Biegunka pochodzenia pasożytniczego – przyczyny, objawy, leczenie
Biegunki pochodzenia pasożytniczego to nic innego jak oddawanie luźnego stolca ponad trzy razy w ciągu doby, będące objawem obecności pasożyta w organizmie. Za tego rodzaju sensacje jelitowe mogą odpowiadać lamblie i inne pierwotniaki oraz pasożyty. Co warto wiedzieć o biegunce pasożytniczej?
1. Czym są biegunki pochodzenia pasożytniczego?
Biegunki pochodzenia pasożytniczego pojawiają się na skutek zakażenia pasożytami. To obok zakażeń wirusowych i bakteryjnych trzecia grupa patogenów będących przyczyną biegunek u dzieci i osób dorosłych.
Biegunka to częste oddawanie półpłynnego, wodnistego, papkowatego stolca, które wynika z przyspieszenia pasażu jelitowego, a także zaburzenia równowagi pomiędzy mechanizmami wchłaniania a tymi, które odpowiadają za kontrolowanie wydzielania w jelitach.
Biegunki pasożytnicze mogą być ostre (trwające do 14 dni) lub przewlekłe (trwające dłużej niż 14 dni). Zdarza się, że trwają tygodniami, przechodzą samoistnie, po czym wracają.
Biegunka pasożytnicza może być bardzo dokuczliwa. Często towarzyszy jej wydzielina w postaci krwi lub ropy, osłabienie, dyskomfort w jamie brzusznej, gorączka, bóle głowy, nudności i wymioty. Czasem pojawia się biegunka tłuszczowa, będąca konsekwencją zaburzeń wchłaniania tłuszczów oraz trawienia.
2. Przyczyny biegunki pasożytniczej
Przyczyną infekcji pasożytniczych u człowieka jest zakażenie glistą ludzką, włosogłówką ludzką, owsikiem ludzkim, tęgoryjcem dwunastnicy oraz tasiemcem. Najczęstszą przyczyną biegunek u ludzi są pierwotniaki Giardia lamblia i Cryptosporidium.
Lamblia (Giardia lamblia) to pierwotniak z grupy wiciowców wywołujący jedną z najbardziej powszechnych chorób pasożytniczych u ludzi, psów i kotów: giardiozę. Do zarażenia dochodzi wskutek spożycia pokarmu lub wody skażonej kałem ludzkim. Pasożyt kolonizuje środkowy odcinek przewodu pokarmowego.
Z kolei Cryptosporidium to chorobotwórcze pierwotniaki wywołujące choroby układu pokarmowego zwłaszcza u zwierząt. U ludzi powodują kryptosporydiozę. Do zarażenia dochodzi często poprzez wypicie wody. Oocysty Cryptosporidium są zdolne do zarażania w momencie wydalenia z kałem.
Biegunkę pochodzenia pasożytowego może również wywołać obecność:
- pełzaka czerwonki (Entamoeba histolytica),
- glisty ludzkiej,
- wąsogłówki,
- tasiemica.
Na zarażenie pasożytami najbardziej narażone są osoby podróżujące do krajów o klimacie tropikalnym lub subtropikalnym, a także te, które mają obniżoną odporność. To: dzieci, osoby w podeszłym wieku, biorcy przeszczepów, osoby przyjmujące leki immunosupresyjne.
U osób z obniżoną odpornością zarażenia pasożytnicze przebiegają bardziej gwałtownie, np. występują wodniste biegunki prowadzące do odwodnienia organizmu, stany podgorączkowe, bóle brzucha, nudności lub inne nietypowe objawy.
3. Objawy zakażenia pasożytami
Zakażenie pasożytami jelitowymi może nie dawać żadnych sygnałów, zawsze jednak prowadzi do wyniszczania organizmu. U osób z obniżoną odpornością infekcje te mogą nie tylko sprawiać, że objawy będą manifestować się w sposób gwałtowny, ale i doprowadzić do sytuacji, kiedy pasożyty zaatakują różne narządy wewnętrzne, co prowadzi do komplikacji poważnych schorzeń.
Obecność pasożytów w organizmie może wywołać wiele objawów. To zwykle:
- luźne stolce,
- biegunka,
- śluz w stolcu,
- wymioty,
- skurcze brzucha,
- nadmiar gazów,
- odwodnienie w przypadku bardzo dokuczliwej, przebiegającej gwałtownie bądź przewlekłej biegunki,
- kaszel,
- gorączka,
- alergia,
- astma oskrzelowa,
- apatia i złe samopoczucie,
- zmęczenie,
- anemia,
- wysypki i inne problemy skórne,
- podkrążone oczy,
- rozszerzone źrenice,
- niezdrowe rumieńce,
- zaburzenia odporności,
- bóle mięśni i stawów,
- migreny.
4. Diagnostyka i leczenie biegunek pasożytniczych
Diagnostyka biegunki opiera się na badaniu kału, który jest analizowany także pod kątem obecności pasożytów. Niekiedy pomocne są inne badania, zarówno z krwi, jak i diagnostyczne (endoskopowe). Ważny jest wywiad lekarski i badanie fizykalne.
Podstawą w leczeniu biegunek jest odpowiednie nawadnianie chorego, utrzymywanie diety lekkostrawnej i przeciwpasożytniczej. Niekiedy wymagane jest nawadnianie dożylne i hospitalizacja, jeśli doszło do znacznego odwodnienia organizmu.
Można stosować leki przeciwko biegunce zlecone przy lekarza, ale podstawą jest wyleczenie choroby pasożytniczej, czyli wyeliminowanie intruzów z organizmu. W niedługim czasie, po zastosowaniu właściwego leczenia, sytuacja powinna się ustabilizować.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.