Ból ręki po szczepieniu i inne powikłania. Jak sobie radzić?
Ból ręki po szczepieniu jest jedną z najczęstszych dolegliwości, jaka pojawia się po iniekcji. Dokucza zwłaszcza wskutek wstrzyknięcia preparatu domięśniowo. Dopóki dolegliwości nie dokuczają dłużej niż 2-3 dni, nie powinny niepokoić. Dlaczego tak się dzieje? Kiedy zgłosić się do lekarza?
1. Skąd się bierze ból ręki po szczepieniu?
Ból ręki po szczepieniu, a także zaczerwienienie, tkliwość i niekiedy obrzęk w miejscu wkłucia to typowe działania niepożądane występujące po iniekcji, zwłaszcza domięśniowej, rzadziej podskórnej czy międzyskórnej. Nie oznacza jednak, że doświadcza ich każdy.
Skąd się bierze ból ręki po szczepieniu? Ma to związek z wkłuciem igły i działaniem podanego preparatu. Ponieważ szczepienie polega na wywoływaniu odpowiedzi immunologicznej organizmu, wiąże się z uruchomieniem reakcji prozapalnej.
Szczepionka zaczyna swoją pracę w miejscu ukłucia. Dochodzi tam do lokalnej śmierci komórek (apoptozy), co może prowadzić do uwolnienia substancji powodujących stan zapalny. Ponieważ podany preparat jest ciałem obcym, w miejscu jego wstrzyknięcia pojawia się obrzęk i zaczerwienienie. To znak, że układ odpornościowy został aktywowany. To normalne oznaki działania szczepionki.
2. Działania niepożądane po szczepieniu
Szczepionki, tak jak i leki, mogą powodować różne działania niepożądane. To niepożądane odczyny poszczepienne (NOP). Ich pojawienie się nie świadczy jednak o zakrzepicy czy nieprawidłowym działaniu szczepionki. To norma. Traktuje się je jako niegroźne skutki wielu szczepionek, na przykład przeciwko COVID-19.
Działania niepożądane po szczepieniu mogą być miejscowe i obejmować:
- krótkotrwały ból w miejscu szczepienia,
- zaczerwienienie w miejscu iniekcji,
- obrzęk w miejscu wkłucia.
NOP może mieć także charakter ogólny i objawiać się:
- zmęczeniem,
- bólem głowy,
- bólem mięśni,
- dreszczami,
- gorączką,
- nudnościami,
- przejściowym powiększeniem węzłów chłonnych.
Są to objawy przejściowe, które najczęściej ustępują w ciągu 24 godzin od szczepienia, choć mogą utrzymywać się do 72 godzin.
3. Jak sobie radzić z bolącym ramieniem po szczepieniu?
Co na silny ból ramienia po szczepieniu? Aby złagodzić dokuczliwość dolegliwości, można wykorzystać domowe sposoby. Co pomoże?
Gdy pojawia się ból ręki po szczepieniu, a także zaczerwienienie i obrzęk, warto:
- przykładać chłodny kompres na bolące miejsce. Ważne, by okład nie był zbyt zimny,
- po zaszczepieniu lekko poruszać ręką. To stymuluje przepływ krwi do tego obszaru i może pomóc zmniejszyć ból,
- warto używać ramienia, w które podano zastrzyk. Rozciąganie mięśni i stawów pomoże zminimalizować lub wykluczyć ból. Jeśli jednak ból nasila się przy określonych ruchach i staje się dotkliwy, należy ograniczać poruszanie ręką,
- zastosować żel zawierający octowinian glinu. Ten łagodny środek do stosowania na stłuczenia czy obrzęki jest dostępny w każdej aptece bez recepty,
- zażyć doustnie paracetamol. Jeśli nie zadziała, lekarze zalecają pyralginę lub środki przeciwbólowe i przeciwzapalne typu ibuprofen. Są one wszystkie dostępne w aptekach bez recepty. Nie należy przyjmować tych leków zapobiegawczo przed podaniem szczepionki,
- delikatnie masować miejsca po ukłuciu. Zabieg powinien trwać kilka minut i nie być zbyt intensywny. Można go powtórzyć kilka razy.
4. Kiedy warto wybrać się do lekarza?
Ból ręki po szczepieniu może być bardzo subtelny, ale i nieco silniejszy. Bywa, że towarzyszy mu obrzęk, zaczerwienie czy ograniczona ruchomość stawów. Jeśli pojawiają się jednie niewielkie objawy, które nie zakłócają codziennej aktywności, nie trzeba robić nic szczególnego, ponieważ dolegliwości ustąpią w ciągu kilku dni. Czas trwania NOP-u zależy od jego postaci, nasilenia i indywidualnych uwarunkowań.
Niepokojące jest, gdy ból uniemożliwia codzienne funkcjonowanie lub trwa dłużej niż 2-3 dni. Jeśli po takim okresie nie zmniejsza lub ruchomość kończyny nie wraca do normy, należy skontaktować z lekarzem.
Z lekarzem należy skontaktować się także wtedy, gdy objawy są nietypowe. Gdy na przykład oprócz gorączki i bólu mięśni pojawia się kaszel, katar czy ból gardła, które nie są typowymi objawami po szczepieniu, być może to nie NOP, a objawy infekcji lub choroby, która może wymagać badania lekarskiego i leczenia.
5. Gdzie zgłosić niepożądany odczyn poszczepienny?
Pojawienie się działania niepożądanego po szczepieniu można zgłosić do:
- lekarza, który w razie rozpoznania NOP zgłosi go do inspekcji sanitarnej,
- podmiotu odpowiedzialnego, którego dane znajdują się na ulotce informacyjnej danego preparatu,
- Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.