Bilirubina wolna – charakterystyka, wskazania, opis badania, interpretacja wyników, hiperbilirubinemia

Bilirubina wolna ma również dwie inne nazwy: bilirubina pośrednia i niesprzężona. Badania bilirubiny wolnej wykonywane są gdy zachodzi podejrzenie wystąpienia chorób związanych z wątrobą czy trzustką. Ile powinna wynosić norma bilirubiny wolnej w organizmie? Co oznacza jej obniżony poziom, a co podwyższony?

1. Bilirubina wolna – charakterystyka

Bilirubina wolna wchodzi w skład organicznych związków chemicznych. W organizmie człowieka wytwarza się podczas wielu przemian biochemicznych hemoglobiny. Do tego procesu dochodzi w wątrobie, szpiku oraz w śledzionie.

Bilirubina wolna wędrując po całym organizmie trafia do krwi, w której łączy się z białkiem. Co ciekawe bilirubina wolna nie ma możliwości przedostania się do moczu, więc w nim jej na pewno nie wykryjemy. Następnie bilirubina wolna dochodzi do wątroby, w której łączy się z kwasem glukuronowym. Bilirubina wolna ma możliwość przedostania się do części mózgu, w którym może powodować poważne uszkodzenia układu nerwowego.

2. Bilirubina wolna – wskazania

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Pacjent wybierając się do lekarza z dolegliwościami mogącymi świadczyć o chorobach wątroby często dostaje skierowanie na badania bilirubiny. Głównymi wskazania do przeprowadzenia badań bilirubiny wolnej są:

• choroby związane z nieprawidłowościami trzustki;

• choroby dróg żółciowych;

• choroby wątroby;

• wzmożona hemoliza;

• niedokrwistość hemolityczna.

Bardzo często podczas badania oznaczane są również inne czynniki, nie sama bilirubina wolna, ale także bilirubina całkowita czy chociażby parametry wątrobowe.

3. Bilirubina wolna – opis badania

Badanie bilirubiny wolnej wykonywane jest poprzez pobranie krwi z żyły łokciowej. Pacjent nie musi być na czczo, ale w okresach letnich pół godziny przed badaniem powinien wypić szklankę gorzkiej herbaty albo wody niegazowanej. Wynik bilirubiny wolnej dostępny jest zazwyczaj w dniu wykonania badania lub dzień po. Koszt badania na stężenie bilirubiny wolnej wynosi 18 złotych.

4. Bilirubina wolna – interpretacja wyników

Norma bilirubiny wolnej we krwi powinna zawierać się pomiędzy 0,2–0,8mg/dl. Do wzrostu bilirubiny wolnej może dojść w przypadku żółtaczki, podczas występowania zaburzeń sprzęgania z kwasem glukuronowym w niedoborach enzymatycznych oraz gdy wchłanianie bilirubiny do hepatocytów jest zaburzone. Wzrost bilirubiny wolnej we krwi związane jest ze wzrostem stężeń urobilinogenu i sterkobilinogenu.

5. Bilirubina wolna – hiperbilirubinemia

Jeżeli bilirubina wolna nadmiernie wydziela się w organizmie, to jest to niewątpliwie zły objaw. Bilirubina wolna jest nadmiernie wydzielana z powodu rozpadu krwinek czerwonych. Najczęściej dzieje się tak u pacjentów z podejrzeniem talasemii.

Często podwyższony poziom bilirubiny wolnej obserwuje się u niemowląt z konfliktem serologicznym, wtedy bilirubina gromadzi się w jądrach podkorowych mózgowia. Nie jest to bezpieczne dla małego dziecka, dlatego u niemowląt od razu po urodzeniu wykonuje się badania na obecność bilirubiny.

Podwyższenie bilirubiny może mieć podłoże genetyczne i występuje u osób z chorobą Gilberta.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.