Gruźlica kości
Gruźlica kości powstaje pod wpływem rozsiania prątków gruźlicy przez krew z ognisk pierwotnych, czyli z płuc i węzłów chłonnych przyoskrzelowych. Powoduje ją prątek gruźlicy ludzki lub bydlęcy. Gruźlica kości najczęściej atakuje kręgosłup (połowa odnotowanych przypadków gruźlicy kości w Stanach Zjednoczonych to gruźlica kręgosłupa), stawy biodrowe, stawy kolanowe, kości śródręcza, śródstopia, paliczki, choć może dotknąć praktycznie każdej kości ciała. Gruźlica pozapłucna nie jest zaraźliwa, w odróżnieniu od gruźlicy dotykającej płuc.
1. Objawy gruźlicy kości
Gruźlica kości początkowo może nie dawać żadnych objawów. Po jakimś czasie mogą się pojawić:
- stany podgorączkowe,
- poty,
- uczucie osłabienia,
- blada skóra,
- niedokrwistość,
- utrata wagi,
- nocne bóle przy gośćcu stawowym,
- powiększone węzły chłonne,
- przykurcze.
Jeśli choroba atakuje kręgosłup - występują nerwobóle międzyżebrowe, rwa kulszowa oraz lumbago. W przypadku gruźlicy kości mogą wystąpić ropnie, bez widocznych oznak stanu zapalnego. Chorobą dotknięta jest zwykle jedna kość lub kręgosłup. Gruźlica stawowa może doprowadzić do powstania garbu.
2. Rozpoznanie gruźlicy kości
Obecnie, gruźlica rzadko występuje u osób ogólnie zdrowych. Na gruźlicę chorują osoby cierpiące na obniżenie odporności, czyli chorzy na AIDS, alkoholicy, narkomani, osoby niedożywione i osoby przez dłuższy czas przyjmujące leki immunosupresyjne (np. po przeszczepach). Ryzyko gruźlicy zwiększa się także u osób przyjmujących kortykosterydy, chorujących na cukrzycę i pylicę. U takich osób można podejrzewać gruźlicę, jeśli pojawią się sugerujące ją objawy.
Rozpoznanie choroby stawia się po badaniach laboratoryjnych, radiologicznych i histopatologicznych. Najpewniejsze są badania mikroskopowe na obecność prątków gruźlicy oraz tzw. hodowla, czyli posiew na pożywkach mikrobiologicznych (ewentualne bakterie namnażają się, dzięki czemu można je zobaczyć pod mikroskopem). Próbki tkanki do badania to płyn mózgowo-rdzeniowy w przypadku gruźlicy dotykającej kręgosłupa lub szpiku kostnego, jeśli gruźlica jest podejrzewana w innych kościach. Bada się także, czy prątki nie zajęły także innych tkanek, przede wszystkim płuc, układu pokarmowego i nerek. Im wcześniej będzie rozpoznana, tym większe szanse na całkowity powrót do zdrowia.
Od roku 1944, kiedy wprowadzono pierwszy lek przeciwgruźliczy, gruźlica nie jest już chorobą śmiertelną, a leczenie jest bardzo skuteczne. Leczenie zachowawcze obejmuje podawanie leków przeciwprątkowych, leczenie ortopedyczne i ogólne. Czasami przeprowadza się leczenie operacyjne, wtedy stosuje się: podawanie leków przeciwprątkowych, wycięcie ogniska gruźlicy z kości, leczenie ortopedyczne oraz leczenie ogólne. Leczenie farmakologiczne to zwykle leki przeciwgruźlicze, szybko zmniejszające ilość prątków w organizmie oraz środki zapobiegające uodpornieniu się bakterii na te leki. Po wyleczeniu nadal stosuje się leki, tym razem zapobiegające nawrotom choroby, czyli niszczące pozostałe w organizmie bakterie, także te w stanie uśpionym. W przeważającej większości leczenie gruźlicy kości kończy się sukcesem. Nawroty są bardzo rzadkie.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.