Trwa ładowanie...

Kwasy żółciowe - czym są, badanie kwasów żółciowych

 Katarzyna Wąś-Zaniuk
20.08.2024 14:25
Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby.
Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby. (Gettyimages)

Kwasy żółciowe to organiczne kwasy wytwarzane w wątrobie z cholesterolu. W organizmie człowieka pełnią one funkcję emulgatorów ułatwiających wchłanianie lipidów, cholesterolu, a także witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (są to m.in. witaminy E, A, D, K). Zbyt wysokie stężenie kwasów żółciowych można zaobserwować u pacjentów z rakiem wątroby, marskością wątroby, a także wirusowym zapaleniem wątroby. Co jeszcze warto o nich wiedzieć? W jakim celu wykonuje się badanie kwasów żółciowych?

spis treści

1. Kwasy żółciowe – czym są?

Kwasy żółciowe są końcowym produktem metabolizmu cholesterolu, produkowanym i wytwarzanym w wątrobie. W naszym ciele pełnią funkcję emulgatorów ułatwiających wchłanianie cholesterolu, tłuszczów, a także witamin rozpuszczalnych w lipidach. Spożywanie posiłków determinuje obkurczanie i opróżnianie pęcherzyka żółciowego, co w efekcie prowadzi do uwolnienia kwasów żółciowych do dwunastnicy.

W żółci, czyli płynnej wydzielinie wątrobowej znajdują się głównie pochodne kwasu cholanowego. Są to kwasy tłuszczowe I-rzędowe takie jak kwas chenodeoksycholowy i kwas cholowy, kwasy II-rzędowe, takie jak kwas dezoksycholowy i kwas litocholowy. III-rzędowe kwasy tłuszczowe powstają wskutek procesu przemian kwasów I-rzędowych.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Kwasy żółciowe nie tylko wspomagają trawienie i modulują funkcjonowanie układu pokarmowego. Odpowiedzialne są również za eliminację nadmiaru cholesterolu z organizmu. Dodatkowo, wpływają na stan flory bakteryjnej naszych jelit.

2. Badanie kwasów żółciowych - w jakim celu się je wykonuje?

Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby. Kwasy żółciowe tworzone z cholesterolu właśnie w tym narządzie, przedostają się do jelita, gdzie w formie aktywatorów i detergentów uczestniczą w trawieniu oraz wchłanianiu tłuszczów. Wątroba pełni niezwykle ważną funkcję w produkcji kwasów, eliminowaniu ich z krwi i wydalaniu do żołci.

Wskazaniami do wykonania badania stężenia kwasów żółciowych są między innymi:

  • podejrzenie choroby nowotworowej wątroby,
  • podejrzenie marskości wątroby,
  • podejrzenie wirusowego zapalenia wątroby,
  • podejrzenie zakrzepicy żyły wrotnej,
  • zastój żółci, czyli tzw. cholestaza - pojawia się ona w przypadku choroby Wilsona, schorzeniach wątrobowych, schorzeniach dróg żółciowych. Cholestaza wewnątrzwątrobowa może być spowodowana także działaniem silnych leków lub substancji toksycznych. Cholestaza zewnątrzwątrobowa związana z utrudnionym odpływem żółci może być spowodowana zapaleniem dróg żółciowych,
  • podejrzenie cholestazy wewnątrzwątrobowej u kobiet w ciąży.

3. Jak przygotować się do badania kwasów żółciowych?

Badanie kwasów żółciowych powinno być przeprowadzane na czczo, dlatego najlepiej wykonywać je we wczesnych godzinach porannych (najlepiej między 7:00, a 10:00). W jaki sposób przebiega? Z żyły łokciowej pacjenta pobierana jest odpowiednia ilość krwi przy użyciu sterylnej igły.

Badanie kwasów żółciowych powinno być przeprowadzone rzetelnym wywiadem. Pacjent powinien poinformować lekarza lub pielęgniarkę o o aktualnych chorobach i przyjmowanych lekach, również tych bez recepty.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze