Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Anna Syrkiewicz

Biopsja piersi - cienkoigłowa, gruboigłowa, mammotomiczna, chirurgiczna

Avatar placeholder
Lek. Anna Syrkiewicz 13.07.2021 12:50
Biopsja piersi
Biopsja piersi

Biopsja piersi jest badaniem umożliwiającym diagnostykę niepkojących zmian w piersi. Mimo intensywnego rozwoju badań diagnostycznych, takich jak cyfrowe techniki obrazowania czy badania immunologiczne, miejsce patomorfologii nie zostało zagrożone. Niezaprzeczalnie stanowi ona nadal podstawę diagnostyki onkologicznej. Zasadniczym celem badań patomorfologicznych jest wykrycie zmian nowotworowych, rozpoznanie ich charakteru (nowotwór złośliwy i niezłośliwy), typu (rak, mięsakorak) oraz ustalenie stopnia złośliwości histologicznej guza, określanej mianem trading (G1, G2, G3 - przy czym terminem G1 oznacza się zmiany najmniej złośliwe, natomiast G3 najbardziej złośliwe).

spis treści

1. Badania patomorfologiczne w diagnostyce raka piersi

W skład badań patomorfologicznych wchodzą:

Zobacz film: "Szczepienie przeciwko HPV"

Badanie cytologiczne służy głównie do wykrywania i oceny charakteru zmiany nowotworowej. Materiał do oceny cytologicznej uzyskuje się metodą biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej pod kontrolą ultrasonograficzną (BAC) lub mammograficzną (biopsja cienkoigłowa stereotaktyczna - BACS).

Badanie histopatologiczne obejmuje ocenę mikroskopową wycinków pobranych z tkanek metodą biopsji gruboigłowej, mammotomicznej, otwartej, śródoperacyjnej czy z wycinków z materiałów pooperacyjnych.

Do niedawna zabiegi te przeprowadzane były w warunkach sali operacyjnej i kilkudniowej hospitalizacji. Obecnie wykonuje się zabiegi technikami minimalnie inwazyjnymi i w większości przypadków w trybie ambulatoryjnym.

2. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa

Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa polega na nakłuciu zmiany wyczuwalnej palpacyjnie igłą o średnicy 0,5-0,7 mm. W przypadku małych oraz niewyczuwalnych zmian zabieg wykonuje się pod kontrolą ultrasonograficzną, co znacznie zwiększa jego precyzję. Zabieg wykonywany jest najczęściej w znieczuleniu miejscowym. Jest szybko wykonywany, mało uciążliwy, co stanowi jego niewątpliwą zaletę. Pozostaje on jednak nadal badaniem niedokładnym, dającym w około 20% wyniki fałszywe.

Te statystki oraz możliwość wykonania jedynie badania komórkowego z pobranego materiału sprawia, że jest to badanie absolutnie niewystarczające do prawidłowej, pełnej i jednoznacznej oceny. Jeżeli wynik nie jest jednoznaczny lub nie pokrywa się z innymi badaniami, niezbędne jest wykonanie biopsji gruboigłowej lub otwartej.

3. Biopsja aspiracyjna gruboigłowa

Biopsja aspiracyjna gruboigłowa jest drugą co do częstości wykonywania metodą rozpoznania patomorfologicznego. Materiał pobierany jest igłą trzykrotnie grubszą, o średnicy ok. 2,1 mm i z tego też powodu stosuje się ją przede wszystkim przy zmianach z występującymi mikrozwapnieniami. Materiał do badania pobiera się kilkakrotnie przy pomocy specjalnego pistoletu, wykonując kilka wkłuć. Z tym też związany jest wymóg znieczulenia miejscowego.

W porównaniu z biopsją cienkoigłową pobierana jest tu większa ilość materiału, dzięki czemu możliwe jest wykonanie także badania histolopatologicznego. To sprawia, że badanie jest znacznie czulsze.

4. Biopsja mammotomiczna

Jedną z najnowocześniejszych metod biopsji sutka jest biopsja mammotomiczna, będąca rodzajem biopsji gruboigłowej połączonej z systemem próżniowym. Badanie wykonywane jest przy użyciu specjalnego oprzyrządowania, mammotomu, z jeszcze grubszą, 3-milimetrową igłą, pod kontrolą ultrasonograficzną bądź rentgenowską.

Metoda ta pozwala na pobranie zmiany o wielkości nawet 2 cm przy wykonaniu jednego wkłucia. Umożliwia to pobranie do badania zmian wieloogniskowych w sposób małoinwazyjny. W odróżnieniu od biopsji chirurgicznej, może być wykonywana w trybie ambulatoryjnym. Sam zabieg trwa 20-30 minut, przeprowadzany jest w niewielkim znieczuleniu miejscowym. Niewątpliwą zaletą tej metody, oprócz bardzo precyzyjnej diagnozy, jest niezakładanie szwów, jedynie plastra i opatrunku uciskowego, który zdejmuje się już w godzinę po zabiegu. Biopsja mammotomiczna gwarantuje powrót to pełnej aktywności tuż po jej wykonaniu.

5. Biopsja chirurgiczna

W przypadkach, w której żadna z przedstawionych metod nie możne rozstrzygnąć charakteru zmiany wykonuje się biopsję chirurgiczną. Jest to tzw. biopsja otwarta, w trakcie której pobiera się materiał do rozpoznania histopatologicznego. Wykonywana jest zwykle w trybie planowym w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Przed samym zabiegiem, w pracowni rentgenowskiej, pod kontrolą USG lub mammografii wprowadzany jest haczykowaty znacznik, który ulega zakotwiczeniu w obrębie niepalpacyjnej zmiany w piersiach.

Następnie, na sali operacyjnej pobierany jest materiał tkankowy przez 3-4-centymetrowe nacięcie powłok ciała, które zostaje następnie zamknięte szwem. Rekonwalescencja trwa krótko, ale przez kilka tygodni wskazany jest odpoczynek. Największą wadą tej metody jest słaby efekt kosmetyczny. Większość pacjentek narzeka na ból i pozostawione blizny. Nierzadko dochodzi do deformacji sutka.

Wykorzystanie powyższych metod diagnostyki raka piersi pozwala na ich szybkie rozpoznanie i leczenie. Daje to większą szansę na całkowite wyleczenie raka.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Opatrunki i bandażowanie
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze