Iwermektyna - zastosowanie, skutki uboczne, przeciwwskazania, dawkowanie
Iwermektyna to lek wykazujący działanie przeciwpasożytnicze. Preparaty z tą substancją czynną podaje się np. w przebiegu wszawicy ludzkiej, świerzbu czy ślepoty rzecznej. Jakie są przeciwwskazania do stosowania iwermektyny? Kiedy należy zachować szczególną ostrożność?
1. Do czego służy iwermektyna i w jakich sytuacjach jest stosowana?
Iwermektyna została odkryta w latach 70 ubiegłego wieku i stanowi pochodną związków chemicznych wyizolowanych z bakterii Streptomyces avermitilis.
Najczęstsze wskazania do stosowania iwermektyny to:
- świerzb,
- ślepota rzeczna(onchocerkoza),
- filarioza limfatyczna,
- wszawica ludzka np. wszy głowowe, wszy łonowe,
- węgorczyca (strongyloidoza),
- włosogłówczyca (trichurioza)
- glistnica.
2. Mechanizm działania iwermektyny
Działa jako środek przeciwzapalny, hamując produkcję cytokin zapalnych. Jeśli chodzi o jej działanie przeciwpasożytnicze, substancja ta zakłóca funkcje nerwów i mięśni u węgorczyc, wesz, glistnic czy świerzbowców ludzkich. Doprowadza do porażenia nerwowo-mięśniowego oraz śmierci chorobotwórczych pasożytów.
3. Skutki uboczne iwermektyny
Po zastosowaniu iwermektyny doustnie, u niektórych pacjentów mogą pojawić się następujące skutki uboczne:
- dolegliwości bólowe głowy,
- zawroty głowy,
- nudności i wymioty,
- bóle brzucha,
- dolegliwości bólowe mięśni lub stawów,
- ospałość, zmęczenie,
- zwiększone stężenie enzymów wątrobowych,
- gorączka,
- świąd skóry,
- obniżony apetyt,
- zaparcia,
- leukopenia (obniżony poziom leukocytów we krwi obwodowej poniżej 4000/μL).
Stosowanie miejscowe iwermektyny na wszy głowowe lub inne pasożyty bytujące na skórze człowieka może z kolei powodować:
- przesuszenie lub pieczenie skóry,
- zaczerwienienie oczu.
4. Przeciwwskazania do stosowania iwermektyny
Kto nie powinien stosować iwermektyny? Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania leków zawierających tę substancję czynną jest alergia na iwermektynę lub którąkolwiek z substancji pomocniczych preparatu. Iwermektyna jest także niewskazana dla dzieci do 5 lat lub o wadze poniżej 15 kilogramów.
Osoby z osłabionym systemem odpornościowym oraz cierpiące na schorzenia wątroby lub nerek powinny również zachować ostrożność podczas zażywania leków z iwermektyną.
5. Iwermektyna a ciąża i karmienie piersią
Użycie iwermektyny jest dozwolone u kobiet w ciąży tylko w sytuacjach, gdzie jest to absolutnie niezbędne. Jeżeli chodzi o zastosowanie produktu na skórę, ryzyko dla dziecka jest niewielkie ze względu na ograniczoną ekspozycję ogólnoustrojową. Mimo to, nie zaleca się stosowania miejscowego preparatu u ciężarnych kobiet.
A co ze stosowaniem iwermektyny w okresie laktacji? Otóż substancja ta przenika do mleka matki i może zaszkodzić zarówno kobiecie karmiącej, jak i maluszkowi.
6. Dawkowanie iwermektyny
Osobom borykającym się ze świerzbem ludzkim zaleca się przyjmować 200 mikrogramów iwermektyny na każdy kilogram masy ciała. Jeśli specjalista tak zaleci, leczenie może zostać powtórzone po upłynięciu 8 do 15 dni.
Jeśli chodzi o terapię strongyloidozy jelitowej, zalecana, doustna dawka jednorazowa to 200 mikrogramów iwermektyny na kilogram masy ciała.
U pacjentów chorujących na ślepotę rzeczną, specjaliści zalecają podawać jednorazową dawkę iwermektyny tj. 150 mikrogramów na kilogram masy ciała.
7. Czy iwermektyna jest dostępna bez recepty?
Iwermektyna nie jest dostępna bez recepty. Aby ją zakupić, należy pokazać farmaceucie odpowiedni dokument od lekarza.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
