Bierzesz te leki? Nie wychodź na słońce!
Powszechnie stosowany ibuprofen czy ketonal, ale też m.in. leki na cukrzycę, nadciśnienie, antybiotyki czy doustne środki antykoncepcyjne. Przyjmując te leki, lepiej unikać słońca. Mogą wywołać poważne reakcje uczuleniowe. - Zdarzały się nawet przypadki śmiertelne. Zawsze czytajmy ulotkę, bo nawet mała dawka słońca może mieć działanie fototoksyczne - ostrzega Łukasz Pietrzak, farmaceuta i analityk.
1. Leki w połączeniu ze słońcem mogą być niebezpieczne
- Jeśli stosujemy jakikolwiek lek, ważne jest, aby przeczytać ulotkę, zanim wyjdziemy na słońce. Jest bardzo dużo preparatów, które mogą wywołać reakcje fotoalergiczne lub fototoksyczne. Jednym z najbardziej znanych środków, który ma takie działanie, jest ketoprofen. Zdarzały się nawet przypadki śmiertelne. To był jeden z powodów, dla których takie leki jak popularne żele ketonal czy fastum stały się dostępne tylko na receptę - tłumaczy Łukasz Pietrzak, farmaceuta i analityk.
- Do tej grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, które wywołują reakcje uczulające pod wpływem słońca, należy też powszechnie stosowany ibuprofen oraz diklofenak i naproksen.
Na tym jednak nie koniec. - Lista niebezpiecznych leków, przy których powinniśmy zachować ostrożność, jeśli chodzi o ekspozycję na słońce, jest bardzo długa. Należą też do nich leki powszechnie stosowane przy schorzeniach sercowo-naczyczniowych, m.in. kaptopril, furosemid, atenolol, bisoprolol, diltiazem, a także równie popularne leki przeciwcukrzycowe jak metformina czy glipizyd - zwraca uwagę farmaceuta.
W tej grupie są także leki: antybiotyki (np. tetracykilina, azytromycyna, doksycyklina), przeciwbakteryjne (np. ciprofloksacyna, stosowana przy zakażeniach dróg moczowych), przeciwgrzybicze (np. ketokonazol, terbinafina, itrakonazol), przeciwalergiczne (np. cetyryzyna, loratadyna), stosowane przy wskazaniach neurologicznych i psychiatrycznych (np. lorazepam, midazolam, doksepina, amitryptylina, promazyna), doustne środki antykoncepcyjne oraz hormonalna terapia zastępcza.
2. Reakcja fotoalergiczna i fototoksyczna - czym się różnią?
Po kontakcie ze słońcem na skórze mogą pojawić się m.in. swędzące pęcherzyki, a także objawy poparzenia słonecznego, plamy, a w skrajnych przypadkach nawet rany.
- Po zażyciu konkretnych leków, mogą wystąpić reakcje fotoalergiczne lub fototoksyczne. Reakcję fotoalergiczną można tłumaczyć jako uczulenie na światło. Zmiany na skórze są w tym przypadku reakcją układu immunologicznego na połączenie konkretnego leku i słońca. W wyniku ekspozycji na te dwa czynniki powstaje alergen, który wywołuje w organizmie reakcję alergiczną objawiającą się wykwitami grudkowymi oraz świądem. Taki odczyn znika przeważnie po upływie ok. 24-48 godzin od ekspozycji na słońce - wyjaśnia Łukasz Pietrzak.
- W przypadku reakcji fototoksycznej mamy do czynienia z uszkodzeniem struktur komórkowych. Powodują to wolne rodniki, które uwalniają się z konkretnej substancji obecnej w leku pod wpływem promieniowania UV. To prowadzi do ostrych reakcji zapalnych - dodaje farmaceuta. Zwraca uwagę, że niektóre zmiany, mimo leczenia, mogą zostać na skórze na zawsze.
3. Co zrobić, jeśli dojdzie do uczulenia na słońce?
- Jeśli przyjmujemy leki, które mogą wywołać takie reakcje, powinniśmy chronić skórę przed słońcem, unikając go i stosując wysokie filtry przed wyjściem na zewnątrz. Warto pamiętać, że do uczulenia może dojść nawet po małej dawce słońca, a nie, jak myśli większość osób, tylko w wyniku wielogodzinnego opalania - ostrzega Łukasz Pietrzak.
Co zrobić, jeśli wystąpi reakcja alergiczna? - W pierwszej kolejności musimy wyeliminować czynnik, który ją wywołuje, czyli słońce. Powinniśmy jak najszybciej schronić się w cieniu. W zależności od objawów, które pojawiły się na skórze, stosuje się leczenie przeciwzapalne, analogiczne do leczenia oparzeń słonecznych, podaje się też sterydy, a także środki odkażające, żeby zapobiec zakażeniom bakteryjnym - tłumaczy Łukasz Pietrzak i dodaje: - Na obrzęki i pęcherze stosujemy zimne okłady. Nigdy nie zawijamy takich miejsc bandażami, bo to podnosi temperaturę, która może taką zmianę jeszcze zaogniać.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.