Korzeń omanu - właściwości, działanie i zastosowanie
Korzeń omanu to surowiec leczniczy stosowany w medycynie naturalnej głównie ze względu na substancje o działaniu wykrztuśnym. Wykorzystuje się go również jako lek żółciopędny, żołądkowy, wiatropędny, napotny i moczopędny. Jakie właściwości ma oman wielki? Jak go stosować?
1. Co to jest korzeń omanu?
Korzeń omanu wielkiego (łac. Inula helenium L.) wykorzystuje się w celach leczniczych od setek lat. Surowiec sproszkowany lub suszony oraz pocięty można kupić w sklepach zielarskich. Ze świeżego korzenia izoluje się również olejek eteryczny.
Inula helenium L. to wieloletnia bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae), która pochodzi z Azji Środkowej. Jak głosi legenda, wyrosła z łez Heleny, córki Jowisza, stąd jej łacińska nazwa. Rośnie dziko na polach i łąkach, porasta zarośla, koryta potoków i polany. Jest również uprawiana jako roślina ozdobna na całym świecie.
Jak wygląda oman wielki? To wysoka roślina, która osiąga ponad 2 metry wysokości. Jej łodyga jest gruba i bruzdowana, u góry rozgałęziona i wełnista. Pod ziemią znajduje się bulwiaste kłącze.
Oman wielki ma łodygowe, lancetowate i nierówno karbowane liście, które są niemal pozbawione ogonków. Jego kwiaty to złotożółte koszyczki kwiatowe o średnicy do 8 cm, zebrane w wiechę. Kwitnie od czerwca do września.
2. Właściwości lecznicze korzenia omanu
Korzeń omanu zawiera duże ilości inuliny, fitosterole, triterpeny, olejek eteryczny, laktony seskwiterpenowe (zwane heleniną i kamforą omanu), które mają działanie przeciwzapalne, odkażające, napotne, antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwpasożytnicze, a także antyoksydacyjne i przeciwcukrzycowe (wpływa na gospodarkę glukozowo-insulinową). Cechuje je również cytotoksyczność w stosunku komórek nowotworowych.
3. Działanie radix inulae
Korzeń omanu (radix inulae) wykorzystuje się w leczeniu różnych dolegliwości ze strony wielu układów. Jego działanie antybiotyczne, moczopędne i żółciotwórcze potwierdzono w badaniach naukowych.
Napar lub nalewka z omanu to doskonały środek wykrztuśny, który łagodzi kaszel i objawy chorób płuc, zapalenia oskrzeli, krztuśca, ale i nieżytu nosa. Pomaga odblokować drogi oddechowe z zalegającej wydzieliny, rozrzedza ją, a i hamuje rozwój drobnoustrojów.
Korzeń omanu wspomaga działanie układu pokarmowego. Wspiera trawienie, pobudza wydzielanie soku żołądkowego i żółci, reguluje wypróżnianie. Wzmacnia także działanie dobrych bakterii jelitowych, działa rozkurczowo, żółciotwórczo i żółciopędnie.
To dlatego jest polecany na bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, mdłości, niestrawność, gazy, kolki czy niedobór soków trawiennych. Jest pomocny w obniżaniu „złego” cholesterolu.
Radix inulae wspiera także organizm podczas infekcji dróg moczowych(ma działanie moczopędne) oraz przy zaburzeniach miesiączkowania. Dzięki niemu można się także pozbyć pasożytów, takich jak tasiemce, glisty, owsiki czy wszy (oman wielki odpędza również komary oraz gryzące meszki).
Korzeń omanu można także stosować zewnętrznie, na przykład do leczenia stanów zapalnych oraz do płukania gardła w przebiegu infekcji. Z kolei na wypryski, wysypki oraz trudno gojące się rany sprawdza się olejek eteryczny z korzenia omanu. Przyspiesza gojenie się ran, zmniejsza opuchliznę i obrzęki, zmniejsza ryzyko zakażenia.
4. Zastosowanie korzenia omanu
Z suszonego korzenia omanu można przygotować napar, nalewkę i syrop. Warto go także macerować w winie lub kandyzować w miodzie.
Aby przygotować napar z korzenia omanu, wystarczy ususzony surowiec zalać wrzącą wodą i pozostawić pod przykryciem na kwadrans. Trzeba go przecedzić. Można go traktować jako herbatę, ale i stosować do płukanek i okładów.
By przygotować nalewkę z omanu, trzeba zalać korzeń rośliny alkoholem, po czym odstawić na tydzień w ciemne miejsce. Po przefiltrowaniu, by zwalczyć choroby dróg oddechowych, warto ją pić kilka razy dziennie po pół łyżeczki.
Na kaszel można przyrządzić również syrop z omanu z miodem i tymiankiem. Kandyzowany lub macerowany świeży korzeń omanu działa korzystnie na mikroflorę jelitową.
5. Przeciwwskazania, skutki uboczne i środki ostrożności
Stosując korzeń omanu trzeba pamiętać, że przyjmowany w nadmiarze może wywołać takie dolegliwości jak wymioty, biegunka, a nawet paraliż. Możliwa jest również alergia po kontakcie ze skórą. To dlatego zaleca się ostrożność.
Oman wielki nie może być stosowany przez kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Z kolei osoby mające problem z poziomem cukru we krwi oraz ciśnieniem przed zastosowaniem surowca powinny skonsultować się z lekarzem.
Zobacz także:
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.