Trwa ładowanie...

Hiperfosfatemia - charakterystyka, przyczyny, objawy, rozpoznanie, rola fosforu w organizmie

 Katarzyna Wąś-Zaniuk
28.02.2023 16:38
Hiperfosfatemia oznacza za wysokie stężenie fosforu w naszej krwi. Prawidłowe stężenie tego pierwiastka w surowicy krwi osoby dorosłej powinno wynosić 0,8—1,5 mmol/l.
Hiperfosfatemia oznacza za wysokie stężenie fosforu w naszej krwi. Prawidłowe stężenie tego pierwiastka w surowicy krwi osoby dorosłej powinno wynosić 0,8—1,5 mmol/l. (123rf)

Hiperfosfatemia to zbyt wysokie stężenie fosforu we krwi pacjenta. O takim stanie mówimy wówczas, gdy stężenie fosforanów nieorganicznych przekracza 1,5 mmol. Zbyt wysokie stężenie fosforu w organizmie skutkuje niedoborem wapnia, tzn. hipokalcemią. Co jeszcze warto wiedzieć na temat hiperfosfatemii? Jakie są jej objawy?

spis treści

1. Jaką funkcję w organizmie spełnia fosfor?

Fosfor to pierwiastek chemiczny, który odgrywa wiele ważnych funkcji w naszym organizmie. Jego prawidłowe stężenie wpływa korzystnie na układ kostny oraz układ nerwowy człowieka. Fosfor występuje także w DNA i RNA i jest nośnikiem informacji genetycznych.

Dodatkowo, pierwiastek ten jest odpowiedzialny za przewodnictwo bodźców nerwowych. Warto wspomnieć również o tym, że odpowiednie stężenie fosforu wpływa na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej.

Najwięcej fosforu znajduje się w naszych zębach oraz układzie kostnym. Niewielka ilość tego pierwiastka znajduje się również w tkankach miękkich, sercu oraz mózgu człowieka. Niedobór fosforu może prowadzić do osłabienia, bólu mięśni, łagodnego zwiększenia napięcia mięśniowego, osteoporozy, paradontozy, czy utraty zębów.

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

2. Czym jest hiperfosfatemia?

Hiperfosfatemia oznacza za wysokie stężenie fosforu w naszej krwi. Prawidłowe stężenie tego pierwiastka w surowicy krwi osoby dorosłej powinno wynosić 0,8—1,5 mmol/l. Stężenie fosforanów nieorganicznych powyżej 1,5 mmol/l oznacza, że pacjent cierpi na hiperfosfatemię.

Zbyt wysokie stężenie fosforu w organizmie prowadzi do hipokalcemii, oznaczającej niedobór wapnia w organizmie. Do rozwoju hipokalcemii dochodzi wskutek blokowania syntezy aktywnej postaci witaminy D (1,25-dihydroksycholekalcyferolu), a także wytwarzania się takich form fosforanu wapnia, które nie są rozpuszczalne. Za kolejną przyczynę hipokalcemii uważa się również niskie wchłanianie wapnia w układzie pokarmowym (spowodowane jest to bezpośrednim blokowaniem wchłaniania tego pierwiastka).

3. Przyczyny hiperfosfatemii

Istnieje wiele przyczyn hiperfosfatemii. U niektórych pacjentów dolegliwość może być spowodowana nadmiernym wchłanianiem fosforanów podczas spożywania pokarmów. Zaobserwowano, że problem ten występuje m.in. u maluchów, które są karmione krowim mlekiem. Jako kolejną przyczynę hiperfosfatemii należy wymienić nadmierne wydzielanie się fosforanów z rozpadających się tkanek (jego przyczyną może być intensywna aktywność fizyczna prowadząca do uszkodzenia mięśni, rozległy uraz lub infekcja).

Wśród innych przyczyn hiperfosfatemii wymienić należy mocznicę. Choroba ta oznacza końcowe stadium schyłkowej niewydolności nerek.

PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Jeżeli pacjent nie cierpi z powodu choroby nerek, a czynność tego narządu jest prawidłowa, hiperfosfatemia może być spowodowana przyjmowaniem witaminy D w nadmiernych ilościach. Zbyt wysokie stężenie fosforu we krwi pacjenta może również nastąpić wskutek nadużywania środków przeczyszczających (leki te zazwyczaj zawierają fosforany). Upośledzone wydalanie tego pierwiastka wraz moczem to jedna z głównych przyczyn hiperfosfatemii.

4. Objawy hiperfosfatemii

Hiperfosfatemia w wielu przypadkach przebiega bezobjawowo, dlatego może ona uchodzić za przypadłość nieco problematyczną. U niektórych pacjentów mogą jednak pojawić się symptomy typowe współistniejącej hipokalcemii (uczucie mrowienia w obrębie ust oraz kończyn, kurcze mięśni rąk tzw. ręka położnika, kurcze w obrębie przedramion, ramion, klatki piersiowej). Niektórzy pacjenci uskarżają się również na swędzenie skóry, a także złamania lub uszkodzenia kości. Zdarza się, że jednym z objawów klinicznych jest również tzn. zespół czerwonych oczu.

5. Rozpoznanie hiperfosfatemii

Rozpoznanie hiperfosfatemii opiera się na oznaczeniu stężenia fosforanów nieorganicznych we krwi pacjenta. Ważne jest również znalezienie przyczyny zbyt wysokiego stężenia fosforu w organizmie. Zalecane jest wykonanie kolejnych badań, m.in.

Zobacz także:

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze