Kieszonki retrakcyjne – objawy, leczenie, najczęstsze przyczyny powstawania
Kieszonki retrakcyjne to deformacje błony bębenkowej (częściowe lub całkowite) podobne do przepukliny. Powstają one najczęściej w przypadku wysiękowego zapalenia ucha środkowego. Podlegają ewolucji, co oznacza, że ich stopień może ulegać zmianie w toku obserwacji. Czym dokładnie są kieszonki retrakcyjne? Jakie niosą konsekwencje? Jak je rozpoznać oraz w jaki sposób leczyć?
1. Co to jest kieszonka retrakcyjna?
Kieszonka retrakcyjna to wciągnięcie błony bębenkowej (najczęściej jej części) do wnętrza jamy bębenkowej. Jej powstawanie związane jest z zaburzeniami napowietrzania ucha środkowego. Kieszonka może stać się miejscem patologicznego gromadzenia się naskórka z przewodu słuchowego.
Kieszonka retrakcyjna jest pewną formą przepukliny. Może rozwijać się w niej perlak, zarówno pierwotny jak i wtórny. Powstawanie kieszonek retrakcyjnych obserwuje się u pacjentów w każdym wieku, a rozwój stanu przedperlakowego i perlaka są wykrywane zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci.
Kieszonki retrakcyjne mogą powstawać w każdej części błony bębenkowej, jednak najczęstszą lokalizacją jest epitympanum (najsłabsza część błony bębenkowej). Kieszonka retrakcyjna nie jest oddzielną jednostką chorobową, ale klasyfikuje się ją raczej jako następstwo choroby czy objaw procesu patologicznego w uchu środkowym, którego podstawą są zaburzenia jego napowietrzania.
Istnieje wiele klasyfikacji kieszonek retrakcyjnych. Z uwagi na możliwość oceny widoczności kieszonki wraz z jej dnem (w ocenie otoskopowej z zastosowaniem mikroskopu lub endoskopu), można podzielić je na:
- kontrolowane,
- niekontrolowane.
2. Kieszonki retrakcyjne: objawy, przyczyny powstawania
Kieszonki retrakcyjne najczęściej objawiają się niedosłuchem, może też pojawić się uczucie przytkania i przelewania w uchu. Z kolei w przypadku, gdy już rozwinął się perlak obserwuje się typowe dla niego objawy, takie jak ropny wyciek z ucha, a nawet okresowe zawroty głowy.
Kieszonki retrakcyjne najczęściej powstają w przypadkach:
- wysiękowego zapalenia ucha środkowego,
- przerostu migdałka gardłowego.
Mogą tworzyć się również po wykonanych wcześniej tympanoplastykach w przeszczepionych błonach bębenkowych.
3. Kieszonki retrakcyjne: diagnostyka i leczenie
Choć aż w 15-20 proc. przypadków dochodzi do samoistnej remisji, to jednak ważne jest, żeby kieszonki retrakcyjne pozostawały pod obserwacją. Bowiem ich zaniedbanie, może prowadzić do perlakowego zapalenia ucha środkowego (na skutek gromadzenia się keratyny w ich wnętrzu). Perlakowe zapalenia ucha środkowego jest bardzo trudne w leczeniu, może towarzyszyć mu pogłębiający się niedosłuch, a nawet całkowita głuchota.
Kieszonki retrakcyjne wymagają kontroli otolaryngologicznej. Lekarz na podstawie wywiadu i obserwacji zleci wykonanie odpowiednich badań, np. otoskopii.
W leczeniu kieszonek retrakcyjnych nie ma jednego schematu postępowania. Leczenie uzależnione jest od stopnia ich zaawansowania. Najczęściej kieszonki kontrolowane nie wymagają leczenia chirurgicznego, są leczone zachowawczo. Głównym celem leczenia jest zapobieganie powstawaniu perlaka i uszkodzeniu słuchu. Jednak w określonych przypadkach, konieczne może być postępowanie zabiegowe, z wykonaniem tympanoplastyki.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.