginę bakteryjną (ropną, paciorkowcową) oraz choroby wirusowe (np. mononukleoza zakaźna).
W wyjątkowych przypadkach ropny nalot wskazuje na anginę Plauta-Vincenta. Ta rzadka choroba bakteryjna, która objawia się obecnością szarawego nalotu na migdałku, błoniasto-wrzodziejących zmian, powiększenia węzłów chłonnych, dolegliwości bólowych w obrębie gardła i gorączki.
Biały nalot w jamie ustnej niemowlęcia to często tak zwane pleśniawki. Z kolei biały nalot na migdałkach bez gorączki u starszego dziecka to często nic innego jak pozostałości spożywanego jedzenia (kaszy na mleku czy bułki).
Czasem obserwuje się biały nalot na migdałkach, który nie jest związany z żadną jednostką chorobową. Tego typu zmiany współwystępują przy kamieniach migdałowych. Te są niegroźne dla zdrowia, ale uciążliwe, ponieważ wydzielające nieprzyjemny zapach.
2. Objawy towarzyszące białemu nalotowi na gardle
Białemu nalotowi na gardle i migdałkach może towarzyszyć wiele innych objawów. Te są zależne od przyczyny pojawienia się zmian w jamie ustnej. I tak w przypadku anginy paciorkowcowej dokucza silny ból gardła, wysoka gorączka, dreszcze, bóle kostno-stawowe, powiększenie węzłów chłonnych w okolicach szyi i karku. Typowe jest także osłabienie i utrata apetytu.
Gdy za biały nalot na gardle odpowiada infekcja wirusowa lub grzybicza, objawy, takie jak ból gardła czy zaczerwienienie śluzówki, są zwykle mniej dokuczliwe, a temperatura ciała jest co najwyżej nieznacznie podwyższona.
3. Rozpoznanie i leczenie
Ponieważ biały nalot na tylnej ścianie gardła nie jest chorobą, a jedynie jej objawem, leczenie wymaga wdrożenia terapii podstawowej jednostki chorobowej, która jest przyczyną problemu.
Aby ją ustalić, trzeba udać się do lekarza. Kluczowe jest zebranie dokładnego wywiadu i badania. Czasem niezbędne jest wykonanie testów dodatkowych, głównie laboratoryjnych z krwi. Pomocne jest również badanie mikrobiologiczne wymazu pobranego z gardła.
Ustalenie podłoża problemu jest ważne, ponieważ od tego zależy dalsze postępowanie. Leczenie chorób objawiających się białymi nalotami w gardle i na migdałkach jest przyczynowe w przypadku chorób bakteryjnych oraz objawowe w przypadku chorób wirusowych.
Jeśli lekarz rozpozna infekcję bakteryjną, wdroży antybiotykoterapię. W przypadku zakażenia wirusowego włącza się leki przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe na bazie paracetamolu lub ibuprofenu.
Gdy dokucza ból gardła, występuje jego obrzęk, pieczenie, zaczerwienienie, pomocne są preparaty, które działają antyseptycznie, przeciwbólowo i przeciwzapalnie gardła.
Są dostępne w aptece bez recepty. Można je kupić w postaci aerozolu, pastylek do ssania czy roztworu do płukania gardła. Gdy za biały nalot odpowiada zakażenie grzybicze, zwykle stosuje się miejscowe leki przeciwgrzybicze. Włącza się także leki przeciwbólowe i odkażające.
Z pomocą przychodzą także domowe sposoby na infekcje gardła, takie jak płukanki roztworem sody oczyszczonej, płukanki ziołowe czy jedzenie miodu.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.