USG tkanek miękkich – jak się przygotować, jakie są wskazania?

USG tkanek miękkich jest bezpiecznym, prostym i dokładnym badaniem diagnostycznym, które pozwala na ocenę wielkości i struktury badanych tkanek oraz stwierdzenie nieprawidłowości. Co to są tkanki miękkie? To tkanki łączące, wspierające lub otaczające narządy w ciele człowieka, do których zalicza się tkankę łączną, mięśniową, nabłonkową i nerwową. Co można zobaczyć dzięki USG tkanek miękkich? Jakie są wskazania do badania?

1. USG tkanek miękkich – co to jest?

USG tkanek miękkich to proste, bezpieczne i nieinwazyjne badanie, które wykorzystuje metodę obrazowania przy użyciu fal ultradźwiękowych. Technika opiera się na zjawisku odbicia wiązki ultradźwięków od struktur narządów, w przypadku tego typu badania przede wszystkim mięśni, więzadeł, ścięgien wraz z ich przyczepami do kości, powięzi i kaletek maziowych, jak również węzłów chłonnych oraz głębszych warstw skóry.

Przykłady tkanki miękkiej

Zobacz film: "Badanie USG 3D i 4D"

Co dokładnie oznacza pojęcie tkanka miękka? Termin ten z anatomicznego punktu widzenia jest dość obszerny. Na tkanki miękkie, pełniące funkcję wspierającą, łączącą lub otaczającą organy występujące w ludzkim ciele składają się między innymi: tkanka łączna, tkanka nabłonkowa, tkanka mięśniowa i tkanka nerwowa.

Ultrasonografia wykorzystuje właściwości fal ultradźwiękowych o określonej częstotliwości, które są emitowane przez specjalną głowicę. Wnikają do organizmu i odbijają się od napotkanych tkanek oraz narządów. Echo odbicia wraca do głowicy, po czym jest przekształcane przez oprogramowanie. W efekcie obraz jest widoczny na monitorze.

Badanie USG jest bardzo użyteczne. Ułatwia postawienie diagnozy, a dzięki temu planowanie leczenia. Ponieważ nie tylko określa wygląd i charakter, ale i położenie zmiany, umożliwia odpowiednie przygotowanie się do zabiegu tak chirurgicznego, jak i biopsji celowanej.

Wykorzystuje się je również do monitorowania leczenia i oceny jego skuteczności, ale i obserwacji procesów gojenia bądź rozwoju choroby, a także do i podjętego leczenia.

2. Co bada USG tkanek miękkich?

USG tkanek miękkich to jedno z najbezpieczniejszych i najbardziej precyzyjnych badań, które pozwalają na zobrazowanie skóry oraz tkanek podskórnych. Dzięki niemu można określić położenie, rozmiar czy kształt badanych struktur, ale i zobrazować nieprawidłowości, na przykład zgrubienia, torbiele, guzy tkanek miękkich (łagodne i złośliwe), tym na przykład:

• włókniaki,
• mięsaki, np. mięsak na nodze
• tłuszczaki,
• krwiaki.

Dzięki badaniu USG można zobaczyć również objawy zwapnienia tkanki miękkiej, zwapnienia, wysięki, ropnie (np. ropień na policzku wewnątrz jamy ustnej), wyczuwalne zapalne nacieki, uszkodzenia mięśni i ścięgien. W trakcie badania specjalista może zaobserwować np:

• zanik tkanek, czyli zmniejszenie objętości tkanek i narządów, które dotychczas wcześniej rozwijały się w prawidłowy sposób,
• zapniejące zapalenie ścięgien stożka rotatorów, określane również jako zwapnienie barku,
• obrzęk tkanek miękkich.

USG tkanek miękkich wykorzystywane jest również w diagnostyce przepuklin, przemieszczenia tkanek, obecności ciał obcych, a także zmian zwyrodnieniowych oraz tych, które wskazują na objawy choroby tkanek miękkich.

Co więcej, ponieważ widok z wnętrza ciała jest odwzorowywany na ekranie w czasie rzeczywistym, podczas USG tkanek miękkich lekarz może badany element uciskać czy przesuwać, obserwując elastyczność zmian, napinanie się i rotację mechanizmu mięśniowo-ścięgnistego ślizg tkanek, bądź przeskakiwanie ścięgien lub struktur uwięzionych. To tak zwane badanie dynamiczne.

3. Przygotowanie do badania USG tkanek miękkich

Ultrasonografia tkanek miękkich nie wymaga ze strony pacjenta żadnego przygotowania. Nie trzeba zgłaszać się na czczo, może być ono wykonywane o dowolnej porze dnia.

Tego rodzaju badanie pozwala wykryć objawy choroby tkanek miękkich, a w niektórych przypadkach ocenić skuteczność zastosowanego leczenia. Lekarz może zlecić wykonanie takiego badania, jeżeli podejrzewa, że pacjent cierpi na nowotwór tkanek miękkich, zapalenie tkanek miękkich, określane również mianem stanu zapalnego tkanek miękkich. Zapalenie tkanki miękkiej może objawiać się w postaci zaczerwienienia skóry, bólu oraz obrzęków skóry nóg. Problem zdrowotny charakteryzuje się także wysoką gorączką.

4. Jak przebiega badanie?

Przed wykonaniem badania lekarz zbiera krótki wywiad, przegląda wyniki poprzednich badań. W zależności od badanego obszaru ciała, prosi pacjenta o przyjęcie pozycji leżącej, siedzącej lub stojącej.

Jak przebiega badanie USG tkanek miękkich? Lekarz nanosi na skórę specjalny żel, po czym przykłada głowicę aparatu (żel ma zmniejszyć tarcie poprawić przewodnictwo fal ultradźwiękowych). Obrazy poszczególnych tkanek wyświetlane są na ekranie aparatu USG w czasie rzeczywistym. O tym, co widać na ekranie ultrasonografu, lekarz z reguły informuje na bieżąco w trakcie USG.

Badanie trwa zazwyczaj kilkanaście minut. Na koniec pacjent otrzymuje zdjęcia ultrasonograficzne wraz z opisem.

5. Wskazania do USG tkanek miękkich

USG tkanek miękkich zalecane jest w wielu sytuacjach. Wskazaniem są:

• obrzęki kończyn lub stawów,
• zgrubienia, guzy i inne zmiany wyczuwalne palpacyjnie pod skórą, np. * zgrubienie tkanki łącznej,
• powiększone węzły chłonne,
• urazy, kontuzje, nadwyrężenie mięśni i stawów, dolegliwości bólowe i obrzęk mięśni wskazujące na uraz,
• zgrubienia mięśni,
• asymetrie tkanek miękkich,
• podejrzenie przepukliny,
• podejrzenie zwyrodnień,
• miejscowa tkliwość lub ból tkanek miękkich nieznanego pochodzenia,
• brak czucia, zaburzenia czucia w kończynie,
• obecność ciał obcych takich jak opiłki metalu czy odłamki szkła w tkankach miękkich podejrzenie obecności ciała obcego w tkankach miękkich.

6. Przeciwwskazania do wykonania USG tkanek miękkich

Jakie są przeciwwskazania do wykonania USG tkanek miękkich? Jedynym jest obecność na skórze świeżych ran, oparzeń czy odmrożeń. Po ich zagojeniu badanie może być przeprowadzone.

7. USG tkanek miękkich – cena

Cena badania USG tkanek miękkich, wykonanego prywatnie, zaczyna się od 100 do 200 zł. USG bez skierowania nie podlega refundacji z Narodowego Funduszu Zdrowia. W takiej sytuacji pacjent realizuje procedurę we własnym zakresie, w wybranej przez siebie placówce medycznej.

USG jest to badanie nieinwazyjne i bezpieczne, które nie wymaga od pacjenta żadnego, specjalnego przygotowania. Można je bez obaw wykonywać u dzieci, kobiet w ciąży czy seniorów.

8. Czy USG jest szkodliwe dla organizmu?

Ultrasonografia tkanek miękkich jest niezwykle bezpiecznym oraz nieinwazyjnym dla pacjentów badaniem diagnostycznym. W przeciwieństwie do takich badań jak tomografia komputerowa czy prześwietlenie rentgenowskie (RTG) nie wymaga użycia potencjalnie szkodliwego promieniowania jonizującego. USG tkanek miękkich można powtarzać tak często, jak jest to konieczne.

9. Jak wygląda mięsak tkanek miękkich?

Mięsak tkanek miękkich u dzieci może dawać dokładnie takie same objawy co mięsak tkanek miękkich u pacjentów dorosłych. Zmiana ta wywodzi się z tkanki mezodermalnej. Zazwyczaj lokalizuje się w obrębie kończyn dolnych (mięsak na udzie, okreslany też jako mięsak uda) lub górnych. Czasami mięsaki lokalizują się w obrębie tułowia, głowy lub okolic szyi.

Mięsak na nodze lub tułowiu zazwyczaj objawia się w postaci powiększającego się, niebolesnego guza lub rozlanego zgrubienia. Z biegiem czasu może powodować u pacjentów dolegliwości bólowe, mrowienie, problemy z poruszaniem się.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.