Czy wazektomia jest bezpieczna?
Wazektomia jest zabiegiem o niskim ryzyku komplikacji, które zdarzają się w około 10 % przypadków i w zdecydowanej większości są łatwe do opanowania. Jedno z badań opisywało jedynie 7 drobnych powikłań u 4255 pacjentów operowanych metodą „bez skalpela”. Do tej pory nie opisano żadnego przypadku śmierci w USA z powodu wazektomii. Wazektomia nie jest nową metodą trwałej antykoncepcji. Już w 1992 roku opublikowano w znanym piśmie medycznym ocenę występowanie skutków ubocznych wazektomii w okresie od 8 do 10 lat od zabiegu.
Czy wazektomia jest bezpieczna?
W tym artykule:
Bezpieczeństwo wazektomii
Badanie o nazwie Health Status and Human Development, było sponsorowane przez amerykański ośrodek National Institute of Child Health and Human Development. Badacze poprosili 10 590 mężczyzn, poddanych wazektomii, o zakreślenie jednej z podanych w ankiecie dolegliwości występujących po zabiegu. Identyczną ankietę, zawierającą 99 możliwych powikłań, przeprowadzono wśród 10 590 mężczyzn, którzy nigdy nie poddali się zabiegowi wazektomii. Częściej zgłaszane przez pacjentów poddanych wazektomii dolegliwości dotyczyły zapalenia najądrzy lub jądra odczuwane jako ból, obrzęk, tkliwość okolicy najądrza i jądra. Warto podkreślić, że objawy te zwykle zanikają po tygodniowym leczeniu.
Główne obawy przed wazektomią
Oprócz drobnych dolegliwości, komplikacji takich jak siniaki, krwiaki, obrzęk, infekcje, które mogą pojawiać się po każdej procedurze medycznej, pacjenci zwykle obawiają się poważnych skutków zabiegu, które mogą zagrozić ich życiu lub zdrowiu. Największe obawy pacjentów budzi myśl o zwiększonym ryzyku raka gruczołu krokowego, bezpośrednim zagrożeniu śmiercią, wzroście ryzyka występowania chorób serowo-naczyniowych. Wazektomia jest dobrze poznaną procedurą medyczną. W takich krajach jak USA, jest wykonywana od wielu lat, dzięki czemu badacze mogą na przestrzeni czasu opisać rzeczywiste zagrożenie.
Wazektomia a śmierć
Pomimo, że zagrożenie śmiercią osób poddanych podwiązaniu nasieniowodów, opisywane jest w literaturze jako bardzo niskie, jednak może zawsze wystąpić. Wazektomia kojarzona jest ze zdecydowanie niższą śmiertelnością niż jej kobiecy odpowiednik, podwiązanie jajowodów. Śmiertelność w czasie wazektomii, w rozwiniętych krajach jest na poziomie 0,1 na 100 000 przypadków. Ten sam wskaźnik dla podwiązania jajowodów wynosi 4 na 100 000. Oczywiście wskaźnik śmiertelności po zabiegu w krajach o niższej jakości służby zdrowia, takich jak Bangladesz wynosi 19.0 na 100 000 zabiegów dla wazektomii i 16,2 na 100 000 dla podwiązania jajowodów. Tak duża różnica wynika z większej ilości zakażeń w przypadku wazektomii oraz problemów anestezjologicznych i częstych krwawień w przypadku podwiązania jajowodów.
Wazektomia a rak prostaty
Rak prostaty jest jednym z najczęstszych nowotworów. W USA jest drugą najczęstszą przyczyną śmierci z powodu nowotworów, 30% wszystkich mężczyzn w USA po 50 roku życia ma dowody na występowania komórek rakowych w prostacie. Podwyższony poziom testosteronu jest kojarzony ze wzrostem ryzyka wystąpienia raka prostaty. Ponieważ poziom testosteronu pozostaje wyższy przez długi czas u mężczyzn, którzy poddali się wazektomii, eksperci obawiali się, że ci mężczyźni częściej będą chorowali na ten nowotwór. Jednak dotychczas nie udowodniono związku pomiędzy zabiegiem wazektomii a nowotworem prostaty. Obecnie Amerykańskie Towarzystwo Urologiczne (American Urology Association) z powodu nieudowodnionego związku, nie zaleca informowania pacjentów o wyższym ryzyku raka prostaty po wazektomii. Zalecenia do profilaktyki są identyczne jak dla całej męskiej populacji.
Wazektomia a choroby
We wcześniej przeprowadzonych badaniach zauważono wyższą częstość występowania miażdżycy naczyń wieńcowych u małp poddanych wazektomii. Sądzono, że zjawisko to jest związane z przeciwciałami antyplemnikowymi i obawiano się, że podobne zjawisko może zachodzić u ludzi. W dużej analizie badań epidemiologicznych dotychczas nie udowodniono związku pomiędzy wazektomią a miażdżycą.
Wazektomia jest bezpieczną, skuteczną (0,1 - wskaźnik Pearla) i relatywnie tanią metodą antykoncepcji męskiej. Praktycznie wszyscy mężczyźni poddani zabiegowi powracają do pełni zdrowia w kilka dni. Ilość powikłań i śmiertelność jest niższa niż jej kobiecy odpowiednik - podwiązanie jajowodów. Kilka dużych badań naukowych wykazało, że nie ma związku pomiędzy zabiegiem wazektomii a wyższym ryzykiem chorób autoimmunologicznych, sercowo-naczyniowych i nowotworem prostaty. Jednakże, nie można zapominać o innych wcześniej wspomnianych powikłaniach. Pacjenci muszą być poinformowani i zdawać sobie sprawę z możliwych działań niepożądanych w postaci infekcji, krwiaków, nieskuteczności zabiegu, przewlekłego bólu oraz o dużym ryzyku nieskuteczności próby odwracania drożności nasieniowodu (rewazektomia).
Źródła
- Kazoń M. (red.), Urologia (Seria Lekarza Praktyka), Urban & Partner, Wrocław 1997, ISBN 83-85842-71-3
- Kleinman I., Lipshultz L., Podstawy urologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999, ISBN 83-200-2188-X
- Babayan R.K., Oates R.D., Siroky M.B. Podręcznik urologii, diagnostyka i leczenie, Czelej, Lublin 2006, ISBN 83-89309-74-2
- Borkowski A. Urologia - podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, ISBN 978-83-200-3758-6
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
