Ból podudzia - przyczyny, objawy towarzyszące, leczenie
Ból w podudziu zdarza się dość często, może mieć wiele przyczyn i przyjmować różne formy. Często dotyka sportowców i towarzyszy urazom, jednak może także wskazywać na problemy z układem krążenia. Jak sobie radzić z bólem w podudziu i jakie mogą być jego przyczyny?
1. Przyczyny bólu podudzia
Ból w podudziu najczęściej wynika z urazu - stłuczenia, naderwania mięśni lub ścięgna. Aby ustalić przyczynę wystąpienia bólu podudzia, należy dokładnie określić, kiedy dolegliwości się nasilają, jaki jest ich charakter, a także zastanowić się, co mogło go wywołać (upadek, intensywny trening, etc).
Najczęściej ból w podudziu wynika z:
- naderwania ścięgna lub mięśnia
- naciągnięcia ścięgna lub mięśnia
- zerwania mięśnia lub ścięgna
- przeciążenia mięśni
Jeśli ból nasila się przy pochylaniu, zwykle przyczyną bólu podudzia jest uraz w obrębie grupy kulszowo-goleniowej. Naderwanie lub zerwanie mięśni zwykle pojawia się podczas intensywnego treningu, kiedy źle postawimy stopę podczas biegu lub będziemy o siebie wymagać więcej, niż nasz organizm jest w stanie osiągnąć.
Do przeciążenia mięśni może dojść nie tylko na skutek zbyt intensywnego treningu, ale także przyjmowania niewłaściwej postawy podczas podnoszenia ciężkich rzeczy.
Inne przyczyny bólu podudzia to na przykład:
- niewyleczony uraz lub choroba stawu kolanowego bądź skokowego,
- skrócenia mięśni podudzia,
- zapalenie rozcięgna podeszwowego,
- polineuropatia alkoholowa,
- wady stóp.
Często przyczyną bólu są także choroby ogólnoustrojowe, takie jak reumatyzm, dna moczanowa lub nadwaga.
1.1. Ból podudzia a choroby
Czasem ból w podudziu może wynikać z dolegliwości układu nerwowego lub schorzeń układu mięśniowego. Jeśli ból pojawia się po długotrwałym siedzeniu, chodzeniu lub podczas schylania się, bardzo prawdopodobne jest, że doszło do tzw. kompresji (ucisku) nerwu kulszowego. Wówczas nerwy uciskane są przez jeden z krążków międzykręgowych, co wywołuje charakterystyczny ból kulszowy.
Taka dolegliwość często bywa pierwszym objawem choroby zwyrodnieniowej, która może rozwijać się przez wiele lat i dać silne objawy dopiero w podeszłym wieku (nawet jeśli ból kulszowy pojawia się znacznie wcześniej).
Jeśli ból w podudziu ma swoje źródło w okolicy kręgosłupa, może to wskazywać nie tylko na wyrodnienie czy rwę kulszową, ale także na:
- dyskopatię,
- przepuklinę krążka międzykręgowego,
- kręgozmyk,
- stenoza kanału kręgowego.
W takiej sytuacji pacjent ma wrażenie, że ból promieniuje od kręgosłupa w stronę kolan, może także odczuwać drętwienie i mrowienie w kończynach, czasem też osłabienie siły mięśniowej w nogach i mieć problemy z chodzeniem.
Jeśli ból podudzia pojawia się w towarzystwie obrzęków i wrażenia "ciężkich nóg", najprawdopodobniej przyczyną są schorzenia układu krążenia, zwykle niewydolność żylna, czyli popularne żylaki.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
1.2. Ból w podudziu a zerwanie ścięgna Achillesa
Bardzo często ból podudzia wskazuje na urazy, które obejmują ścięgno Achillesa. Najczęściej dochodzi do nich u sportowców, ale także u osób, które mają płaskostopie albo wady stawów kolanowych. Do naderwania lub zerwania Achillesa dochodzi także w sytuacji, kiedy sportowiec nie dość dobrze rozgrzeje się przed treningiem lub zapewni sobie bardzo duży wysiłek.
Czasem ścięgno Achillesa można zerwać na skutek nieprawidłowego ułożenia stopy. Jeśli zostanie ono naruszone lub zerwane, pojawia się bardzo silny ból, obrzęk i znaczne ograniczenie ruchów.
2. Shinsplints, czyli sportowy ból podudzia
Shinsplints to specyficzny rodzaj urazu, którego objawem jest silny ból w podudziu, biegnący wzdłuż krawędzi goleni, czasem promieniujący. Dotyka głównie osoby intensywnie trenujące, szczególnie biegaczy.
Ból pojawia się na skutek powtarzających się mikrourazów i najczęściej jest wywołany przez przeciążenie kości piszczelowej lub złamanie jej wierzchniej części. Ból najczęściej pojawia się w dolnych częściach kończyny - podudziu, piszczeli lub goleni.
Shinsplints pojawia się także na skutek:
- zapalenia przyczepów mięśni goleni,
- niedotlenienia mięśni,
- zbyt intensywnych i obciążających treningów,
- nieprawidłowego doboru obuwia sportowego,
- biegania po zbyt twardych nawierzchniach,
- zaburzeń ruchomości Achillesa,
- nieprawidłowe ułożenie stopy podczas biegu.
Zwykle ból typu shinsplints pojawia się na początku biegu, w trakcie aktywności stopniowo zanika i nasila się, kiedy znów wybieramy się na trening. Dodatkowo noga może być spuchnięta, a zmienione chorobowo miejsce czerwone i wyraźnie grubsze, niż reszta skóry.
Aby wyeliminować przyczynę dolegliwości, należy zrezygnować z treningów na minimum 3 tygodnie, choć zwykle sportowcy odpuszczają sobie intensywne treningi nawet na kilka miesięcy, a niektórzy wracają do pełnej sprawności dopiero po roku. Kluczowe znaczenie ma odpowiednie dbanie o siebie i korzystanie z usług rehabilitantów. Pomocne mogą być także zabiegi jonoforezy lub prądy TENS.
Po ustąpieniu objawów należy bardzo stopniowo wracać do aktywności fizycznej. Nie należy od razu wspinać się na poziom maratoński, ale zacząć bieg od kilkukilometrowych tras i nie narzucać sobie tempa. Czas na pobijanie życiówek jeszcze przyjdzie.
3. Leczenie bólu podudzia
Metoda leczenia bólu w podudziu zależy od jego przyczyny. W pierwszej kolejności trzeba ją wyeliminować lub rozpocząć leczenie (np. w przypadku dny moczanowej, nadwagi czy urazów). Jeśli ból wynika z przetreningowania lub jest efektem naderwania czy zerwania mięśni, należy odpuścić sobie całkowicie aktywność fizyczną na minimum miesiąc, a także rozpocząć rehabilitację pod okiem specjalisty.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
