Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (861 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

CRP - wskazania do badania, normy, interpretacja wyników

Białko CRP to marker stanu zapalnego, który może nie dawać żadnych objawów
Białko CRP to marker stanu zapalnego, który może nie dawać żadnych objawów (adobestock)

Białko CRP to marker stanu zapalnego, który może nie dawać żadnych objawów. Wytwarzane jest przez cytokiny zapalne występujące w wątrobie, ale także pojawia się w ściankach naczyń tętniczych i komórkach tłuszczowych. Warto wiedzieć, co oznacza podwyższone CRP i jakie są konsekwencje tego stanu. Co to jest CRP i co może nam powiedzieć o stanie zdrowia?

spis treści

1. Czym jest białko CRP?

Białko C-reaktywne to białko, które pojawia się w organizmie w momencie, kiedy jest stan zapalny. Jest wytwarzane w wątrobie, ściankach naczyń krwionośnych oraz komórkach tłuszczowych pod wpływem cytokin zapalnych.

Przekroczenie normy CRP ma najczęściej miejsce w przypadku infekcji. Poziom białka C-reaktywnego w trakcie stanu zapalnego może się podnieść nawet kilkusetkrotnie.

Skontrolowanie czy norma CRP nie została przekroczona powinno mieć w sytuacji, gdy u pacjenta podejrzewa się:

Zobacz film: "Dieta przeciwzapalna"
  • infekcję bakteryjną,
  • infekcję grzybiczną,
  • infekcję pasożytniczą,
  • infekcję wirusową.
Norma CRP określa poziom białka C-reaktywnego
Norma CRP określa poziom białka C-reaktywnego

2. Dlaczego badanie CRP jest ważne?

Badanie CRP jest prostą analizą, która bardzo często ratuje ludzkie życie. Wiemy już, co może oznaczać podwyższone stężenie CRP. Pojawia się jednak pytanie: jaki wydźwięk ma zaniżony wynik? Warto wiedzieć, że niskie CRP świadczy przeważnie o problemach związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem wątroby.

Podwyższone CRP może sugerować chorobę nowotworową, zawał serca czy inny poważny uraz. CRP ma swoje zadanie w momencie infekcji czy urazu, a mianowicie jest reakcją obronną, ma pobudzić do pracy ciałka odpornościowe.

Ilość białka CRP, które krąży we krwi nie jest jednakowa dla każdej osoby, jest uwarunkowana przez kilka różnych czynników. Przede wszystkim bardzo duże znaczenie ma masa ciała, wiek, płeć, a nawet rasa. O poziomie CRP decyduje również styl życia dla przykładu wpływ na ilość białka ma to czy pacjent nałogowo pali papierosy.

Podjęcie decyzji o przeprowadzeniu testu CRP wynika między innymi z chęci monitorowania niektórych chorób immunologicznych. Układ immunologiczny stymuluje procesami odpornościowymi. Przykładem schorzenia immunologicznego jest chociażby toczeń rumieniowaty, białaczka, zapalenie trzustki, itp.

3. Wskazania do wykonania badania CRP

Zwykle badanie stężenia białka CRP w organizmie zaleca lekarz, jeśli podejrzewa u danej jednostki stan zapalny, niezależnie od tego, co go wywołało. Przyczyny upatruje się w zakażeniach pasożytniczych, grzybiczych, wirusowych czy bakteryjnych.

Kontrolowanie badania białka CRP umożliwia specjalistyczny nadzór nad chorobami autoimmunologicznymi, niektórymi rodzajami nowotworów, a także w ocenie postępującego leczenia podczas różnych infekcji, zapalenia trzustki.

Wyniki badań białka CRP pozwalają stwierdzić, jaki jest stan przyjmowania się przeszczepionych organów, a także co się dzieje w obrębie układu naczyniowego. Badanie białka CRP można wykonać również prywatnie i wówczas wynosi ono nie więcej niż 30 złotych.

4. Normy dla CRP

Norma CRP to prawidłowy poziom białka C-reaktywnego w surowicy krwi, stan taki ma miejsce, gdy stężenie nie przekracza 5 mg/l. W przypadku osób otyłych o podwyższonym ciśnieniu tętniczym oraz osób nałogowo palących papierosy norma CRP wynosi nawet do 10 mg/l.

Białko CRP ma za zadanie pokonać infekcję bakteryjną lub nowotwór. CRP wytwarza się także jako ochrona po zawale serca, urazie albo stanie zapalnym. Można rzec, że CRP jest specjalnym wysłannikiem układu immunologicznego. Większa ilość CRP spełnia także inne funkcje – samo pobudza ciałka odpornościowe i bierze udział w zwalczeniu ciała obcego.

Jeśli norma CRP jest przekroczona prawdopodobnie świadczy to o obecności reakcji zapalnej w organizmie.

  • CRP powyżej 40 mg/l może świadczyć o łagodnej infekcji wirusowej lub ciąży;
  • CRP powyżej 200 mg/l oznacza, że w organizmie rozwija się bakteryjny stan zapalny;
  • CRP powyżej 500 mg/l ma miejsce w sytuacji bardzo ciężkich zakażeń o podłożu bakteryjnym oraz oparzeń.

Jako bezpieczny uznaje się wynik CRP na poziomie do 5 mg/l.

Ważne badania krwi, które powinien wykonać każdy
Ważne badania krwi, które powinien wykonać każdy [7 zdjęć]

Oprócz morfologii krwi, którą wykonuje się najczęściej w laboratorium, należy zwrócić również uwagę

zobacz galerię

4.1. Interpretacja wyników CRP

Badanie CRP jest po to, aby szybciej zdiagnozować chorobę. Zaletą badania CRP jest także to, że można bardzo wcześnie dowiedzieć się, jaka choroba trawi nasz organizm, a jak wiadomo, podjęcie leczenia na bardzo wczesnym etapie zaawansowania podnosi szansę wyleczenia.

W interpretacji wyniku CRP lekarz odnosi się do ustalonych norm CRP, dla określonych stanów organizmu. Podwyższone CRP nie zawsze musi oznaczać chorobę. Czasem wskazuje ono na ciążę, która również sprawia, że stężenie CRP w naszym organizmie rośnie.

Ostra faza białka może więc wystąpić przy takich stanach, jak ciąża, nowotwory, infekcje, niewydolność nerek, choroba naczyniowo-sercowa, schorzenia tkanki łącznej, zawał serca.

W skrócie można powiedzieć, że stężone CRP stanowi odpowiedź immunologiczną na zaistnienie stanu zapalnego. Ludzki układ biologiczny broni się przed infekcją poprzez wysyłanie ciał odpornościowych.

Niektóre środki farmaceutyczne wpływają na obniżenie poziomu białka C-reaktywnego we krwi. Takimi lekami są między innymi statyny, środki wykorzystywane do obniżenia wysokiego poziomu cholesterolu:

  • atorwastatyna,
  • prawastatyna,
  • rozuwastatyna.

Mogą one obniżyć stężenie CRP nawet o trzydzieści procent. Natomiast zażywanie nawet dużych dawek kwasu acetylosalicylowego (polopiryny, aspiryny), nie zmienia poziomu białka C-reaktywnego.

Badaniem precyzyjniej określającym niskie stężenie CRP jest tak zwane High-Sensitivity CRP. Dzięki temu uzyskuje się skrupulatny i dokładny wynik pozwalający na wdrożenie właściwych form leczenia.

4.2. CRP a nowotwory

Najwyższe stężenie CRP zaobserwowano u chorych na nowotwory. Tak wysokie stężenie CRP tyczy się szczególnie nowotworów złośliwych, które osadziły się w układzie wytwarzającym krew. Wówczas wynik CRP z krwi może przekroczyć nawet liczbę trzycyfrową.

PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Jeśli zaś pacjent cierpi na choroby przewlekłe, wówczas badania ilościowego CRP raczej się nie robi. Wahania stężenia CRP są zbyt duże (10–1000 mg/l). Jednakże warto dokonać pomiaru stężenia CRP, choćby po to, by mieć informację zwrotną o przebiegu choroby oraz o tym, czy zastosowana terapia działa.

W przypadku CRP interpretacja wyniku jest bardzo ważna i najlepiej zostawić ją lekarzowi. Nie watro dokonywać interpretacji CRP na własną rękę, ponieważ często konieczna jest dalsza diagnostyka, aby dowiedzieć się, co nam dokładnie dolega.

4.3. CRP a choroby układu sercowo naczyniowego

Kolejną sytuacją, kiedy należy sprawdzić, czy norma CRP nie została przekroczona jest ocena ryzyka pojawienia się schorzeń sercowo-naczyniowych. W tym wypadku badanie jest wiarygodne tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy mamy pewność, że pacjent nie cierpi na żadne dolegliwości wywołujące stan zapalny. W przypadku oceny ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego wynik CRP:

  • mniejszy niż 1 mg/l oznacza małe ryzyko;
  • pomiędzy 1 a 3 mg/l oznacza umiarkowane ryzyko;
  • powyżej 3 mg/l oznacza duże ryzyko.
Ważne badania krwi, które powinien wykonać każdy
Ważne badania krwi, które powinien wykonać każdy [7 zdjęć]

Oprócz morfologii krwi, którą wykonuje się najczęściej w laboratorium, należy zwrócić również uwagę

zobacz galerię

5. Jak obniżyć podwyższony poziom CRP?

Podwyższony poziom CRP wskazuje na obecność stanu zapalnego w organizmie. Aby go obniżyć, należy zidentyfikować i leczyć przyczynę zapalenia. Oto kilka kroków, które mogą pomóc w obniżeniu poziomu CRP:

  • Leczenie podstawowej przyczyny: Jeśli wysoki poziom CRP jest wynikiem infekcji, choroby autoimmunologicznej lub przewlekłego stanu zapalnego, konieczne jest leczenie choroby podstawowej, na przykład za pomocą antybiotyków, leków przeciwzapalnych lub immunosupresyjnych.
  • Zmiana diety: Spożywanie pokarmów o właściwościach przeciwzapalnych może pomóc w redukcji stanu zapalnego. Warto uwzględnić w diecie tłuste ryby bogate w kwasy omega-3 (np. łosoś, sardynki), owoce i warzywa, pełnoziarniste produkty oraz orzechy. Jednocześnie należy unikać przetworzonych pokarmów, cukrów prostych i tłuszczów trans, które mogą nasilać stan zapalny.
  • Regularna aktywność fizyczna: Ćwiczenia o umiarkowanej intensywności, takie jak spacery, jazda na rowerze czy pływanie, mogą przyczynić się do obniżenia poziomu CRP i poprawy ogólnego stanu zdrowia.
  • Redukcja stresu: Długotrwały stres może nasilać stan zapalny. Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga czy mindfulness, mogą pomóc obniżyć poziom stresu, a tym samym zmniejszyć poziom CRP.
  • Rzucenie palenia i ograniczenie alkoholu: Palenie tytoniu i nadmierne spożywanie alkoholu mogą prowadzić do wzrostu poziomu CRP, dlatego rezygnacja z tych nałogów może przynieść korzyści zdrowotne.

W przypadku przewlekle podwyższonego CRP, warto skonsultować się z lekarzem, aby ustalić przyczynę i wdrożyć odpowiednie leczenie.

6. CRP a inne markery stanu zapalnego

CRP to jedno z najczęściej badanych białek w diagnostyce stanu zapalnego, ale istnieją również inne markery, które mogą dostarczać dodatkowych informacji na temat stanu zdrowia pacjenta. Oto niektóre z nich:

  • OB (Odczyn Biernackiego): OB jest wskaźnikiem tempa opadania erytrocytów (czerwonych krwinek) we krwi. Podwyższone OB, podobnie jak CRP, może wskazywać na stan zapalny, ale jego wzrost jest wolniejszy niż CRP i może utrzymywać się dłużej po ustąpieniu zapalenia.
  • Prokalcytonina: Jest to marker, który szczególnie przydatny jest w diagnostyce ciężkich infekcji bakteryjnych i sepsy. W odróżnieniu od CRP, prokalcytonina może szybciej wskazywać na rozwój infekcji bakteryjnej.
  • Interleukiny (np. IL-6): Są to białka produkowane przez układ odpornościowy podczas reakcji zapalnych. Pomiar interleukin może dostarczyć szczegółowych informacji o intensywności i rodzaju reakcji zapalnej.
  • Fibrinogen: Białko to bierze udział w procesie krzepnięcia krwi, ale jego podwyższony poziom może również wskazywać na obecność stanu zapalnego.

W praktyce klinicznej CRP często jest badane razem z innymi markerami, aby uzyskać pełniejszy obraz stanu zdrowia pacjenta i zrozumieć, jak poważny i rozwinięty jest proces zapalny.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: CRP
Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze