Zapłodnienie - czym jest, etapy zapłodnienia, niekorzystne czynniki
Zapłodnienie to proces, w którym komórka jajowa tzw. gameta żeńska łączy się z plemnikiem, czyli gametą męską. W wyniku tego połączenia powstaje zygota. W niej rozwija się nowy osobnik. Kobieta w przeciwieństwie do mężczyzny jest płodna tylko w określonym czasie, przez kilka dni w miesiącu. Aby doszło do zapłodnienia, plemnik oraz komórka jajowa muszą się spotkać w odpowiednim miejscu i czasie. Jak dochodzi do zapłodnienia i jakie są jego etapy?
1. Czym jest zapłodnienie?
Zapłodnienie to nic innego, jak połączenie się komórek rozrodczych (gamet), w wyniku czego powstaje nowa komórka – nazywana zygotą. Jak dochodzi do zapłodnienia? Dokładniej zapłodnienie to połączenie komórki jajowej z plemnikiem w jedną komórkę, która daje początek nowemu organizmowi. Zapłodnienie uzależnione jest od cyklu kobiety.
W czasie miesiączkowania ok. 5 dnia tego okresu w jednym z jajników powstaje komórka rozrodcza inaczej zwana jajową. Jeśli jest ona już dojrzała, wtedy opuszcza pęcherzyk, który ją otacza. Określa się go mianem pęcherzyka Graafa. Następuje to mniej więcej w połowie cyklu. Komórka jajowa przedostaje się do tzw. jajowodu.
Jeśli do zbliżenia dojdzie w okresie owulacji, podczas którego komórka jajowa opuszcza pęcherzyk Graffa, istnieje duże prawdopodobieństwo, że dojdzie do zapłodnienia. W przypadku kobiet, u których cykl trwa 30 dni, owulacja występuje około szesnastego dnia. Największe szanse na dojście do zapłodnienia są w dniu owulacji lub kilka dni przed nią (maksymalnie trzy). W przeciwieństwie do kobiet, zdrowi mężczyźni są płodni we wszystkie dni w roku.
2. Etapy zapłodnienia
Jak dochodzi do zapłodnienia? Jajeczko uwolnione z pęcherza Graffa trafia do jajowodu. Jeśli w tym okresie dojdzie do wytrysku, istnieje duża szansa na to, że plemnik dotrze do jajeczka. Dojrzałe jajeczko żyje około 24 godziny. W czasie wytrysku, do dróg rodnych kobiety dostaje się około kilkaset milionów plemników, lecz tylko jeden z nich (najszybszy i najsilniejszy) może dać początek nowemu życiu i tylko on doprowadza do zapłodnienia.
Dojrzały plemnik ludzki zbudowany jest z główki, szyjki oraz witki. W jego główce zawarte jest DNA, czyli materiał genetyczny, ponadto w plemniku znajduje się również akrosom, dzięki któremu plemnik może wniknąć do wnętrza jajeczka. Elementy te są konieczne, aby doszło do zapłodnienia. Plemnik, który jako pierwszy dotrze do komórki jajowej, musi dostać się do jej wnętrza. Dzięki enzymom rozpuszcza powłokę ochronną komórki jajowej i w ten sposób wnika do środka jajeczka. Kiedy jeden z plemników znajdzie się w środku, żaden inny nie może się już tam przedostać i dorpowadzić do zapłodnienia.
Jak dochodzi do zapłodnienia? Aby mogło dojść do zapłodnienia, muszą zostać spełnione następujące warunki: musi dojść do penetracji (członek musi się znaleźć w pochwie) oraz wytrysku (wypłynięcia plemników z członka do pochwy). Do zapłodnienia może dojść, gdy organizm kobiety jest na to odpowiednio przygotowany, czyli w okresie jajeczkowania tzn. owulacji.
Nie każdy stosunek, podczas którego doszło do penetracji i wytrysku musi doprowadzić do zapłodnienia. W dużej mierze, to czy dochodzi do zapłodnienia, zależy to od liczby i kondycji plemników. Jeżeli plemniki nie dotrą do szyjki macicy w ciągu kilku godzin po ejakulacji, zginą, ponieważ płyn nasienny stanie się dla nich toksyczny. Nie ma wówczas szansy na to, aby doszło do zapłodnienia.
To musisz wiedzieć
Plemniki mogą przeżyć w organizmie kobiety około 5-7 dni i w tym okresie jest szansa na to, aby doszło do zapłodnienia. Jajeczko i plemnik mają po 23 chromosomy. W momencie połączenia powstaje zygota – komórka o dwóch jądrach i 46 powiązanych w pary chromosomach (w każdej parze jest zapis cech przekazanych przez matkę i przez ojca). Powstała w trakcie zapłodnienia nowa komórka zaczyna się dzielić i wędruje przez jajowód aż do macicy, gdzie dochodzi do implantacji zarodka (zagnieżdżenia).
Czas dotarcia do docelowego miejsca zajmuje zygocie około 5-7 dni. Zarodek ulokowany w macicy wysyła do jajnika sygnały, dzięki którym powstałe po owulacji ciałko żółte zamienia się w ciałko ciążowe, to ono produkuje hormony odpowiedzialne za podtrzymanie ciąży, a także powoduje zatrzymanie miesiączki.
3. Niekorzystne czynniki, które mogą wpływać na zapłodnienie
Jeśli ma powstać nowe życie, to do zapłodnienia powinno dochodzić zawsze w dniu jajeczkowania, czyli opisanej wcześniej owulacji. Plemniki mogą w przebywać w pochwie i czekać na właściwy moment, by dotrzec do jajeczka. Są bardzo wrażliwe.
Niekorzystnie na zapłodnienie mogą wpływać takie czynniki jak:
- zatrucie różnymi substancjami,
- zbyt intensywne eksploatowanie organizmu przez pracę fizyczną,
- uprawianie bardzo wysiłkowych sportów,
- otyłość,
- picie alkoholu,
- stosowanie anabolików na przyrost masy mięśniowej.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.