EBUS - bronchofiberoskopia z ultrasonografią wewnątrzoskrzelową
EBUS, czyli badanie bronchofiberoskopowe z ultrasonografią wewnątrzoskrzelową umożliwia przeanalizowanie zmian zlokalizowanych w obrębie drzewa oskrzelowego. To jedno z najnowocześniejszych metod diagnostycznych chorób dróg oddechowych. Przeprowadza się je głównie w znieczuleniu miejscowym. Co warto o nim wiedzieć?
1. Co to jest badanie EBUS
EBUS (bronchofiberoskopia z ultrasonografią wewnątrzoskrzelową) to inwazyjne badanie układu oddechowego. Nazywa się je zwyczajowo ultrasonografią przezoskrzelową.
To jedno z najnowocześniejszych metod diagnostycznych chorób dróg oddechowych, które wprowadzono do praktyki medycznej na początku XXI w. Metoda EBUS jest stosowana w Europie, USA i Japonii i ma zastosowanie w diagnostyce:
- raka płuc,
- sarkoidozy,
- gruźlicy,
- chłoniaków,
- innych chorób.
Badanie umożliwia ocenę struktur zlokalizowanych w obrębie drzewa oskrzelowego, w przeciwieństwie do klasycznej bronchofiberoskopii, podczas której ocena podlega wyłącznie błona śluzowa.
2. Wskazania do ultrasonografii przezoskrzelowej
Badanie EBUS wykorzystuje się głównie w diagnostyce nowotworów płuc, które przebiegają z powiększeniem węzłów chłonnych śródpiersia oraz wnęki płuca.
Dzięki tej metodzie można określić:
- rodzaj patologicznej zmiany, jej zasięg i stopień zaawansowania,
- rozległość i głębokość nacieku nowotworowego,
- wielkość, lokalizację, charakter grup węzłów chłonnych śródpiersia.
Bronchofiberoskopia z ultrasografią wewnątrzoskrzelową stanowi alternatywną metodę diagnostyczną do mediastinoskopii (wziernikowanie śródpiersia) lub innych metod operacyjnej diagnostyki śródpiersia (na przykład torakoskopii, nazywanej inaczej wziernikowaniem jamy opłucnej).
3. Jak wygląda badanie EBUS?
Badanie wykonuje się za pomocą bronchofiberoskopu. Urządzenie posiada elastyczną budowę, małą kamerkę oraz głowicę USG. To umożliwia wnikliwą ocenę układu oddechowego wraz z oceną narządów śródpiersia oraz naczyń krwionośnych umiejscowionych w tej okolicy.
Ponieważ EBUS jest badaniem inwazyjnym, nieprzyjemnym i uciążliwym, przeprowadza się je w znieczuleniu miejscowym oraz po podaniu leków uspokajających. Można je wykonać w znieczuleniu ogólnym. Bronchofiberoskopia z ultrasonografią wewnątrzoskrzelową jest uznawana za badanie bezpieczne.
Podczas badania EBUS pacjent przebywa w pozycji leżącej na plecach na łóżku. Między żuchwą a szczęką ma specjalny ochronny gryzak. Pacjent poddawany badaniu mu musi być na czczo.
Lekarz wprowadza do jamy ustnej bronchofiberoskop, po czym przechodzi przez tchawicę do oskrzeli. Po drodze ocenia błonę śluzową tchawicy i drzewa oskrzelowego. Wykonuje ultrasonografię wewnątrzoskrzelową. Ocenia węzły chłonne oraz struktury zlokalizowane w obrębie oskrzeli.
Podczas badania na monitorze od razu uwidacznia się obraz ultrasonograficzny analizowanej struktury. Ponadto sonda bronchofiberoskopowa, wyposażona w przystawkę do badania dopplerowskiego, umożliwia zobrazowanie naczyń krwionośnych. Podczas bronchoskopii z wewnątrzoskrzelową ultrasonografią możliwe jest wykonanie biopsji cienkoigłowej.
4. Badanie EBUS-TBNA
W trakcie badania EBUS można wykonać biopsję aspiracyjną cienkoigłową pod kontrolą ultrasonografii w czasie rzeczywistym (gdy zachodzi potrzeba nakłucia węzłów chłonnych śródpiersia oraz wnęki płuca, co stanowi podstawę w diagnostyce nowotworów płuca).
Jest to bardzo skuteczna metoda pobierania materiału do badania cytologicznego z węzłów chłonnych śródpiersia i wnęk płuca. EBUS-TBNA, czyli przezoskrzelowa biopsja śródpiersia pod kontrolą USG to metoda pobrania materiału do badania cytologicznego za pomocą igły wprowadzanej do kanału roboczego bronchofiberoskopu, na końcu którego zamontowana jest głowica USG.
To pozwala na zlokalizowanie przez ścianę tchawicy lub oskrzeli węzłów chłonnych lub innych mas patologicznych, które się nakłuwa. Materiał do badań można uzyskać za pomocą specjalnych szczypczyków lub za pomocą igły.
5. Powikłania po badaniu EBUS
Ponieważ badanie bronchofiberoskopowe z ultrasonografią wewnątrzoskrzelową jest badaniem inwazyjnym, należy liczyć się z możliwością powikłań. Zwykle te, jeśli się pojawią, nie są groźne, a i mają charakter odwracalny.
Po zabiegu EBUS może pojawić się:
- ból gardła,
- chrypka,
- krwawienie z dróg oddechowych,
- patologiczny skurcz oskrzeli u pacjentów z astmą,
- krwawienie z nosa (gdy przeprowadzana jest biopsja cienkoigłowa).
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.