Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (861 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Jak smog wyniszcza nasz organizm? To on może być przyczyną plagi nowotworowej w Polsce

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
22.04.2022 11:04
Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem zaklasyfikowała pył zawieszony jako substancję rakotwórczą
Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem zaklasyfikowała pył zawieszony jako substancję rakotwórczą (Getty Images)

Smog zabija powoli. Kolejne badania wykazują związek między długotrwałą ekspozycją na zanieczyszczenia powietrza, a rozwojem nowotworów. Smog może prowadzić m.in. do rozwoju raka płuc, ale zagrożone są też inne organy. - Cząstki PM2,5, PM1 penetrują przez pęcherzyk płucny do krwioobiegu i wraz z krwią dostają się do narządów miąższowych. One na sobie często mają węglowodory aromatyczne, benzo(a)piren, furany, dioksyny, które mogą indukować rozwój nowotworzenia w każdym miejscu organizmu - mówi dr n. med. Piotr Dąbrowiecki, alergolog z Wojskowego Instytutu Medycznego.

spis treści

1. Smog powoduje, że częściej chorujemy

Badania wskazują na ewidentną zależność między wysokim zanieczyszczeniem powietrza a podatnością na wiele chorób. Wykazano, że smog wpływa na zwiększoną częstotliwość infekcji wirusowych górnych i dolnych dróg oddechowych.

- Wiemy to na podstawie badań, które się odbyły w Krakowie. Porównywano dzieci mieszkające w mieszkaniach ogrzewanych węglem i dzieci z mieszkań, które były ogrzewane centralnym ogrzewaniem. Okazało się, że te pierwsze czterokrotnie częściej chorowały. To jest fakt, że oddychanie zanieczyszczonym powietrzem zwiększa częstotliwość infekcji układu oddechowego - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Piotr Dąbrowiecki z Kliniki Chorób Infekcyjnych i Alergologii w Wojskowym Instytucie Medycznym.

Wiele wskazuje na to, że wdychanie smogu wpływa na odporność organizmu. Może też nasilić dotychczasowe schorzenia układu oddechowego, ale również inne choroby przewlekłe.

Zobacz film: "Dr Karauda: smog jest alergenem samym w sobie"

- Na pewno smog oddziałuje na miejscową odporność w zakresie błony śluzowej nosa, gardła, czy płuc, bo układ immunologiczny jest zajęty rozpoznawaniem i "robieniem porządku" z agresywnymi cząstkami, takimi jak pył zawieszony, węglowodory aromatyczne, tlenki azotu, siarki czy ozon. To ewidentnie angażuje nasz układ immunologiczny i powoduje, że różnego rodzaju patogeny w zmienionej zapalnie śluzówce czują się lepiej i wywołują częściej infekcje - tłumaczy specjalista.

Smog zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc
Smog zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc (Getty Images)

2. Pył zawieszony to substancja rakotwórcza

Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda i University College London wyliczyli, że na każde pięć zgonów - jeden jest spowodowany przez zanieczyszczenia powietrza. Eksperci wskazują, że długotrwałe wdychanie smogu może zwiększać ryzyko rozwoju raka, zwłaszcza raka płuc.

- Ewidentnie jest związek potwierdzający częstotliwość występowania nowotworów płuc i ilość zanieczyszczeń powietrza w atmosferze, którą oddychają mieszkańcy danych okolic. To, czy mieszkamy na zanieczyszczonym Śląsku, czy też w zielonych płucach Polski, czyli na Mazurach albo na Pomorzu, ewidentnie zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc i są na to dowody. Ok. 20 proc. więcej nowotworów płuc występuje tam, gdzie oddychamy szczególnie pyłem zawieszonym oraz węglowodorami aromatycznymi - wyjaśnia dr Dąbrowiecki.

Na dowód prof. Tadeusz Zielonka przywołuje klasyfikację Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem.

- Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem zaklasyfikowała zanieczyszczenia powietrza i pyły zawieszone, jako grupę pierwszą, czyli najważniejszych czynników rakotwórczych dla ludzi. W tej grupie jest też benzo(a)piren, w stężeniach którego jesteśmy niechlubnym rekordzistą. W 2017 r. wdychaliśmy w Warszawie stężenie benzo(a)pirenu powyżej 1000 ng, przy czym dopuszczalna dzienna norma wynosi 1 ng/m3. Nigdzie w Europie nie odnotowano tak wysokiego stężenia - podkreśla prof. Tadeusz Zielonka, pulmonolog, przewodniczący Koalicji Lekarzy i Naukowców na Rzecz Czystego Powietrza.

3. Smog równie szkodliwy jak papierosy

Polska należy do niechlubnej czołówki Unii Europejskiej pod względem poziomu zanieczyszczenia powietrza. Tymczasem to właśnie rak płuca jest najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym w Polsce i najczęstszą przyczyną zgonu z powodu nowotworów (ponad 23 tys. zgonów rocznie). Wiele wskazuje, że oba zjawiska mogą być ze sobą powiązane.

- W Polsce typowe długookresowe narażenia na PM2.5 to 20–30 µg/m3, a w najbardziej zanieczyszczonych miejscowościach południowej Polski nawet ponad 40 µg/m3. Zatem w miejscowościach, gdzie notuje się największe stężenia zanieczyszczeń pyłowych, ryzyko wystąpienia raka płuca może być większe nawet o 20–40 proc. niż w obszarach o bardzo niskich stężeniach zanieczyszczeń - przyznaje ekspert.

Z analizy przeprowadzonej przez International Association for the Study of Lung Cancer wynika, że zanieczyszczenie powietrza może być drugą po paleniu tytoniu przyczyną nowotworów płuc. Organizacja HEAL przedstawiła badania, z których wynika, że nawet 35 proc. zachorowań na raka płuc w Krakowie, może być związanych ze smogiem.

- Już nie tylko pojedyncze prace, ale metaanalizy licznych badań, w sposób jednoznaczny wskazują na związki między ekspozycją na zanieczyszczenie powietrza a nowotworami. Mamy zakodowane, że palenie tytoniu prowadzi do wielu typów nowotworów. A jeżeli spojrzymy na skład chemiczny zanieczyszczeń powstałych ze spalania węgla, ropy, czy innych naturalnych źródeł energii, zobaczymy, że mamy do czynienia z tymi samymi substancjami, które wdychamy paląc papierosy. Oczywiście ta ekspozycja jest dużo silniejsza u palaczy tytoniu - przypomina prof. Zielonka.

Lekarz przywołuje dane, z których wynika, że wdychanie substancji zawartych w zanieczyszczonym powietrzu w sezonie grzewczym, jest jak wypalenie 10-15 papierosów.

- My naprawdę wdychamy kilkadziesiąt rakotwórczych substancji, na które jesteśmy eksponowani nie przez 5 minut, tylko przez lata. Właśnie ze względu na tę długotrwałą ekspozycję, nie łączymy tej plagi nowotworowej w Polsce z zanieczyszczeniem powietrza, a jest ono podobnym zagrożeniem jak papierosy, z których świadomie rezygnujemy. Badania sprzed ośmiu lat wykazywały, że 17-22 proc. zgonów z powodu raka płuca u osób niepalących jest spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza - zauważa ekspert.

4. Zanieczyszczone powietrze a ryzyko raka pęcherza

Okazuje się, że smog jest groźny nie tylko dla płuc. Naukowcy przypuszczają, że może on oddziaływać w zasadzie na cały organizm i prowadzić również do rozwoju innych nowotworów, m.in. białaczki, raka krtani i przełyku. Wskazują na to m.in. analizy Kanadyjczyków. Badania opublikowane na łamach czasopisma "Cancer" wykazały, że w pięciu najbardziej uprzemysłowionych, a zarazem najsilniej zanieczyszczonych miastach Ontario liczba zachorowań na ostrą białaczkę szpikową na przestrzeni 18 lat była zdecydowania wyższa, niż w pozostałych rejonach kraju.

- Dotyczy to też innych nowotworów szczególnie narządów miąższowych, takich jak mózg, narządy rodne u kobiet, ale również pęcherz moczowy u kobiet i mężczyzn, tam deponują te metabolity, które powstają w wyniku absorpcji zanieczyszczeń poprzez układ oddechowy - mogą drażnić śluzówkę pęcherza moczowego, powodując rozwój nowotworu tego narządu - wyjaśnia dr Dąbrowiecki.

Najgroźniejsze dla zdrowia są pyły zawieszone o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrona (PM2,5), które zawierają w swoim składzie metale, takie jak arsen, nikiel, kadm, ołów, glin, węglowodory aromatyczne oraz różne związki węgla.

- Te cząstki PM2,5, PM1 penetrują przez pęcherzyk płucny do krwiobiegu i wraz z krwią dostają się do narządów miąższowych. One na sobie często mają węglowodory aromatyczne, benzo(a)piren, furany, dioksyny, które mogą indukować rozwój nowotworzenia w każdym miejscu organizmu - przyznaje lekarz.

- Przemawiające do wyobraźni jest przeliczenie ilości wdychanego z powietrzem benzo(a)pirenu na równoważną liczbę papierosów, którą musiałaby wypalić osoba dorosła o przeciętnej aktywności fizycznej, by dostarczyć do organizmu taką samą ilość tej substancji. W zależności od miejscowości i uwzględnianego roku, równoważnik ten może wynosić od kilkuset do nawet trzech tys. papierosów rocznie - podsumowuje dr Dąbrowiecki.

Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze