Episiotomia (nacięcie krocza)
Episiotomia to nacięcie krocza wykonywane między pochwą a odbytem, które przeprowadzane jest w celu zwiększenia wielkości otwarcia pochwy, by ułatwić urodzenie dziecka. Nacięcie krocza wykonywane jest w kierunku skośnym lub środkowym w zależności od warunków anatomicznych. Nacięcie krocza przebiega do dołu i zwykle nie narusza mięśni wokół odbytu lub samego odbytu. Aktualnie WHO nie zaleca rutynowego wykonywania nacięcia krocza u rodzącej, w związku z dowodami świadczącymi o negatywnych skutkach tego zabiegu. Jedynie w pewnej liczbie porodów nacięcie krocza jest uzasadnione, ale rekomenduje się ograniczenie jego wykonywania.
Episiotomia (nacięcie krocza)
Statystyki episiotomii
W Polsce na 80% porodów odbywających się siłami natury aż w 90% stosuje się nacięcie krocza. Liczba ta sytuuje nas w czołówce państw Europy, ponieważ w innych krajach częstotliwość nie przekracza zwykle 20-30% procent. Dla porównania w Wielkiej Brytanii jest to tylko 14%, w Austrii – od 20 do 30%, w Holandii – 28%. Szacuje się, że każdego roku w Polsce wykonuje się aż 160 tysięcy nieuzasadnionych nacięć krocza.
Nacięcie krocza powinno być wykonywane jedynie gdy główka dziecka jest duża i gdy grożą w związku z tym pęknięcia krocza w stopniu III lub IV, które mogą prowadzić do uszkodzeń zwieracza odbytu i narządów moczowo-płciowych. Rutynowe nacięcie krocza nie zapobiega obrażeniom krocza, uszkodzeniom mięśni dna miednicy i niedotlenieniu płodu. Zszycie krocza po jego nacięciu powoduje gorsze gojenie się rany i wiele innych niepożądanych skutków ubocznych.
Ochrona krocza w trakcie porodu i komplikacje episiotomii
Wbrew powszechnie panującej opinii, nacięcie krocza nie ułatwia porodu, ani nie powinno być stosowane u każdej kobiety rodzącej po raz pierwszy. Nacięcie krocza zwiększa ryzyko infekcji i związanych z tym powikłań, powoduje przedłużające gojenie się rany, długotrwałą bolesność krocza, a także u wielu kobiet powoduje długotrwałą bolesność w trakcie stosunku płciowego i niechęć do współżycia.
Ochronie krocza w trakcie porodu sprzyja pozycja wertykalna, wówczas kanał rodny naturalnie przystosowuje się do kształtu i rozmiarów główki dziecka. Ponadto masaż krocza wykonywany już na 2 miesiące przed porodem poprawia jego elastyczność. Warto zalecić kobiecie w ciąży ćwiczenia mięśni dna miednicy wykonywane już od samego początku ciąży- ułatwią one poród a także umożliwią szybszy powrót sprawności po porodzie.
Komplikacje episiotomii mogą obejmować:
- rozszerzenie nacięcia na mięśnie odbytu lub sam odbyt,
- krwawienie,
- infekcje,
- opuchnięcie,
- ból,
- krótkotrwałe obniżenie funkcji seksualnych.
Należy zaznaczyć, że jeśli dziecko musi przyjść na świat szybciej, parcie matki bez nacięcia krocza może uszkodzić płód. Poza tym może dojść do przerwania krocza, które trudno naprawić, i dużej utraty krwi. Nacięcie krocza goi się zwykle 4-6 tygodni w zależności od wielkości nacięcia i materiału użytego do jego zszycia.
Źródła
- WHO 1997, Care in normal birth: report of the technical working group, WHO/FRH/MSM/96.24
- Hanretty K. P. Położnictwo, Urban & Partner, Wrocław 2006, ISBN 83-89581-34-5
- Bręborowicz G. Ginekologia i położnictwo, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, ISBN 83-200-3082-X
- Kaleta M. (red.), Podstawy położnictwa. Najważniejsze zagadnienia, Urban & Partner, Wrocław 2011, ISBN 978-83-7609-254-6
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
