Biegunka po jedzeniu – najczęstsze przyczyny

Biegunka po jedzeniu może pojawić się z bardzo różnych przyczyn. Wiele zależy od jej charakteru i tego, jak często się pojawia. Za rozwolnienie, które nie ma charakteru przewlekłego, odpowiadają zwykle alergie, ale i choroby, takie jak choćby celiakia. Gdy biegunka pojawia się sporadycznie, może wskazywać na zatrucie pokarmowe lub infekcję wirusową. Co warto wiedzieć?

1. Co to jest biegunka po jedzeniu?

Biegunka po jedzeniu może pojawić się z bardzo różnych przyczyn. Wiele zależy od tego, czy ma ona charakter epizodyczny, czy przewlekły.

Biegunka to oddawanie stolca o nadmiernie luźnej konsystencji: półpłynnego, płynnego lub wodnistego ze zwiększoną częstotliwością, czyli trzy lub więcej razy na dobę. Zdarza się, że rozwolnieniu towarzyszą nudności i wymioty, stan podgorączkowy czy ogólne osłabienie. Kał może również zawierać krew lub śluz.

Zobacz film: "Podstawowe badania, jakie powinna wykonać każda kobieta"

Jeśli chodzi o czas trwania rozwolnienia, to może być to:

• biegunka ostra, trwająca do 14 dni,
• biegunka przetrwała, utrzymująca się od 14 do 29 dni,
• biegunka przewlekła, trwająca dłużej niż miesiąc.

Przyczyny biegunek są bardzo różne. Najczęściej biegunki ostre są wywołane przez bakterie i wirusy. Biegunki przewlekłe i przetrwałe najczęściej mają związek z chorobami układu pokarmowego i immunologicznego, takimi jak celiakia, alergia, nietolerancja laktozy czy zespół jelita drażliwego.

2. Biegunka po jedzeniu – zatrucie pokarmowe

Biegunka po jedzeniu może być skutkiem zaniedbań higieny. Brudne, nieumyte przed jedzeniem ręce bądź skażone, nieodpowiednio przygotowane produkty, mogą skutkować zatruciem pokarmowym. Najczęściej odpowiadają za nie bakterie obecne w pożywieniu lub wodzie, takie jak Shigella i pałeczki Salmonelli.

Patogeny wywołujące rozwolnienie i inne sensacje pokarmowe oraz objawy ogólne występują zwykle w jajach, mięsie czy rozmrożonych lodach.

Objawy zatrucia pokarmowego, które pojawiają się po mniej więcej 24 godzinach i trwają kilka dni, maksymalnie 14, to:

• biegunka,
• skurcze brzucha,
• uczucie przelewania w jelitach,
• nudności i wymioty,
• złe samopoczucie.

Za rozwolnienie mogą również odpowiadać produkty metabolizmu bakterii, tzw. enterotoksyny. To na przykład toksyna gronkowcowa obecna w skażonych tą bakterią produktach mlecznych.

3. Biegunka po jedzeniu – zakażenie wirusami

Biegunka po jedzeniu może być objawem zakażenia wirusami. Wywołują ją głównie norowirusy i rotawirusy. Do zakażenia może dojść droga kropelkową (źródłem zakażenia jest osoba chora), jak i poprzez spożycie zainfekowanych pokarmów i płynów.

Za rozwolnienie rzadziej odpowiadają pierwotniaki, takie jak jak Giardia lamblia lub pasożyty jelitowe. Typowe objawy zakażenia wirusowego zwykle ustępują w okresie od 24 do 72 godzin. To:

• wodnista biegunka.
• ból brzucha,
• gorączka,
• nudności i wymioty,

Zarówno biegunki bakteryjne, jak i biegunki wirusowe, są szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób w podeszłym wieku, z uwagi na ryzyko szybkiego odwodnienia. To dlatego kluczowe jest nawadnianie organizmu, uzupełnianie elektrolitów i przestrzeganie zasad diety lekkostrawnej.

4. Biegunka poantybiotykowa i polekowa

Możliwa jest także biegunka poantybiotykowa pojawiająca się podczas stosowania antybiotyków lub po antybiotykoterapii. Jest to konsekwencja zaburzenia równowagi pomiędzy prawidłową mikroflorą jelitową a bakteriami zasiedlających jelito grube, za co odpowiada działaniem antybiotyków.

Biegunka polekowa może pojawić się po zażyciu zbyt dużej dawki leków przeczyszczających lub innych preparatów stosowanych w terapii różnych chorób (to zarówno hormony tarczycy, leki rozkurczające oskrzela, jak i niesteroidowe leki przeciwzapalne).

Leki przeciw biegunce i rozwolnieniu znajdziesz z pomocą wyszukiwarki KtoMaLek.pl. Wypróbuj jej możliwości i sprawdzaj dostępność leków w ponad 10 700 aptekach w Polsce! Zarezerwuj swój lek online i zapłać za niego w aptece.

5. Biegunka po jedzeniu - nietolerancja laktozy

Biegunka po jedzeniu jest jednym z objawów nietolerancji laktozy. To dwucukier obecny w mleku i jego przetworach, który dzięki laktazie w przewodzie pokarmowym jest rozkładany do monocukrów. Gdy w organizmie brakuje odpowiedniego enzymu, pojawiają się biegunki po spożyciu nabiału oraz inne objawy, takie jak:

• uczucie przelewania w brzuchu,
• wzdęcia,
• kolka,
• wzdęcia, oddawania nadmiernej ilości gazów,
• nudności.

6. Biegunka po jedzeniu - zespół jelita drażliwego

Przewlekłe biegunki mogą być objawem zespołu jelita drażliwego. Inne symptomy, które na niego wskazują to: zaparcia, wzdęcia, ból brzucha, przelewanie w brzuchu i biegunki tłuszczowe.

Mówi się o nich, gdy stolec jest obfity, tłusty, połyskliwy, trudny do spłukania, mający specyficzny, gnilny, cuchnący zapach. Podstawą leczenia zespołu jelita drażliwego jest przestrzeganie zasad specjalnej diety.

7. Biegunka po jedzeniu - celiakia

Biegunka tłuszczowa po posiłku, który zawierał produkty zbożowe (pszenica, jęczmień, żyto, owies) wskazuje na celiakię. To choroba autoimmunologiczna, istotą której jest nietolerancja glutenu.

Objawem celiakii jest nie tylko rozwolnienie, ale i silne bóle brzucha, wzdęcia, niedokrwistość, spadek wagi czy zahamowanie wzrostu u dzieci. Konieczne jest wykluczenie z diety produktów, które zawierają gluten.

8. Biegunka po jedzeniu – alergia pokarmowa

Biegunka po jedzeniu może wskazywać na alergię pokarmową, której objawem są różne dolegliwości ze strony układu pokarmowego pojawiające się po spożyciu substancji zawierającej alergen (to np. skurczowe bóle brzucha, wymioty, nudności).

Zdarza się, że obserwuje się także objawy skórne (wypryski na skórze, pokrzywka), ale i dolegliwości ze strony układu oddechowego (alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie jamy ustnej, astma).

Podstawą leczenia alergii pokarmowej jest dieta eliminacyjna, to jest wykluczenie z jadłospisu produktów, które zawierają substancje, na które układ immunologiczny reaguje nieprawidłowo.

Biegunki po jedzeniu mogą również pojawić się wskutek nadmiernego spożycia fruktozy, sorbitolu czy ksylitolu, a także po substancji toksycznych, np. trujących grzybów, alkoholu etylowego lub środków owadobójczych.

Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.