Gazy jelitowe - przyczyny, zapobieganie i sposoby na wzdęcia brzucha
Gazy jelitowe powodują nieprzyjemne uczucie pełności i rozpierania w jamie brzusznej. Kiedy brzuch jest wzdęty, w talii przybywa kilka centymetrów, a ubranie staje się zbyt ciasne. Obok bólów brzucha i zaparć, wzdęcia należą do najczęstszych dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Czasem towarzyszą im skurcze jelit lub bolesne kolki. Kłopotliwym objawem towarzyszącym wzdęciom brzucha są także gazy jelitowe. Jak zatem zapobiegać wzdęciom? Czy istnieją skuteczne sposoby na ich zwalczenie?
- 1. Przyczyny wzdęć brzucha
- 1.1. Niedobór lub brak enzymów trawiennych
- 1.2. Fermentacja jelitowa
- 1.3. Zwiększone wydzielanie śliny
- 1.4. Stres
- 1.5. Zespół jelita drażliwego
- 1.6. Szybkie jedzenie
- 1.7. Napoje gazowane
- 1.8. Rzadsze przyczyny wzdęć
- 2. Zapobieganie powstaniu gazów jelitowych
- 3. Sprawdzone sposoby na wzdęcia
1. Przyczyny wzdęć brzucha
1.1. Niedobór lub brak enzymów trawiennych
Aby trawienie pokarmu przebiegało właściwie, konieczna jest sprawna praca całego układu pokarmowego. Potrzebny jest właściwy skład soków trawiennych, czyli obecność w nim wszystkich niezbędnych do trawienia enzymów. Brak w jelicie odpowiedniej ilości np. laktazy (będącego enzymem, który trawi laktozę – cukier obecny m.in. w mleku i produktach mlecznych) powoduje, że laktoza ulega fermentacji, co wiąże się ze wzrostem gazów jelitowych w pewnych odcinkach jelita.
1.2. Fermentacja jelitowa
Duże znaczenie ma również odpowiedni transport pokarmu. Jeżeli treść pokarmowa przesuwa się zbyt szybko, pokarm nie jest dokładnie trawiony. Z kolei zbyt wolne tempo pasażu powoduje zaleganie treści pokarmowej i jej fermentację w jelitach. W wyniku tego procesu wytwarzane są w nadmiernej ilości gazy jelitowe.
1.3. Zwiększone wydzielanie śliny
Czasami za wzdęcia odpowiada również zwiększone wydzielanie śliny, np. u osób żujących gumę.
1.4. Stres
Wzdęcia mogą być również spowodowane lękiem psychicznym lub nadmierną ilością stresu. Powietrze zalega w żołądku, skąd wydalane jest na zewnątrz w postaci odbijania. Część powietrza przechodzi jednak dalej, do jelit tworząc gazy jelitowe.
1.5. Zespół jelita drażliwego
Wzdęcia brzucha są często objawem zespołu jelita drażliwego. Schorzenie to jest spowodowane zaburzeniami motoryki jelit, głównie na tle nerwowym. W przebiegu tej choroby wzdęciom i gazom towarzyszą ból brzucha oraz zaparcia albo biegunka.
Przy problemach ze wzdęciami głównie powinniśmy przestrzegać zasady regularności posiłków (5 posiłków dziennie, w odstępach około 3 godzin). Należy również zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu i wypijać ok. 1,5–2 l wody dziennie. Dieta powinna być lekkostrawna, a najlepszym wyborem obróbki kulinarnej jest gotowanie oraz duszenie dań. Przy profilaktyce wzdęć warto sięgać również po produkty zawierające żywe kultury bakterii, takie jak kefiry czy jogurty.
1.6. Szybkie jedzenie
Przyczyną gromadzenia się gazów jelitowych może być także połykanie powietrza w czasie szybkiego jedzenia, picia i rozmowy.
1.7. Napoje gazowane
Przyczyny wzdęć to również picie napojów gazowanych. Dwutlenek węgla zawarty w nich zawarty wchłania się w jelicie cienkim i wydalany jest przy wydechu przez płuca. U większości chorych objętość powietrza w przewodzie pokarmowym nie jest zwiększona.
1.8. Rzadsze przyczyny wzdęć
Do rzadkich przyczyn wzdęć zalicza się:
- nadmierne spożywanie białka
- porażenie jelit
- niedrożność jelit
- leczenie antybiotykami
- nadmierny rozwój jelitowej flory bakteryjnej
- enteropatię glutenową (nietolerancja glutenu zawartego w produktach zbożowych)
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- O czym świadczą silne wzdęcia? - odpowiada mgr Hanna Markiewicz
- Problem z gazami jelitowymi w pochwie - odpowiada lek. Kamil Zalewski
- Problemy jelitowe, gazy i luźne stolce - odpowiada lek. Katarzyna Szymczak
2. Zapobieganie powstaniu gazów jelitowych
Aby nie tworzyły się gazy jelitowe, wystarczy:
- nie pić przez słomkę – wraz z napojem do żołądka dostaje się powietrze i brzuch się zaokrągla
- nie pić w trakcie posiłków ani bezpośrednio przed jedzeniem
- nie żuć gumy – jeśli chcesz odświeżyć zapach w ustach, lepiej sięgnij po miętówki lub płyn do płukania jamy ustnej
- unikać potraw i produktów bogatych w fruktozę, miodu, soków owocowych, gdyż ulegają w jelitach fermentacji, podczas której powstają duże ilości gazy
- nie pić napojów gazowanych – zawarty w nich dwutlenek węgla powoduje wzdęcia
- unikać jedzenia kapusty, fasoli, kalafiora, grochu, brukselki, soczewicy i cebuli – są to szczególnie wzdymające warzywa
- unikać potraw smażonych
- jeść powoli, dokładnie przeżuwając każdy kęs
Zobacz także:
- Jak uniknąć kłopotów z przewodem pokarmowym?
- Niezdrowe skutki jedzenia zdrowej żywności
- Objawy, które mogą świadczyć o nietolerancji laktozy
- Jedzenie, które powoduje wzdęcia
- 6 zaskakujących przyczyn wzdęć
3. Sprawdzone sposoby na wzdęcia
Najlepsze sposoby na wzdęcia i gazy jelitowe to:
- przynajmniej półgodzinny spacer po posiłku dość szybkim krokiem każdego dnia. Ruch powoduje naturalne skurcze mięśni jelit, gdyż przyspiesza bicie serca oraz tempo oddychania
- wykonywanie zestawu ćwiczeń fizycznych, które pomogą zlikwidować uporczywe wzdęcia
- picie szklanki czerwonej herbaty dziennie
- zaparzenie mniszka lekarskiego, anyżu, rumianku, kminku, mięty lub herbatki z kopru włoskiego – należy pić je ciepłe, a nie gorące. Dodatkowo kminek zaleca się dodawać do posiłków, składających się z produktów wzdymających. Stymuluje on trawienie, zapobiega nagromadzeniu się gazów oraz skurczy wywołujących nieprzyjemne gazy
- jedzenie surowego czosnku lub imbiru - ten ostatni można zjadać w formie sproszkowanej, np. łyżeczkę przed posiłkiem, można przygotować herbatę z imbiru, a także dodać świeży lub suszony do posiłku.
- jedzenie produktów, które są bogate w błonnik pokarmowy, przyspieszający przemianę materii, np. młodych warzyw, dojrzałych owoców, pieczywa razowego, pieczywa typu graham
- unikanie produktów bogatych we fruktozę (wiąże się to z ich fermentacją w jelitach, a podczas fermentacji powstają gazy)
Sprawdzone domowe sposoby na wzdęcia mogą pomóc ci uwolnić się od kłopotliwych dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.