Leczenie farmakologiczne prostaty

Zapalenie gruczołu krokowego może przebiegać w sposób ostry lub przewlekły. Ostre zapalenie prostaty, zazwyczaj spowodowane infekcją, ma dosyć dobre rokowanie. W przypadku zapalenia przewlekłego rokowanie jest zazwyczaj nieco gorsze. W obu przypadkach zastosowanie znajdują antybiotyki i są bodaj najlepszym wyborem postępowania leczniczego. W leczeniu ostrego zapalenia wykorzystuje się leczenie empiryczne, zaś przed rozpoczęciem terapii zapalenia przewlekłego konieczna jest ocena antybiogramu. Zastosowanie znajdują cefalosporyny, chinolony. Terapia trwa około miesiąca.

1. Leczenie farmakologiczne łagodnego przerostu prostaty

1.1. Finasteryd

Finasteryd to lek blokujący 5α-reduktazę, enzym odpowiedzialny za powstawanie dihydrotestosteronu. Prawdopodobnie 5α-reduktaza przyczynia się do rozwoju rozrostu gruczołu krokowego. Finasteryd obniża ilość dihydrotestosteronu w komórkach stercza o ponad połowę. Skutkuje to obumieraniem tych komórek i zmniejszeniem wielkości gruczołu. Około 1/3 pacjentów po leczeniu trwającym ponad pół roku uzyskuje znaczącą poprawę. Lek jest dobrze tolerowany i wykazuje niewielką ilość działań niepożądanych, choć może wykazywać działania niepożądane, dotyczące funkcji seksualnych. Możliwe jest leczenie skojarzone przy użyciu finasterydu i α-blokera. Największe korzyści ze stosowania finasterydu uzyskują pacjenci z dużym powiększeniem prostaty i zwiększonym stężeniem PSA w osoczu krwi.

1.2. Alfa-blokery

Alfa-blokery to leki pierwszego rzutu w terapii łagodnego przerostu prostaty. Oddziaływują ona na dynamiczną składową zaburzeń mikcji (oddawania moczu), spowodowanych tym schorzeniem – na wzmożone napięcie elementów mięśniowych w zrębie gruczołu, zależnych od pobudzenia receptorów α1-adrenergicznych. Zastosowanie leków blokujących te receptory w istostny sposób zmniejsza dolegliwości związane z przerostem stercza, takie jak: częste oddawanie moczu, parcia naglące, oddawanie moczu w nocy, osłabienie strumienia moczu, jego przerywany strumień, niecałkowite opróżnienie pęcherza. Skuteczność i szybkość działania α-blokerów zadecydowała o tym, że leki te stały się podstawową grupą stosowaną w tej jednostce chorobowej.

1.3. Preparaty naturalne

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Na rynku dostępne są liczne suplementy diety przeznaczone do terapii łagodnego przerostu stercza. W ziołolecznictwie tego schorzenia stosowanych jest obecnie ponad 30 różnych surowców roślinnych, jak np.: owoc palmy karłowatej, kora śliwy afrykańskiej, korzeń pokrzywy, nasiona dyni, wyciągi pyłkowe, korzeń południowoafrykańskiej rośliny Hypoxis rooperi, zarodki kukurydzy Zea mays.

Na podstawie badań naukowych stwierdzono, że substancjami czynnymi w surowcach roślinnych stosowanych w leczeniu przerostu prostaty są: fitosterole, fitoestrogeny, terpeny, garbniki, flawonoidy, saponiny, kwasy tłuszczowe, olejki eteryczne. Suplementy diety pochodzenia roślinnego mają działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, przeciwbakteryjne. Ponadto, zmniejszają napięcie mięśni gładkich pęcherza i cewki moczowej. Wykazują także wpływ antyandrogenny, przez co zmniejszają progresję łagodnego rozrostu stercza. Nie wyjaśniono dotąd, w jaki sposób działają fitosterole. Prawdopodobnie oddziaływują one na metabolizm [cholesterolu]((https://portal.abczdrowie.pl/cholesterol-w-organizmie).

Skuteczność preparatów ziołowych w terapii łagodnego przerostu stercza bywa często kwestionowana. Istnieją jednak badania naukowe, które wykazują zasadność stosowania tego typu leczenia. Niestety, jak dotąd preparaty ziołowe nie zostały jeszcze przebadane tak dokładnie, jak leki syntetyczne. Warto zawsze rozważyć skojarzone leczenie preparatami ziołowymi i syntetycznymi, choćby ze względu na niewielką ilość działań niepożądanych terapii naturalnej.

2. Leczenie farmakologiczne raka prostaty

2.1. Leczenie hormonalne

Rak gruczołu krokowego to nowotwór hormonozależny – jego progresja jest uwarunkowana wysokim poziomem [testosteronu]((https://portal.abczdrowie.pl/co-to-jest-testosteron), chociaż sam ten hormon nie ma działania onkogennego. W walce z nowotworem stosuje się więc terapię hormonalną, dążącą do obniżenia poziomu testosteronu w organizmie. W tym celu wykorzystywane są np. antyandrogeny lub analogi LH-RH.

Największe korzyści z leczenia raka prostaty odnoszą pacjenci w zaawansowanym stadium choroby. Celem terapii jest przede wszystkim zmniejszenie wielkości nowotworu i przerzutów, a także uzyskanie spowolnienia rozwoju choroby. Terapia hormonalna ma, niestety, wyraźne działania niepożądane, które mogą nie być akceptowane przez chorego.

2.2. Antyandrogeny

Antyandrogeny to grupa leków stosowana w terapii raka stercza. Ich działanie polega na blokowaniu receptorów androgenowych w gruczole krokowym, co przyczynia się do zmniejszenia progresji nowotworu. W większości przypadków leczenie antyandrogenowe stosowane jest jako uzupełniające w stosunku do kastracji chirurgicznej lub farmakologicznej.

Do najczęstszych działań niepożądanych tej grupy leków należą zaburzenia żołądkowo-jelitowe, ale także bóle piersi i ginekomastia. Nowy lek, bikalutamid, rzadziej niż poprzednie powoduje działania niepożądane. Antyandrogeny w porównaniu z analogami LH-RH mniej upośledzają funkcje seksualne.

2.3. Analogi LH-RH

Analogi LH-RH to leki wykorzystywane w terapii hormonalnej raka gruczołu krokowego. Ich działanie polega na zmniejszeniu stężenia androgenów w surowicy krwi, czyli na kastracji farmakologicznej. Leki te nie są w stanie wyleczyć pacjenta. Celem terapii jest jak najdłuższe utrzymanie pacjenta we względnym komforcie życia, z jak najmniejszymi dolegliwościami. Analogi LH-RH to syntetyczne substancje o budowie podobnej do budowy hormonu ludzkiego, blokujące czynność przysadki. Skutkiem ich działania jest zmniejszenie stężenia testosteronu we krwi. Prowadzą one do zmniejszenia progresji raka prostaty, ale także mają działania uboczne, takie jak: obniżenie funkcji seksualnych, ginekomastia, uderzenia gorąca, zmęczenie.

2.4. Chemioterapia

Chemioterapia to ogólnoustrojowe stosowanie leków przeciwnowotworowych podawanych drogą doustną lub dożylną. Ogólnoustrojowe podanie leków umożliwia wpływ leczenia nawet na odległe ogniska przerzutowe, jednak oznacza także poważne działania niepożądane z wielu narządów. W leczeniu raka prostaty chemioterapia zalecana jest przede wszystkim w zaawansowanych stadiach choroby w przypadku, gdy inne sposoby leczenia okazały się nieskuteczne.

3. Leczenie bólu w zaawansowanej chorobie nowotworowej gruczołu krokowego

Rak stercza to jeden z nowotworów, który dosyć często daje przerzuty do kości, co związane jest z dolegliwościami bólowymi. W leczeniu bólów kostnych u osób z zaawansowanym rakiem gruczołu krokowego poza podstawowymi lekami przeciwbólowymi, takimi jak niesteroidowe leki przeciwzapalne i opioidy, znajdują zastosowanie bisfosfoniany. Są to leki, mające wpływ na metabolizm tkanki kostnej, hamujące resorpcję kości.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.