Cukier kokosowy. Zdrowsza alternatywa dla białego cukru?

Cukier kokosowy to naturalny słodzik pozyskiwany z soku pąków kwiatowych palmy kokosowej. Proces wytwarzania rozpoczyna nacięcie kwiatostanów, z których otrzymuje się gęsty sok. Następnie jest on poddawany obróbce termicznej w celu usunięcia nadmiernej ilości wody. W kolejnych krokach zgęstniałą po odparowaniu wody masę przetwarza się w procesie granulacji, by powstał charakterystyczny cukier o karmelowym odcieniu.

Za największych producentów cukru kokosowego uważa się przede wszystkim państwa Azjatyckie, zwłaszcza kraje Azji Południowo-Wschodniej, w których rosną palmy kokosowe (np. Indonezja, Filipiny, Tajlandia, Sri Lanka). W tych rejonach produkcja cukru odbywa się rzemieślniczo - sok z palmy jest ręcznie zbierany, a następnie odparowuje się go nad ogniem.

Cukier kokosowy wyróżnia się intensywnym aromatem i lekko orzechowym smakiem, dzięki czemu stanowi dodatek do takich napojów, jak kawa, herbata, lemoniady i drinki (szybko się rozpuszcza, zatem sprawdza się w przypadku zimnych napojów). Podkręca słodycz ciast i deserów, komponuje się również z potrawami o bardziej wytrawnym smaku, jak choćby daniami kuchni indyjskiej czy tajskiej.

Wiele osób jednak zastanawia się, czy cukier kokosowy jest zdrowy?

Indeks glikemiczny (IG) określa, w jakim stopniu produkty zawierające węglowodany podnoszą poziom glukozy we krwi. Wartości IG mieszczą się w zakresie od 1 do 100, gdzie większe liczby oznaczają szybszy wzrost glukozy we krwi, a mniejsze wolniejsze tempo wzrostu glukozy we krwi. IG jest szczególnie istotny dla osób z cukrzycą lub monitorujących poziom cukru. Może być również pomocny w kontrolowaniu ogólnego zdrowia.

Cukier kokosowy ma niższy IG w porównaniu z cukrem białym, co oznacza, że może wolniej podnosić poziom cukru we krwi i przynosić korzyści osobom, które muszą kontrolować glikemię.

Na skali IG cukier kokosowy plasuje się na poziomie około 35, podczas gdy cukier biały - między 60 a 65. Różnica nie jest ogromna, ale świadczy o tym, że cukier kokosowy może mieć nieco mniejszy wpływ na wzrost poziomu glukozy we krwi niż cukier biały.

W porównaniu z cukrem białym i syropem glukozowo-fruktozowym, które dostarczają kalorii bez wartości odżywczej, cukier kokosowy zawiera niewielkie ilości kilku składników odżywczych. 2 łyżeczki (czyli około 8 gramów) cukru kokosowego zawierają 30 kalorii, w tym:

• tłuszcz całkowity: 0 g,
• węglowodany całkowite: 8 g,
• cukry całkowite: 7 g,
• białko: 0 g,
• sód: 0 mg.

Badania wykazały, że cukier kokosowy dostarcza śladowe ilości niektórych witamin i składników mineralnych, takich jak: potas, wapń, cynk, magnez, żelazo, witamina C. Zdaniem naukowców zawiera również małe dawki niektórych antyoksydantów.

Nie oznacza to jednak, że cukier kokosowy jest dobrym źródłem tych mikroskładników - aby uzyskać znaczącą ilość, trzeba by spożyć go bardzo dużo, co wiązałoby się z dodatkowymi kaloriami i ryzykiem zdrowotnym. Lepiej pozyskiwać witaminy, minerały i antyoksydanty z pełnowartościowych produktów, takich jak owoce i warzywa.

Cukier kokosowy często przedstawiany jest jako korzystniejsza alternatywa dla cukru rafinowanego i faktycznie ma kilka potencjalnych zalet. Główną zaletą cukru kokosowego jest to, że można go stosować tak samo, jak cukier biały, do słodzenia potraw i napojów. Kolejną jest to, że w porównaniu z cukrem białym ma nieco niższy indeks glikemiczny i zawiera śladowe ilości kilku mikroskładników odżywczych, które pozostają po procesie produkcji. Ma podobny kolor i smak do cukru brązowego, dlatego dobrze sprawdzi się w przepisach wymagających cukru brązowego.

Warto jednak pamiętać, że każdy słodzik - nawet naturalny - ma swoje ograniczenia, dlatego nie należy traktować go jako uniwersalnego rozwiązania. Miejmy świadomość, że cukier kokosowy nadal pozostaje cukrem i nie powinien być spożywany regularnie, ani w dużych ilościach - ma jedynie wzbogacać słodkość potraw.

Duża konsumpcja cukru kokosowego (lub jakiegokolwiek cukru) nie tylko dostarcza dodatkowych kalorii i może przyczyniać się do otyłości, ale może też zwiększać ryzyko stanów zapalnych oraz chorób serca i cukrzycy typu 2.

Niezależnie od źródła, eksperci zalecają, aby cukry dodane, w tym cukier kokosowy, nie stanowiły więcej niż 20 proc. dziennego zapotrzebowania kalorycznego.

Mimo, że cukier kokosowy jest mniej przetworzony, ma niższy indeks glikemiczny i nieco lepszy profil odżywczy niż cukier biały, to nie oznacza, że jest zdrowy czy korzystny dla organizmu. Warto mieć świadomość, że nie każdy może sięgnąć po ten rodzaj cukru. Przede wszystkim powinny go unikać:

• osoby uczulone na kokos,
• pacjenci chorujący na cukrzycę lub insulinooporność (mimo niższego IG, cukier kokosowy nadal podnosi poziom cukru we krwi),
• osoby odchudzające się - cukier kokosowy jest kaloryczny, a nadmiar może prowadzić do przyrostu masy ciała.

Źródła

1. Dagmara Dąbek