Choruje 3 mln Polaków. Ten sygnał ostrzegawczy możesz zauważyć o poranku
Cukrzyca nie bez powodu jest nazywana "cichym zabójcą" i "tykającą bombą". Latami rozwija się w ukryciu, a wszystko przez brak charakterystycznych objawów, choć niektóre (jak np. zmęczenie po przespanej nocy) mogą pojawić się o poranku. - Chorzy często biorą to za oznakę niegroźnej dolegliwości, wieku czy stresu i w ogóle nie reagują, a już wtedy powinna zapalić się "czerwona lampka" - ostrzega ekspert.
1. "Objawy są niestety bardzo nietypowe"
- Cukrzyca to choroba, która może się rozwijać bez przeszkód nawet kilka lat. Objawy mogą ulec nasileniu, ale to nie dzieje się od razu. Kiedy chory trafia w końcu do lekarza, okazuje się, że pierwsze symptomy pojawiły się dużo wcześniej, ale nie wzbudziły niepokoju - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie Piotr Dziemidok, diabetolog i specjalista chorób wewnętrznych, kierownik Kliniki Diabetologii Instytut Medycyny Wsi w Lublinie.
W Polsce żyją blisko 3 miliony chorych na cukrzycę. Zdecydowana większość chorych - ok. 90 proc. cierpi na cukrzycę typu 2, która dużo częściej prowadzi do śmiertelnie groźnych powikłań, między innymi zawałów, udarów, niewydolności nerek z koniecznością dializ, a nawet przeszczepu, utraty wzroku czy amputacji nóg.
- Objawy w przypadku cukrzycy typu 2, która występuje najczęściej, są niestety bardzo nietypowe. Mogą równie dobrze świadczyć o innych dolegliwościach lub są na tyle łagodne, że pacjent w ogóle na to nie reaguje, a już wtedy powinna zapalić się "czerwona lampka" i powinien się zbadać - zwraca uwagę dr Dziemidok.
Dlatego tak wiele osób żyje z nierozpoznaną cukrzycą. Skala tego problemu jest ogromna. Szacuje się, że w Polsce żyje od pół miliona do nawet miliona osób z niezdiagnozowaną cukrzycą typu 2.
2. Choroba milionów Polaków może objawiać się po przebudzeniu
Niepokojące objawy świadczące o cukrzycy mogą się pojawiać o różnych porach dnia, ale najczęściej uderzają o poranku - zaraz po przebudzeniu.
Chorzy mogą wówczas odczuwać:
- suchość w ustach i wzmożone pragnienie,
- zmęczenie,
- brak energii,
- senność,
- mrowienie lub drętwienie rąk, nóg i stóp (neuropatia cukrzycowa).
Objawem cukrzycy mogą być także problemy z zaspokojeniem głodu, mimo zjedzonego posiłku. Jeśli insulina nie działa (cukrzyca typu 2) lub jej brakuje (cukrzyca typu 1), glukoza, która jest "paliwem" dla organizmu, nie ma jak dostać się do komórek (a to z niej czerpią energię).
- Nie ma jednak charakterystycznych symptomów, które pojawiałyby się tylko w nocy czy tylko nad ranem. Część z nich może się też nasilać w ciągu dnia, w związku z podwyższeniem poziomu cukru po posiłkach. To także może być dla pacjenta mylące - przyznaje dr Dziemidok.
3. To nie stres, ani wiek
Co więc powinno zaniepokoić?
- Nie należy na pewno lekceważyć niewyjaśnionego spadku masy ciała, kiedy nie zmienialiśmy nawyków żywieniowych, czy nie mieliśmy nadmiernego wysiłku fizycznego. To może być jeden ze znaków ostrzegawczych także przy innych chorobach w tym nowotworowych, więc na pewno trzeba to zbadać - zaznacza dr Dziemidok.
Jeśli mimo snu budzimy się niewyspani, a mimo odpoczynku - zmęczeni - również powinniśmy zbadać cukier.
- Senność, osłabienie, zmęczenie. Wiele osób w ogóle nie łączy tego z chorobą, myśląc, że to np. wynik stresu. Tymczasem to częste symptomy, które mogą świadczyć o cukrzycy. Jednym z najczęstszych objawów jest też wzmożone pragnienie i wyraźnie odczuwana suchość w ustach, a także związana z tym wzmożona diureza, czyli oddawanie moczu - dodaje lekarz.
Podwyższone stężenie glukozy prowadzi również do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów, czego skutkiem mogą być zaburzenie i osłabienie widzenia czy mrowienia lub drętwienia rąk, nóg i stóp (neuropatia cukrzycowa).
- To także bardzo niecharakterystyczne objawy, które chorzy mogą całkiem słusznie wiązać z wiekiem. Pamiętajmy, że cukrzyca typu 2 występuje częściej u osób starszych, po 65. roku życia - zaznacza dr Dziemidok.
4. Ciągłe infekcje i problemy ze skórą
- Rozwijającą się cukrzycę można też rozpoznać po nawracających infekcjach. Nie chodzi jednak tylko o infekcje sezonowe jak przeziębienie czy grypa, ale też stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej czy narządów płciowych - zwraca uwagę diabetolog.
Dodaje, że powinno to szczególnie zaniepokoić, jeśli wcześniej takiego problemu nie było lub występował sporadycznie.
Nie należy też bagatelizować zmian skórnych. Skóra może być wysuszona, odwodniona, łuszczyć się, a także mogą się na niej pojawiać różnego typu zmiany, w tym ropne. To także powinno skłonić do zbadania poziomu cukru.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.