Choroby pęcherza – objawy, przyczyny, leczenie

Najczęściej ból pęcherza jest objawem zapalenia układu moczowego. Zdecydowanie większą zapadalność na tę chorobę odnotowuje się u kobiet niż u mężczyzn. Ból pęcherza jest wynikiem rozwoju drobnoustrojów w drogach moczowych. Zespół bolesnego pęcherza określa charakter dolegliwości towarzyszących schorzeniom układu moczowego.

1. Zapalenie pęcherza moczowego

Zapalenie pęcherza moczowego to schorzenie, które rozwija się w drogach moczowych w wyniku zagnieżdżenia się w nich bakterii. W 95% przypadków drobnoustroje pochodzą z cewki moczowej, zaś w pozostałych przypadkach mogą współistnieć z innymi schorzeniami i przedostać się do dróg moczowych za pomocą limfy. Typowe objawy zapalenia pęcherza moczowego to ból w dolnej części brzucha, pieczenie przy oddawaniu moczu, uczucie parcia na mocz.

W zapaleniu pęcherza objawy mogą być bardzo nieprzyjemne. Oprócz bolesnego oddawania moczu pojawia się także podwyższona temperatura ciała, bóle w mięśniach, złe samopoczucie oraz osłabienie. Oprócz tego pojawia się także częstsze niż zwykle parcie na mocz. Zapalenie pęcherza (zapalenie dolnych dróg moczowych) wywołuje najczęściej infekcja bakteryjna. Mowa o zakażeniu pałeczką okrężnicy, czyli bakterią o nazwie Escherichia coli. Jeśli borykasz się z dolegliwościami w okolicach dróg moczowych, sprawdź, czy to typowa infekcja, czy już zapalenie pęcherza.

2. Przyczyny zapalenia pęcherza moczowego

Główną przyczyną zapalenia pęcherza moczowego są bakterie. Najczęściej spotykanymi są pałeczki jelitowe oraz gronkowiec. Grzybicze zakażenie pęcherza występuje najczęściej u osób z obniżoną odpornością, długotrwale zażywających antybiotyki lub leki immunosupresyjne, po zacewnikowaniach albo po innych zabiegach na drogach moczowych.

Innymi patogenami odpowiedzialnymi za zakażenie dróg moczowych są chlamydie, mikolazmy, dwoinka rzeżączki oraz wirusy. Te drobnoustroje są zwykle przenoszone drogą płciową. Zakażenie dróg moczowych przez nie wywoływane stanowi główny problem u kobiet aktywnych seksualnie.

Bardzo często infekcje pęcherza moczowego określa się mianem bakteryjnego zapalenia pęcherza moczowego. Wynika to z faktu, że przyczyną większości stanów zapalnych są bakterie gromadzące się w przewodach moczowych. Ryzyko zakażenia układu moczowego jest także większe w przypadku:

• istnienia przeszkód w odpływie moczu,
• kamicy nerkowej,
• kobiet w ciąży i połogu,
• cukrzycy,
• innych chorób nerek,
• nadużywania środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych.

Ryzyko zachorowania na zapalenie pęcherza moczowego zwiększa się również w przypadku częstych infekcji okolic intymnych, podczas używania krążków domacicznych lub w przypadku złych nawyków higienicznych.

Kamienie nerkowe - zdjęcie rentgenowskie

Zapalenie pęcherza moczowego jest wywołane przez bakterie atakujące cewkę moczową. Infekcja prowadzi...

zobacz galerię

2.1. Przyczyny bólu pęcherza

Przyczyny występowania bólu pęcherza nie zostały poznane, problem dotyczy licznych zmian w ścianie pęcherza oraz trudności w ustaleniu czasu ich powstania. Wewnętrzną warstwę ściany pęcherza tworzy błona śluzowa, na powierzchni której znajduje się nabłonek przejściowy. To on odpowiada za ochronę ściany pęcherza przed czynnikami fizycznymi oraz chemicznymi. Gdy któryś z elementów zostaje uszkodzony dochodzi do zespołu objawów zaliczanych do zespołu bolesnego pęcherza, między innymi bólu pęcherza moczowego.

Aby zdiagnozować przyczynę bólu pęcherza, oprócz konsultacji z lekarzem może istnieć konieczność wykonania dodatkowych badań w postaci badania ogólnego moczu oraz posiew (badanie bakteriologiczne). Pomoże ono wykryć szczepy bakterii odpowiedzialne za rozwój schorzenia a dobrać antybiotyk, na który patogeny te są wrażliwe.

Jak odróżnić stan zapalny od raka pęcherza moczowego?

Zakażenia układu moczowego są bardzo powszechne. Połowa wszystkich kobiet co najmniej raz w życiu przeszła...

zobacz galerię

3. Objawy zapalenia pęcherza

W zapalenia pęcherza objawy typowe obejmują:

• bóle brzucha w okolicy nadłonowej, szczególnie w czasie oddawania moczu,
• uczucie częstego parcia na mocz,
• pieczenie w trakcie oddawania moczu,
• temperatura ok. 38°C,
• nietrzymanie moczu (rzadko).

Bóle nie pojawiają się natomiast w okolicach nerek.

Dość często zapalenie pęcherza objawów nie daje i przebiega jedynie jako bakteriomocz. Charakteryzuje się on obecnością bakterii w drogach moczowych, wykrywanych w badaniu ogólnym i bakteriologicznym moczu, które nie powodują jednak żadnych dolegliwości subiektywnych.

Objawy dyzuryczne (problemy z oddawaniem moczu) to grupa dolegliwości związanych z zaburzeniami układu moczowego, wśród nich wyróżnia się ogólne trudności w utrzymywaniu oraz wydalaniu moczu. Schorzenie PBS obejmuje zespół objawów chorbowych dolnych dróg moczowych, który polega na uczuciu bólu pęcherza, bólu w obrębie miednicy mniejszej, zwiększonej częstotliwości oddawania moczu i parcia na pęcherz moczowy.

Szereg powyższych objawów towarzyszy także sklasyfikowanej jednostce chorobowej - zapaleniu pęcherza moczowego. Dolegliwości dyzuryczne związane są z zespołem bolesnego pęcherza (PBS – painful bladder syndrome).

PBS, objawiający się bólem pęcherza nie został jeszcze uznany za oddzielną jednostkę chorobową, jednak tworzy go pewien zbiór objawów związanych z różnymi schorzeniami (np. zapalenie układu moczowego, rak śródnabłonkowy, uchyłek cewki moczowej, kamica pęcherza moczowego, endometrioza, torbiele jajników). Choroba ta może występować w postaci przewlekłej lub okresowej i może prowadzić do trwałych uszkodzeń ścian pęcherza moczowego.

4. Leczenie zapalenia pęcherza

Leczenie zapalenia pęcherza moczowego polega na usunięciu przyczyny infekcji, czyli przeszkody, która uniemożliwia odpływ moczu. Jeśli natomiast chodzi o leczenie objawowe, zaleca się, aby chory:

Kamienie nerkowe - zdjęcie rentgenowskie

Zdjęcie rentgenowskie - widoczny kamień nerkowy.

zobacz galerię

• przyjmował dużą ilość płynów – nie mniej niż 2 litry, tak żeby mógł oddawać dziennie co najmniej 2 litry moczu,
• regularnie oddawał mocz,
• dbał o higienę osobistą, szczególnie higienę miejsc intymnych,
• odstawił wszelkie przyjmowane przez siebie preparaty, które mogą spowodować uszkodzenie nerek,
• stosował lekkostrawną dietę, zapobiegającą zaparciom,
• pozostał w łóżku przez kilka godzin.

Objawy mogą się jednak utrzymywać jeszcze kilka tygodni po zapaleniu pęcherza moczowego, mimo potwierdzonego badaniami braku bakterii w moczu.

Leczenie zapalenia pęcherza i bólu pęcherza moczowego polega na przyjmowaniu leków zwalczających bakterie (np. furagina), w ostrzejszym przebiegu choroby stosuje się antybiotyki. Wskazane jest, aby osoba cierpiąca na zapalenie pęcherza moczowego piła dużo płynów, po to by z moczem wydalać bakterie i ich toksyny, które przyczyniają się do rozwoju dolegliwości.

W przypadku zespołu bolesnego pęcherza stosuje się wiele różnych metod leczenia bólu pęcherza, wśród nich leczenie farmakologiczne (doustne oraz dopęcherzowe) a w niektórych przypadkach leczenie inwazyjne (zabiegowe). W leczeniu wykorzystuje się steroidy, leki przeciw histaminowe, blokery kanału wapniowego, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, zastrzyki z toksyny botulinowej.

Skuteczność oraz słuszność metod inwazyjnych wciąż podlega dyskusji, wciąż stosuje się metodę polegającą na rozciąganiu pęcherza odpowiednim płynem, ponadto stosuje się sympatektomię, neurotomię krzyżową, a także elektro-stymulację lub akupunkturę.

Istnieje teoria dotycząca pozytywnego wpływu kwasu hialuronowego w leczeniu zakażeń układu moczowego i bólu pęcherza. W niektórych przypadkach stosuje się psychoterapię. Istotnym elementem leczenia schorzeń układu moczowego jest dieta. Zaleca się by unikać alkoholu, kofeiny oraz produktów zakwaszających organizm.