Ból ucha – charakterystyka, przyczyny, metody leczenia

Ból ucha, który może nas zaatakować, nie zawsze musi oznaczać zapalenie ucha zewnętrznego. Ból ucha to dolegliwość bardzo powszechna, ponieważ wywołują ją bardzo różnorodne przyczyny. Może powstać w skutek zakażenia wirusowego, bakteryjnego, grzybiczego. Często jest spowodowany przez owrzodzenia lub urazy mechaniczne. Ból ucha czasem może być objawem różnych chorób.

1. Charakterystyka bólu ucha

Ból ucha może oznaczać chorobę, która rozwija się wewnątrz ucha, lub może być objawem w przebiegu chorób niemających związku z narządem słuchu. Ból, który pochodzi z ucha, jest bólem ostrym, który ogranicza się tylko do narządu słuchu, przez co chory może łatwo zlokalizować ból.

Nieostry ból ucha jest trudny do zlokalizowania, ponieważ jest związany z uszkodzeniem narządów, które nie znajdują się w okolicy ucha np.: nos, zatoki, dziąsła, migdałki. Obszary te połączone są przez nerw uszno-skroniowy, nerw uszny tylny, nerw Jacobsona, nerw Arnolda, a także przez nerw uszny wielki i potyliczny mniejszy, które przewodzą czucie z miejsca powstawania do ucha zewnętrznego i środkowego.

2. Przyczyny bólu ucha

Ból ucha jest równie dotkliwy jak zęba. Skarżą się na niego szczególnie dzieci, ale to schorzenie dotyka także dorosłych. Może być objawem różnych chorób, np. refluksu żołądkowo-przełykowego, zapalenia tarczycy. Najczęstszą przyczyną jest stan zapalny. Pojawia się jako następstwo kataru, po przeziębieniu czy infekcji dróg oddechowych. Ból dotkliwie odczuwamy zwłaszcza nocą. Określamy go jako pulsujący, tętniący. Zanim udamy się lekarza, warto spróbować domowych, naturalnych metod, które stosowały nasze babcie i prababcie. Są naturalne i prawdzają się w dzisiejszych czasach.

Najczęstsze przyczyny bólu ucha zewnętrznego to:

• Ostre lub przewlekłe zapalenie ucha zewnętrznego bardzo często pojawia się po kontakcie z wodą. Głównymi objawami są: swędzenie skóry, ból oraz cuchnąca wydzielina. Przewlekłe zapalenie ucha charakteryzuje się silniejszym świądem, ale ma łagodniejszy przebieg niż ostre zapalenie ucha zewnętrznego. Do najczęstszych postaci zapalenia ucha zewnętrznego należą: półpasiec uszny , ropień małżowiny, zapalenie ochrzęstnej oraz krwotoczne zapalenie błony bębenkowej.
• Zatkanie ucha poprzez woskowinę lub ciało obce.
• Nowotwór złośliwy małżowiny, który objawia się bólem oraz zgrubieniem na brzegu małżowiny. Tworzą się wtedy krwiaki, a także może dojść do niedosłuchu.
• Krwiak małżowiny usznej, który najczęściej tworzy się na skutek urazu. Dochodzi wtedy do gromadzenia się surowiczo-krwistego wylewu pomiędzy ochrzęstną i chrząstką.

Zapalenie ucha (prezentacja edukacyjna) [12 zdjęć]

Zapalenie ucha Infekcje uszu są bardzo powszechne, szczególnie u dzieci. Najnowsze badania wskazują,...

zobacz galerię

Najczęstsze przyczyny bólu ucha środkowego to:

• Ostre lub przewlekłe zapalenie ucha środkowego, które charakteryzuje się bólem, gorączka, gorszym słuchem. Zapaleniu ucha środkowego towarzyszy zapalenie górnych dróg oddechowych. Czasami dochodzi do wycieku ropy z ucha.
• Nowotwór ucha, najczęstszym jest kłębczak. Jest on nowotworem łagodnym, ale czasami może przybrać postać złośliwą. Głównym charakterystycznym objawem są szumy uszne, niedosłuch przewodzeniowy, zawroty głowy i zaburzenia równowagi.
• Zapalenie wyrostka sutkowatego, pojawia się u osób, które przebyły zapalenie ucha środkowego. Obserwuje się wtedy wyciek z ucha, pogorszenie słuchu, zaczerwienienie.
• Ostra niedrożność trąbki Eustachiusza, w której głównymi objawami są ból, szmery oraz osłabienie słuchu. Dochodzi także do gromadzenia się płynu lub gęstej wydzieliny, która powoduje zatkanie ucha
• Uraz ciśnieniowy, do którego dochodzi podczas nurkowania na dużych głębokościach, a także podczas podróży samolotem. Oprócz bólu ucha występuje także krwawienie z błony bębenkowej.

3. Inne schorzenia układu słuchu

Należy udać się do lekarza, jeśli ból ucha nie jest związany z układem słuchu, ponieważ może on być objawem wielu innych chorób takich jak: zapalenie tarczycy, choroby zębów i stawów skroniowo-żuchwowych, nowotwory jamy ustne oraz gardła, zwyrodnienia i nowotwory kręgosłupa, zapalenie węzłów chłonnych szyi, zawał serca, refluks i wiele innych.

4. Domowe sposoby na ból ucha

Jeśli ból ucha bardzo nam dokucza, warto zgłosić się do lekarza. Istnieje jednak mnóstwo domowych sposobów, które mogą pomóc w walce z tą dolegliwością. Jednym z nich jest czosnek.

Niezawodny czosnek pomaga na wiele chorób. Jest popularnym składnikiem różnych receptur medycyny naturalnej. Sprawdzi się też przy bólach ucha. Znane są jego właściwości bakteriobójcze, przeciwwirusowe i przeciwbólowe. Uważany jest za naturalny antybiotyk, gdyż zawiera allicynę. Redukuje liczbę bakterii i grzybów. W jaki sposób pomoże przy stanie zapalnym ucha?

Obieramy ząbek czosnku i zawijamy go w kawałek chusteczki higienicznej albo w gazę. Wkładamy ”lek” od ucha i trzymamy kilka godzin. Uważajmy jednak, by czosnek nie przesunął się wgłąb ucha.

Pomóc nam może także imbir, szczególnie świeży korzeń. Ścieramy go na tartce, dolewamy oliwę z oliwek i mieszamy. Aplikujemy kilka kropel do ucha. Imbir można wykorzystać także w inny sposób, podobnie jak czosnek. Kroimy kawałek korzenia, owijamy w chustkę i wkładamy do ucha.

Imbir to jedna z najzdrowszych przypraw. Pomaga na wiele dolegliwości, nudności ciężarnych, wspomaga odchudzanie i leczy przeziębienie.

Zawiera substancje przeciwzapalne i przeciwbólowe, dlatego jest dodawany do maści rozgrzewających. Nazywany jest także naturalną aspiryną, bo rozrzedza krew.

By zachował swe właściwości, powinien być przechowywany w lodówce. Najlepiej zawinąć go w papierowy ręcznik. Tak przetrwa nawet kilka tygodni.

W walce z bólem ucha pomogą ciepłe okłady. Możemy skorzystać z gotowych płynnych żeli w foliowych woreczkach albo wykonać je samemu. Jedną z metod są kompresy z posiekanej cebuli i czosnku. Mikstura musi być dobrze rozgnieciona. Następnie zawijamy ją w gazę i kładziemy na ucho.

Ulgę przyniesie także podgrzana na patelni sól kuchenna, którą wkładamy do woreczka. Trzymamy przy uchu przez ok. pół godziny.

Niektórzy ”podgrzewają” też chore ucho suszarką. Przyłożyć można także butelkę z ciepłą wodą, zawiniętą w ręcznik. Niektórzy robią okłady z surowej, pokrojonej w plastry cebuli. Należy zawinąć ją wcześniej w gazę.

4.1. Masaż ucha i ciepłe olejki

Masaż ucha to bezpieczna technika. Poprawia krążenie i oczyszcza ucho z nadmiaru płynu. Na czym polega?

Zaczynamy od lekkiego głaskania ucha palcem wskazującym, z góry na dół. Następnie rozciągamy delikatnie ucho, płatek i wewnętrzną cześć małżowiny. Kolejny etap to pocieranie ucha palcem wskazującym od góry do dołu, najlepiej okrężnymi ruchami. Na końcu delikatnie ruchem potrząsamy uchem i lekko uciskamy.

Stosowanie ciepłego oleju to dość popularny sposób łagodzenia objawów bólowych. Należy lekko go podgrzać - nie może być gorący, by nie uszkodził ucha i nie poparzył skóry. Następnie wkraplamy kilka kropel i leżymy kilka minut. Ucho można "owinąć" bawełnianą lub wełnianą chustką. Ciepło przyniesie nam ulgę.

Można też nasączyć wacik olejkiem kamforowym i włożyć do ucha.