Co dzieje się z nadwyżkami oddanej krwi? Kontrowersje wokół polskiego krwiodawstwa

Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła w ostatnim czasie raport, z którego wynika, że centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa nie uskarżają się na braki pozyskiwanej od dawców krwi i osocza, jednak ich nadwyżki zbyt często są utylizowane.

Co dzieje się z nadwyżkami oddanej krwi? Kontrowersje wokół polskiego krwiodawstwaCo dzieje się z nadwyżkami oddanej krwi? Kontrowersje wokół polskiego krwiodawstwa
Źródło zdjęć: © Zdjęcie krwiodawcy / Shutterstock

Niepokojące wyniki kontroli NIK-u

Zdaniem NIK-u problem tkwi w nieumiejętnym gospodarowaniu zasobami, przez co często dochodzi do sytuacji, w której ważne operacje nie mogą odbyć się terminowo z powodu braku krwi. Jednocześnie zdarza się, że zgromadzona krew ulega przeterminowaniu i musi zostać poddana zniszczeniu. Polska, w przeciwieństwie do wielu innych zachodnich krajów, nie zadbała o stworzenie fabryk, w których niewykorzystane osocze mogłoby zostać przetworzone na produkty krwiopochodne, wobec czego jesteśmy zmuszeni zaopatrywać się w nie na zagranicznych rynkach farmaceutycznych.

NIK wziął pod lupę lata 2012-2013, a wyniki zestawił z sytuacją panującą w krwiodawstwie przez dwa poprzedzające ten okres lata. Kontrola wykazała, że w ponad 60% przypadków kontrolowanym instytucjom nie udało się zrealizować zamówień na określone składniki krwi. Zauważono także, że jednocześnie znacznemu wzrostowi uległa ilość, którą zdecydowano się zutylizować.

Co na to resort zdrowia?

Głos w tej sprawie zabrał rzecznik prasowy Ministerstwa Zdrowia, Krzysztof Bąk, który stwierdził, że przedstawione wyniki są błędne, czego przyczyną ma być zastosowanie niewłaściwej metody obliczeń i niepoprawne wykorzystanie dostępnych danych.

Podkreślił, że nie jest możliwe uniknięcie sytuacji, w której przydatna krew jest niszczona. Zaznaczył dodatkowo, że w tej kwestii nie odbiegamy znacząco od innych państw europejskich, na co dowodem mają być dane z lat 2010-2013 przywoływane przez NIK.

Zdaniem Bąka istnieje wiele przyczyn utylizowania przydatnej krwi. Najczęściej wynika to z braku zapotrzebowania na krew danej grupy, niezdatności do jej użycia z powodu obecności wirusów, a także praktykę zamawiania przez instytucje lecznicze naddatków na wypadek zwiększonego zapotrzebowania.

Rzecznik odniósł się także do stwierdzenia dotyczącego potrzeby powstania fabryki, która umożliwiłaby przetwarzanie osocza. Uważa on, że rozwiązanie to nie przyniosłoby poprawy, gdyż nie ma możliwości rezygnacji z importu zewnętrznego. Przypomniał także o nowelizacji ustawy o krwiolecznictwie i krwiodawstwie, dzięki której nadwyżki krwi i osocza po otrzymaniu zgody od dawcy będą mogły stać się przedmiotem przetargów.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Lawinowo rośnie liczba L4. Ten problem dotknie nawet co drugiego z nas
Lawinowo rośnie liczba L4. Ten problem dotknie nawet co drugiego z nas
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy