Gazy jelitowe - przyczyny, zapobieganie i sposoby na wzdęcia brzucha

Gazy jelitowe powodują nieprzyjemne uczucie pełności i rozpierania w jamie brzusznej. Kiedy brzuch jest wzdęty, w talii przybywa kilka centymetrów, a ubranie staje się zbyt ciasne. Obok bólów brzucha i zaparć, wzdęcia należą do najczęstszych dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Czasem towarzyszą im skurcze jelit lub bolesne kolki. Kłopotliwym objawem towarzyszącym wzdęciom brzucha są także gazy jelitowe. Jak zatem zapobiegać wzdęciom? Czy istnieją skuteczne sposoby na ich zwalczenie?

Gazy jelitowe powodują wzdęcia i uczucie rozpierania w jamie brzusznejGazy jelitowe powodują wzdęcia i uczucie rozpierania w jamie brzusznej
Źródło zdjęć: © iStock

Przyczyny wzdęć brzucha

Niedobór lub brak enzymów trawiennych

Aby trawienie pokarmu przebiegało właściwie, konieczna jest sprawna praca całego układu pokarmowego. Potrzebny jest właściwy skład soków trawiennych, czyli obecność w nim wszystkich niezbędnych do trawienia enzymów. Brak w jelicie odpowiedniej ilości np. laktazy (będącego enzymem, który trawi laktozę – cukier obecny m.in. w mleku i produktach mlecznych) powoduje, że laktoza ulega fermentacji, co wiąże się ze wzrostem gazów jelitowych w pewnych odcinkach jelita.

Fermentacja jelitowa

Duże znaczenie ma również odpowiedni transport pokarmu. Jeżeli treść pokarmowa przesuwa się zbyt szybko, pokarm nie jest dokładnie trawiony. Z kolei zbyt wolne tempo pasażu powoduje zaleganie treści pokarmowej i jej fermentację w jelitach. W wyniku tego procesu wytwarzane są w nadmiernej ilości gazy jelitowe.

Zwiększone wydzielanie śliny

Czasami za wzdęcia odpowiada również zwiększone wydzielanie śliny, np. u osób żujących gumę.

Koniec ze wzdęciami. Zobacz, jak przygotować rośliny strączkowe

Stres

Wzdęcia mogą być również spowodowane lękiem psychicznym lub nadmierną ilością stresu. Powietrze zalega w żołądku, skąd wydalane jest na zewnątrz w postaci odbijania. Część powietrza przechodzi jednak dalej, do jelit tworząc gazy jelitowe.

Zespół jelita drażliwego

Wzdęcia brzucha są często objawem zespołu jelita drażliwego. Schorzenie to jest spowodowane zaburzeniami motoryki jelit, głównie na tle nerwowym. W przebiegu tej choroby wzdęciom i gazom towarzyszą ból brzucha oraz zaparcia albo biegunka.

Szybkie jedzenie

Przyczyną gromadzenia się gazów jelitowych może być także połykanie powietrza w czasie szybkiego jedzenia, picia i rozmowy.

Napoje gazowane

Przyczyny wzdęć to również picie napojów gazowanych. Dwutlenek węgla zawarty w nich zawarty wchłania się w jelicie cienkim i wydalany jest przy wydechu przez płuca. U większości chorych objętość powietrza w przewodzie pokarmowym nie jest zwiększona.

Rzadsze przyczyny wzdęć

Do rzadkich przyczyn wzdęć zalicza się:

  • nadmierne spożywanie białka
  • porażenie jelit
  • niedrożność jelit
  • leczenie antybiotykami
  • nadmierny rozwój jelitowej flory bakteryjnej
  • enteropatię glutenową (nietolerancja glutenu zawartego w produktach zbożowych)

PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Zapobieganie powstaniu gazów jelitowych

Aby nie tworzyły się gazy jelitowe, wystarczy:

  • nie pić przez słomkę – wraz z napojem do żołądka dostaje się powietrze i brzuch się zaokrągla
  • nie pić w trakcie posiłków ani bezpośrednio przed jedzeniem
  • nie żuć gumy – jeśli chcesz odświeżyć zapach w ustach, lepiej sięgnij po miętówki lub płyn do płukania jamy ustnej
  • unikać potraw i produktów bogatych w fruktozę, miodu, soków owocowych, gdyż ulegają w jelitach fermentacji, podczas której powstają duże ilości gazy
  • nie pić napojów gazowanych – zawarty w nich dwutlenek węgla powoduje wzdęcia
  • unikać jedzenia kapusty, fasoli, kalafiora, grochu, brukselki, soczewicy i cebuli – są to szczególnie wzdymające warzywa
  • unikać potraw smażonych
  • jeść powoli, dokładnie przeżuwając każdy kęs

Zobacz także:

  • Jak uniknąć kłopotów z przewodem pokarmowym?
  • Niezdrowe skutki jedzenia zdrowej żywności
  • Objawy, które mogą świadczyć o nietolerancji laktozy
  • Jedzenie, które powoduje wzdęcia
  • 6 zaskakujących przyczyn wzdęć

Sprawdzone sposoby na wzdęcia

Najlepsze sposoby na wzdęcia i gazy jelitowe to:

  • przynajmniej półgodzinny spacer po posiłku dość szybkim krokiem każdego dnia. Ruch powoduje naturalne skurcze mięśni jelit, gdyż przyspiesza bicie serca oraz tempo oddychania
  • wykonywanie zestawu ćwiczeń fizycznych, które pomogą zlikwidować uporczywe wzdęcia
  • picie szklanki czerwonej herbaty dziennie
  • zaparzenie mniszka lekarskiego, anyżu, rumianku, kminku, mięty lub herbatki z kopru włoskiego – należy pić je ciepłe, a nie gorące. Dodatkowo kminek zaleca się dodawać do posiłków, składających się z produktów wzdymających. Stymuluje on trawienie, zapobiega nagromadzeniu się gazów oraz skurczy wywołujących nieprzyjemne gazy
  • jedzenie surowego czosnku lub imbiru - ten ostatni można zjadać w formie sproszkowanej, np. łyżeczkę przed posiłkiem, można przygotować herbatę z imbiru, a także dodać świeży lub suszony do posiłku.
  • jedzenie produktów, które są bogate w błonnik pokarmowy, przyspieszający przemianę materii, np. młodych warzyw, dojrzałych owoców, pieczywa razowego, pieczywa typu graham
  • unikanie produktów bogatych we fruktozę (wiąże się to z ich fermentacją w jelitach, a podczas fermentacji powstają gazy)

Sprawdzone domowe sposoby na wzdęcia mogą pomóc ci uwolnić się od kłopotliwych dolegliwości ze strony układu pokarmowego.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie