Izosporoza - objawy, rozpoznanie, leczenie, profilaktyka
Izosporoza to choroba wywoływana przez pierwotniaka, który bytuje w zanieczyszczonej wodzie i pokarmach. Inwazja prowadzi do uporczywych dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak biegunka, ból brzucha czy brak apetytu. Nieleczona izosporoza prowadzi do wyniszczenia organizmu, co warto wiedzieć o tej chorobie?
1. Czym jest izosporoza?
Izosporoza to inwazyjna choroba układu pokarmowego, którą wywołuje pierwotniak Isospora belli, należący do kokcydiów. Źródłem zakażenia jest skażona woda oraz zanieczyszczone patogenem pokarmy. Izosporoza głównie panuje w klimacie tropikalnym, jest rozpowszechniana drogą fekalno-oralną.
2. Mechanizm powstawania izosporozy
W dwunastnicy i jelicie cienkim z oocysty zostają uwolnione sporozoity, które prowadzą do inwazji błony śluzowej. Isospora belli rozsiewa się po komórkach nabłonkowatych dwunastnicy i jelita cienkiego.
Następuje spłaszczenie, a kolejno zanik kosmków jelitowych. Jednocześnie dochodzi do przerostu gruczołów jelitowych (krypt Lieberkühna) oraz nacieków z komórek jednojądrowych w podścielisku nabłonka. Wówczas izosporoza wywołuje uporczywe dolegliwości, które informują o zespole złego wchłaniania.
3. Objawy izosporozy
- wodnista biegunka o różnym nasileniu,
- rozlane bóle brzucha,
- brak apetytu,
- osłabienie,
- redukacja masy ciała,
- podwyższona temperatura ciała,
- stan podgorączkowy,
- odowodnienie,
- zaburzenia elektrolitowe,
- wyniszczenie organizmu.
Izosporoza może mieć ostry lub przewlekły przebieg. U chorych może pojawić się też zapalenie pęcherzyka żółciowego, reaktywne zapalenie stawów i stolce tłuszczowe.
4. Rozpoznanie izosporozy
Diagnostyka izosporozy polega na wykonaniu mikroskopowego badania kału za pomocą barwienia preparatów metodą Ziehla-Neelsena. Potwierdzenie choroby uzyskuje się po znalezieniu oocyst Isospora belli w próbce.
Wykorzystuje się również barwienie zielenią brylantową w modyfikacji Kinyouna, dzięki czemu oocysty stają się czerwone. Badanie kału często powtarza się wielokrotnie, ponieważ wydalanie oocyst jest nieregularne.
Izosporoza powinna być rożnicowana z chorobami, takimi jak:
- giardioza,
- kryptosporydioza,
- inne pierwotniakowe inwazje,
- biegunki bakteryjne,
- celiakia,
- zaburzenia czynnościowe jelit.
5. Leczenie izosporozy
Leczenie zwykle opiera się na podawaniu kotrimoksazolu 2 razy po 960 mg przez 3 tygodnie. Pacjenci z niedoborami immunologicznymi najczęściej zażywają 4 razy po 960 mg przez pierwsze 10 dni, a póżniej 2 razy po 960 mg przez 3-4 tygodnie.
W trakcie leczenia stosuje się także nitazoksanid, cyprofloksacynę, pirymetaminę z sulfadoksyną oraz kwasem folinowym. U pacjentów z AIDS prowadzi się leczenie podtrzymujące - wtórną profilaktykę.
6. Profilaktyka izosporozy
- częste mycie rąk,
- przestrzeganie zasad higieny,
- picie wody wolnej od zanieczyszczenia,
- spożywanie pokarmów wolnych od zanieczyszczenia.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.