Dysplazja zębiny – przyczyny, objawy i leczenie
Dysplazja zębiny to genetycznie uwarunkowane zaburzenie jej rozwoju. Choroba jest przekazywana z pokolenia na pokolenie, a dziedziczona jest autosomalnie dominująco. Wyróżnia się trzy postacie zaburzenia. To typ I, typ II oraz dysplazja włóknista. Jakie są jej objawy? Na czym polega leczenie?
1. Co to jest dysplazja zębiny?
Dysplazja zębiny (ang. dentin dysplasia) to rzadka wada wrodzona wywołana zaburzeniem genetycznym. Prawdopodobnie związana jest z mutacją genu na chromosomie 4q 13-21. Występuje niezależnie od płci. Często obserwuje się ją u członków rodziny w kilku pokoleniach. Dziedziczona jest autosomalnie dominująco. Częstość jej występowania wynosi 1 przypadek na 100 000 pacjentów.
Mechanizm powstawania dziedzicznego zaburzenia zębiny nie został do tej pory w pełni wyjaśniony. Istnieje przypuszczenie, że przyczyną dysplazji zębiny jest migracja nieprawidłowych komórek nabłonkowych pochewki Hertwiga do brodawki zębowej.
2. Typy dysplazji zębiny
Z uwagi na objawy wyróżnia się trzy typy wady. To:
- dysplazja zębiny typ I, nazywany potocznie dysplazją korzeniową,
- dysplazja zębiny typu II, zwana dysplazją koronową,
- dysplazja zębiny typu III, czyli dysplazja włóknista.
Dysplazja zębiny typu I polega na szczątkowym wykształceniu korzeni zębów. Jest niewykrywalna. Ma to związek z tym, że korony zębów posiadają prawidłową morfologię, są odporne na próchnicę i ścieranie. Niepokoi jedynie odsłonięcie szyjek zębowych lub wzmożona ruchomość zębów. Na obraz kliniczny choroby składa się wczesna utrata uzębienia stałego i towarzyszący niedorozwój szczęk.
Dysplazję zębiny typu I dzieli się na 4 podtypy:
- Ia: należy do najbardziej zaawansowanych. Zęby nie mają korzeni,
- Ib: korzenie występują w formie szczątkowej,
- Ic: charakteryzuje się skróconymi korzeniami
- Id: ząb ma korzenie normalnej długości, a w komorach stwierdza się obecność zębiniaków.
Dysplazja zębiny typu II cechuje się występowaniem zmian, które dotyczą zarówno zębów stałych, jak i mlecznych. Mleczaki mają prawidłowy kształt korony, charakterystyczną bursztynową lub niebieską barwę, a ich szkliwo bardzo szybko ulega starciu. Komora miazgi jest nieobecna.
Korony zębów stałych mają nieznacznie zmienioną barwę, a korzenie nie odbiegają od normy. Mają prawidłową morfologię (kształt i wielkość). W badaniu RTG pojawia się charakterystyczny obraz zębów skorupkowatych. Komora zębów trzonowych ma kształt płomienia, a zębów jednokorzeniowych – tuby wpuklającej się do korzeni.
Dysplazja zębiny typu III to połączenie dysplazji typu I i II. Występuje bardzo rzadko. Charakterystyczna jest tylko obecność włóknistej zębiny w komorze zęba oraz zmieniony kolagen, który występuje tylko w prazębinie. Zarówno komora, jak i korzeń mają prawidłową budowę.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
3. Objawy dysplazji zębiny
W większości przypadków dysplazję zębiny rozpoznaje się przypadkowo na podstawie zdjęcia pantomograficznego. W obrazie radiologicznym widoczne są skrócone korzenie zębów, komora miazgi jest zobliterowana, w przywierzchołkowej komorze można rozpoznać zębiniaki.
Zmiany patologiczne dotyczące również przyzębia objawiają się zanikiem poziomy kości, rozrzedzeniem struktury kości wokół korzeni zębów, a także torbielami. Niekiedy obserwuje się obnażenie szyjek czy ruchomość zębów, pojawiają się dolegliwości bólowe.
Nasilenie patologicznych zmian może mieć różny stopień, od skrócenia korzeni do ich braku, od częściowej do całkowitej obliteracji komory i kanałów korzeniowych z obecnością zmian okołowierzchołkowych.
Warto pamiętać, że zmiany podobne do dysplazji zębiny mogą występować w innych chorobach ogólnoustrojowych, takich jak zwapnienie uogólnione i guzowate, reumatoidalne zapalenie stawów, hiperwitaminoza witaminy D, sklerotyzacja kości oraz anomalie kostne.
4. Leczenie dysplazji zębiny
Osoby zmagające się z dysplazją zębiny wymagają odpowiedniej, wielospecjalistycznej opieki stomatologicznej. Lecenie ma charakter zachowawczy, periodontologiczny, ortodontyczny, ale i chirurgiczny. Często jednak terapia nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dochodzi do utraty zębów stałych w bardzo młodym wieku. W takiej sytuacji niezbędne jest leczenie protetyczne.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.