Kwashiorkor - przyczyny, objawy, leczenie
Kwashiorkor to niedożywienie organizmu w wyniku dostarczania zbyt małej ilości białka w diecie. Inaczej nazywany jest niedożywieniem białkowym czy złośliwym niedożywieniem. Choroba ta dotyczy najczęściej dzieci w ubogich krajach, gdzie ich niedożywienie występuje na skalę masową. Nazwa „kwashiorkor” pochodzi prawdopodobnie z języka ghańskiego plemion Ga i oznacza „dziecko odstawione od piersi przez młodsze rodzeństwo”. Według innych źródeł może oznaczać „czerwonego chłopca” od czerwonego odcienia koloru włosów.
1. Przyczyny i objawy kwashiorkora
Choroba powodowana jest niedoborem żywieniowym: ilościowym i jakościowym (białko, witaminy, pierwiastki śladowe). Niedobory żywieniowe zaburzają syntezę enzymów, niedostateczna podaż aminokwasów prowadzi do zmian funkcji, a potem również struktury narządów wewnętrznych, wtórnie - także do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i układu odpornościowego, dochodzi do zakażeń, w tym na przykład do rzadko spotykanego u osób prawidłowo żywionych - raka wodnego.
Występuje w rejonach świata, gdzie panuje głód, ograniczona dostawa pożywienia czy w krajach o niskim poziomie wykształcenia (brak informacji na temat prawidłowego odżywiania się). Może pojawić się także w obszarze jakichś klęsk żywiołowych, np. suszy.
Dziecko chorujące na kwashiorkor jest osłabione, apatyczne, zmęczone. Zaniki tkanki tłuszczowej i mięśni mogą być maskowane obrzękami, szczególnie brzucha. Obserwuje się ginekomastię, powiększenie ślinianek. Ponadto inne objawy: obrzęk twarzy, wypadanie włosów, zapalenie jamy ustnej, zmiany pigmentacji skóry, zwiększenie częstości i nasilenie objawów infekcji, biegunki. Objawy te są spowodowane przez niedobór witamin z grupy B. Wchłanianie wody w dolnym odcinku przewodu pokarmowego i zagęszczenie moczu w nerkach są upośledzone, dlatego chorzy wydalają objętościowo dużo kału i moczu. Groźnymi powikłaniami mogą być: śpiączka, wstrząs czy zaburzenia psychiczne.
2. Leczenie kwashiorkoru
Nieleczony kwashiorkor jest zawsze śmiertelny. W jego leczeniu istotne jest stwierdzenie niedoborów, a następnie równie ostrożne rozszerzenie diety, co przy wczesnym podjęciu terapii zwykle zapewnia korzystne rokowania. Wprowadzenie większej ilości kalorii i białka zapobiegnie kwashiorkorowi, jednak musi być rozpoczęte odpowiednio wcześnie.
Dzieci, u których wystąpił kwashiorkor, nawet po uzupełnieniu niedoboru białka nigdy w pełni nie osiągną prawidłowego wzrostu i rozwoju. Najpierw podawane są kalorie w postaci węglowodanów, cukrów prostych i tłuszczów. Dopiero później wprowadzane jest białko. Niezbędne jest także dostarczanie witamin i minerałów. U wielu niedożywionych dzieci rozwija się nietolerancja laktozy. W takim przypadku pożywienie musi zawierać dodatek w postaci enzymu laktazy, odpowiedzialnego za trawienie laktozy.
Aby zapobiec rozwojowi kwashiorkoru, należy upewnić się, czy stosowana przez nas dieta jest odpowiednia. Musi zawierać odpowiednio wystarczającą ilość węglowodanów, tłuszczów (co najmniej 10% wszystkich dostarczanych kalorii) oraz białka (co najmniej 12% wszystkich kalorii).
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.