Kwasy żółciowe - czym są, badanie kwasów żółciowych

Kwasy żółciowe to organiczne kwasy wytwarzane w wątrobie z cholesterolu. W organizmie człowieka pełnią one funkcję emulgatorów ułatwiających wchłanianie lipidów, cholesterolu, a także witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (są to m.in. witaminy E, A, D, K). Zbyt wysokie stężenie kwasów żółciowych można zaobserwować u pacjentów z rakiem wątroby, marskością wątroby, a także wirusowym zapaleniem wątroby. Co jeszcze warto o nich wiedzieć? W jakim celu wykonuje się badanie kwasów żółciowych?

Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby.Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby.
Źródło zdjęć: © Gettyimages
Katarzyna Wąś-Zaniuk

Kwasy żółciowe – czym są?

Kwasy żółciowe są końcowym produktem metabolizmu cholesterolu, produkowanym i wytwarzanym w wątrobie. W naszym ciele pełnią funkcję emulgatorów ułatwiających wchłanianie cholesterolu, tłuszczów, a także witamin rozpuszczalnych w lipidach. Spożywanie posiłków determinuje obkurczanie i opróżnianie pęcherzyka żółciowego, co w efekcie prowadzi do uwolnienia kwasów żółciowych do dwunastnicy.

W żółci, czyli płynnej wydzielinie wątrobowej znajdują się głównie pochodne kwasu cholanowego. Są to kwasy tłuszczowe I-rzędowe takie jak kwas chenodeoksycholowy i kwas cholowy, kwasy II-rzędowe, takie jak kwas dezoksycholowy i kwas litocholowy. III-rzędowe kwasy tłuszczowe powstają wskutek procesu przemian kwasów I-rzędowych.

Kwasy żółciowe nie tylko wspomagają trawienie i modulują funkcjonowanie układu pokarmowego. Odpowiedzialne są również za eliminację nadmiaru cholesterolu z organizmu. Dodatkowo, wpływają na stan flory bakteryjnej naszych jelit.

Badanie kwasów żółciowych - w jakim celu się je wykonuje?

Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby. Kwasy żółciowe tworzone z cholesterolu właśnie w tym narządzie, przedostają się do jelita, gdzie w formie aktywatorów i detergentów uczestniczą w trawieniu oraz wchłanianiu tłuszczów. Wątroba pełni niezwykle ważną funkcję w produkcji kwasów, eliminowaniu ich z krwi i wydalaniu do żołci.

Wskazaniami do wykonania badania stężenia kwasów żółciowych są między innymi:

  • podejrzenie choroby nowotworowej wątroby,
  • podejrzenie marskości wątroby,
  • podejrzenie wirusowego zapalenia wątroby,
  • podejrzenie zakrzepicy żyły wrotnej,
  • zastój żółci, czyli tzw. cholestaza - pojawia się ona w przypadku choroby Wilsona, schorzeniach wątrobowych, schorzeniach dróg żółciowych. Cholestaza wewnątrzwątrobowa może być spowodowana także działaniem silnych leków lub substancji toksycznych. Cholestaza zewnątrzwątrobowa związana z utrudnionym odpływem żółci może być spowodowana zapaleniem dróg żółciowych,
  • podejrzenie cholestazy wewnątrzwątrobowej u kobiet w ciąży.

Jak przygotować się do badania kwasów żółciowych?

Badanie kwasów żółciowych powinno być przeprowadzane na czczo, dlatego najlepiej wykonywać je we wczesnych godzinach porannych (najlepiej między 7:00, a 10:00). W jaki sposób przebiega? Z żyły łokciowej pacjenta pobierana jest odpowiednia ilość krwi przy użyciu sterylnej igły.

Badanie kwasów żółciowych powinno być przeprowadzone rzetelnym wywiadem. Pacjent powinien poinformować lekarza lub pielęgniarkę o o aktualnych chorobach i przyjmowanych lekach, również tych bez recepty.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"