Choroby przenoszone przez kleszcze. Sprawdź, o których nie wiedziałeś

Wiosną i latem mamy mnóstwo możliwości do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu. Warto jednak pamiętać o ryzyku związanym z kleszczami, które są aktywne szczególnie w takich miesiącach jak kwiecień, maj, czerwiec czy lipiec. Nietrudno narazić się na ukąszenia kleszczy podczas pieszych wędrówek po lesie czy wypoczywania na łące.

Niepozornie wyglądające pajęczaki przenoszą wiele groźnych schorzeń. Borelioza, nazywana także chorobą z Lyme, jest zakaźną chorobą przenoszoną przez niewielkie pasożyty ukrywające się w lasach liściastych, trawach, zaroślach. Jakimi innymi chorobami można zarazić się przez ukąszenie kleszcza?

Na następnym slajdzie obejrzysz WIDEO

Zobacz też: Miejsce, w którym żeruje najwięcej kleszczy

Jakie choroby przenoszą kleszcze?Jakie choroby przenoszą kleszcze?
Źródło zdjęć: © Jakie choroby przenoszą kleszcze? [123rf.com]
Katarzyna Wąś-Zaniuk

/ 8Jakie są objawy boreliozy?

Borelioza, znana także jako choroba z Lyme lub krętkowica kleszczowa jest jedną z najpowszechniejszych chorób odkleszczowych. W 1982 roku amerykański bakteriolog i parazytolog Willy Burgdorfer odkrył, że boreliozę wywołują bakterie Borrelia burgdorferi, występujące w jelitach pasożytniczych pajęczaków. Do zainfekowania organizmu może dojść wówczas, gdy ukąsi nasz kleszcz. Ważną informacją jest, że jeśli rozgnieciemy intruza na skórze i wetrzemy go w ranę, również grozi nam borelioza.

W pierwszej fazie choroby zaobserwować można, tzw. rumień wędrujący. Objaw ten pojawia się zazwyczaj w ciągu 7-21 dni od ugryzienia przez kleszcza. U niektórych zakażonych występuje pseudochłoniak boreliozowy, niebolesny naciek zapalny. Borelioza powoduje także objawy grypopodobne z powiększeniem węzłów chłonnych obwodowych. U niektórych chorych mogą wystąpić objawy wtórne jak zapalenie stawów, objawy neurologiczne i kardiologiczne.

/ 8Bartoneloza

Bartoneloza, określana mianem choroby kociego pazura, jest chorobą odzwierzęcą. Wywołują ją bakterie Bartonella henselae, Bartonella quintana, Bartonella bacilliformis, Bartonella vinsonii subsp. berkhoffi, Bartonella clarridgeiae, Bartonella rochalimae. Nosicielami chorobotwórczych patogenów są młode koty i kleszcze.

Niebezpieczeństwo stwarzają także inne stawonogi żywiące się krwią. Rezerwuarem bakterii wywołujących chorobę kociego pazura mogą być także wiewiórki, krety, kojoty, króliki oraz sarny.

Objawy bartonelozy mogą obejmować powiększenie węzłów chłonnych, obniżony nastrój, brak apetytu, gorączkę, przewlekłe zmęczenie, dolegliwości mięśniowo-stawowe, drażliwość, niepokój, bezsenność, światłowstręt, dolegliwości bólowe kości.

Na następnym slajdzie obejrzysz WIDEO

Zobacz też: Liczy się czas. Kleszcza trzeba usunąć jak najszybciej

/ 8Anaplazmoza granulocytarna

Ludzka anaplazmoza granulocytarna to choroba odzwierzęca powodowana przez patogeny Anaplasma phagocytophilum. Zakażenie następuje podczas żerowania kleszcza, poprzez skórę. Na skutek kontaktu z larwalnymi i dorosłymi osobnikami kleszczy z rodzaju Ixodes może dojść do zainfekowania organizmu anaplazmozą granulocytarną.

Do najczęstszych objawów ludzkiej anaplazmozy granulocytarnej należą: wysoka temperatura, bóle mięśniowo-stawowe, kaszel, zapalenie górnych dróg oddechowych, dolegliwości bólowe głowy, mdłości, wymioty, biegunka, pocenie się i ogólne złe samopoczucie.

/ 8Babeszjoza

Babeszjoza, nazywana jest często malarią północy, ze względu na podobieństwo jej objawów do malarii. Choroba stanowi skutek zakażenia pierwotniakiem Babesia. Na babeszjozę szczególnie narażone są osoby zamieszkujące tereny hodowli krów. Infekcja następuje w wyniku ukąszenia przez zakażonego kleszcza, ponadto może współistnieć z innymi chorobami przenoszonymi przez te pasożyty. Zdarza się, że malaria północy występuje razem z boreliozą.

Babeszjoza może przebiegać bezobjawowo. Symptomy, jeżeli są widoczne, przypominają początkowo przeziębienie i występują do 6 tygodni od zakażenia. U niektórych chorych obserwuje się wysoką temperaturę, powiększenie śledziony. W badaniu krwi osób z babeszjozą stwierdza się często niedokrwistość, leukopenię i małopłytkowość. Na ciężki przebieg choroby narażone są w szczególności osoby w wieku podeszłym, pacjenci zakażeni wirusem HIV, osoby z niedoborami odporności.

/ 8Kleszczowe zapalenie mózgu

Zakażenie flawiwirusami przenoszonymi przez kleszcze powoduje zespół objawów neurologicznych znanych pod nazwą kleszczowego zapalenia mózgu. Wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego może manifestować się dolegliwościami bólowymi głowy, złym samopoczuciem, gorączką, katarem, bólami stawów, dolegliwościami bólowymi w odcinku krzyżowym, obniżonym apetytem, nudnościami. Wyżej wymienione objawy kleszczowego zapalenia mózgu mogą się utrzymywać 1–8 dni.

Po upłynięciu 4 tygodni od chwili ukąszenia przez kleszcza następuje drugie stadium choroby. Charakteryzuje się ono zdecydowanie cięższym przebiegiem i może przyjąć różnorakie postaci: oponową, mózgową, mózgowo-rdzeniową lub mózgowo-oponowo-rdzeniową. Gorączka u zakażonej osoby może wynosić nawet 41°C.

Chorobotwórcze wirusy mogą być przenoszone zarówno przez nimfy, larwy oraz osobniki dorosłe. Do zakażenia może dojść w wyniku ukąszenia bądź kontaktu z płynami ustrojowymi zakażonego pasożyta. Ryzyko zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu stwarza też niepasteryzowane mleko krowie. Nie należy zatem po nie sięgać.

Zobacz też: Miejsce, w którym żeruje najwięcej kleszczy

/ 8Tularemia

Tularemia, znana także jako gorączka zajęcza, to odzwierzęca choroba bakteryjna. Bakteria Francisella tularensis przedostaje się do wnętrza komórek organizmu, a po 3-5 dniach pojawiają się pierwsze objawy tularemii.

Dróg zakażenia może być kilka: poprzez ukąszenie insekta, kontakt bezpośredni jak np. skóra czy błony śluzowe, a także drogą wziewną. Zarazki bytują głównie w zwierzętach futerkowych jak króliki i lisy oraz oczywiście – w stawonogach odżywiających się krwią.

Jakie są najczęstsze objawy tularemii? Choroba najczęściej manifestuje się nagłą i wysoką gorączką, dolegliwościami bólowymi mięśni, powiększeniem węzłów chłonnych szyjnych, dreszczami, rozwolnieniem, obniżonym apetytem, nadżerkami na skórze, owrzodzeniami jamy ustnej, zaczerwienieniem i pieczeniem spojówek.

Zobacz też: [Nietypowy czynnik, który przyciąga kleszcze. Lepiej się wystrzegać](Nietypowy czynnik, który przyciąga kleszcze. Lepiej się wystrzegać)

/ 8Gorączka Q

Gram-ujemne Coxiella burnetii wywołują gorączkę Q u bydła i owiec. Dla człowieka niebezpieczne jest nie tylko ukąszenie przez kleszcze. Zainfekowanie organizmu może nastąpić także drogą pokarmową lub wziewną. Wdychając aerozole zawierające zanieczyszczone cząstki kału, moczu bądź mleka narażamy się na kontakt z chorobotwórczymi patogenami.

Osoby zdrowe nie powinny mieć styczności z pacjentami zakażonymi, gdyż gorączka Q może przenosić się z człowieka na człowieka. Na baczności powinni się mieć hodowcy bydła, lekarze weterynarii i pracownicy laboratoriów mikrobiologicznych, a także osoby zajmujące się handlem skórą.

Najpopularniejsze objawy gorączki Q to:

  • wysoka gorączka (do 39–40°C, utrzymująca się do dwóch tygodni),
  • obniżony nastrój i przemęczenie,
  • bóle mięśniowo-stawowe,
  • dolegliwości bólowe głowy,
  • dreszcze i silne poty,
  • suchy kaszel,
  • obniżony apetyt,
  • nudności i wymioty.

Zobacz też: Substancja, która najlepiej odstrasza kleszcze. Będą się trzymać z daleka

/ 8Inne choroby odkleszczowe

Jakie inne choroby przenoszą kleszcze?
Jakie inne choroby przenoszą kleszcze? © Jakie są inne choroby odkleszczowe [123rf.com]

Warto zdawać sobie sprawę, że istnieje jeszcze kilka, mniej popularnych schorzeń wywoływanych przez niebezpieczne pasożyty - kleszcze. Wprawdzie rzadko występują one w Europie, jednak wedle zasady ''przezorny zawsze ubezpieczony” wymieniamy kilka z nich. Są to:

  • gorączka plamista Gór Skalistych (przenoszona m.in. przez kleszcze psie i drzewne),
  • dur powrotny (roznoszą go kleszcze i wszy odzieżowe),
  • kleszczowa gorączka Kolorado (zarazić się można od kleszcza drzewnego).

Kolejną chorobą odkleszczową jest neoerlichioza. Pierwszy opis zachorowania sięga 2010 roku. W przebiegu neoerlichiozy obserwuje się dreszcze i nocne poty z wysoką gorączką. Chorzy mogą uskarżać się także na mdłości i wymioty, sztywność kartku, obniżone samopoczucie, dolegliwości bólowe głowy.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda