Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Aspartam ma pomagać ograniczać cukier, ale nowe badanie na myszach sugeruje, że długie stosowanie może wiązać się ze skutkami ubocznymi. Naukowcy podkreślają jednak, że wnioski co do wpływu na ludzi nie mogą być traktowane jednoznacznie.
Czy aspartam jest w pełni bezpieczny?
Słodziki od lat reklamuje się jako sposób na zmniejszenie podaży cukru i wsparcie kontroli masy ciała. Jednak w ostatnich latach sugerowano, że długotrwałe ich stosowanie może wpływać na metabolizm komórek i pracę narządów. Zespół naukowców opublikował w czasopiśmie "Biomedicine & Pharmacotherapy" wyniki eksperymentu, który wypełnia istotną lukę: przez pełny rok obserwowano skutki przewlekłego spożycia aspartamu.
Podczas wspomnianego badania myszy otrzymywały aspartam przez 12 miesięcy w dawce odpowiadającej jednej szóstej maksymalnego zalecanego dziennego spożycia dla ludzi. Efekt był pozornie korzystny: naukowcy odnotowali spadek depozytów tłuszczu o około 20 proc.
Jednocześnie pojawiły się zmiany, które trudno zignorować. Zespół opisał łagodny przerost mięśnia sercowego oraz obniżenie wyników w testach poznawczych. W interpretacji autorów oznacza to, że u myszy redukcja tkanki tłuszczowej może odbywać się kosztem niekorzystnych, patofizjologicznych zmian w sercu i prawdopodobnie także w mózgu.
Wpływ kawy na pracę jelit
"Bardzo niska dawka"
W przeliczeniu na człowieka zastosowano 7 mg aspartamu na kilogram masy ciała na dobę. To wartość wyraźnie poniżej limitu 50 mg/kg na dobę, na który powołują się WHO, EMA i FDA. Właśnie dlatego autorzy podkreślają wagę obserwacji: potencjalnie niepożądane efekty pojawiły się nawet mimo dawki uznawanej za niską.
Badacze opierali wnioski na szerokim zestawie danych: od obrazowania (MRI, PET), przez spektroskopię mózgu i wątroby, po pomiary temperatury, ilości jedzenia i picia oraz testy poznawcze. Zastrzegają jednak, że to badanie na zwierzętach, więc nie przesądza automatycznie o identycznym działaniu u ludzi.
Aspartam jest jednym z najczęściej spotykanych słodzików. Trafia do słodyczy, napojów dietetycznych i niskokalorycznych, wyrobów piekarniczych czy gum do żucia. Ponieważ ma słodkość około 200 razy większą niż sacharoza, w praktyce dodaje się go w małych ilościach, a jego wkład kaloryczny jest niewielki. To właśnie ta cecha sprawia, że wiele osób traktuje go jako pożądaną alternatywę dla cukru.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła:
- Irati Aiestaran-Zelaia et al, "Aspartame decreases fat deposits in mice at a cost of mild cardiac hypertrophy and reduced cognitive performance", Biomedicine & Pharmacotherapy, 2025.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.