Nadmierne pocenie się – co warto wiedzieć?
Nadmierne pocenie się może być nie tylko kłopotliwe, ale i niepokojące. Bywa, że odpowiada za nie wysoka temperatura, niewłaściwa dieta, otyłość, niegroźna infekcja wirusowa czy stres. Zdarza się jednak, że nadpotliwość to oznaka choroby: nowotworu, cukrzycy, gruźlicy czy nadczynności tarczycy. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest nadmierne pocenie się?
Nadmierne pocenie się, czyli hiperhydroza to najczęstsze zaburzenie funkcjonowania gruczołów potowych. Nadmierna potliwość jest definiowana jako nadmierne pocenie się w stosunku do potrzeby utrzymania optymalnej temperatury ciała. Może mieć charakter pierwotny lub wtórny.
Nadpotliwość pierwotna nie ma określonej przyczyny, mogą za nią odpowiadać uwarunkowania genetyczne. Dotyka zwykle skóry dłoni i stóp, pach i głowy, ale także całego ciała. Z kolei nadpotliwość wtórna jest następstwem choroby, której przeważnie towarzyszą inne objawy.
2. Przyczyny nadmiernej potliwości
Przyczyny nadmiernego pocenia się są bardzo różne. Za obfite poty może odpowiadać nadwaga, stres, niewłaściwa dieta, picie alkoholu czy palenie papierosów. U nastolatków to objaw dojrzewania. Nadmiernie pocą się także osoby, które się stresują i te, które przyjmują niektóre leki. Jakie są najczęstsze przyczyny nadpotliwości?
Stres
Pocenie jest częstym i typowym objawem stresu. Najczęściej pocą się dłonie, twarz, stopy i pachwiny. Kiedy pojawia się sytuacja stresowa, zlokalizowane głównie pod pachami i w pachwinach gruczoły apokrynowe wydzielają pot. Ponieważ ten zawiera wiele składników odżywczych, pot wywołany stresem częściej ma nieprzyjemny zapach.
Leki
Nocne poty powodować może zażywanie leków z grupy glikokortykosteroidów. Podobne skutki uboczne dają salicylany, leki przeciwdepresyjne, a także leki przeciwbólowe.
Nadczynność tarczycy
Nadmiernemu poceniu się przy niedoczynności tarczycy towarzyszy nadpobudliwość, duszność, drżenie rąk, przyśpieszona akcja serca, kołatanie serca, uczucie gorąca, utrata masy ciała, czasem wytrzeszcz oczu. Charakterystyczne jest to, że potliwość narasta w ciągu dnia.
Cukrzyca
Nadmierne pocenie pojawia się u osób chorujących na cukrzycę, gdy poziom cukru nagle spada (pojawia się hipoglikemia). Wówczas chory ma przyśpieszone tętno i blednie, drżą mu mięśnie. Pojawiają się także zawroty głowy, osłabienie oraz uczucie głodu.
Atak serca
Zimne poty mogą być objawem zawału serca, zwłaszcza gdy pocenie się odczuwane jest w spoczynku. Wówczas pojawia się także dyskomfort w okolicy ramienia, szyi, szczęki lub klatki piersiowej.
Co ważne, wielu pacjentów podczas zawału serca nie odczuwa bólu w klatce piersiowej, a jednym z pierwszych objawów alarmujących jest właśnie niecodzienne pocenie się.
Zaburzenia hormonalne
Nadmierne pocenie się może być konsekwencją i objawem zaburzeń hormonalnych. Ich przyczyną może być zarówno menopauza czy ciąża, jak i okres dojrzewania. Zwykle towarzyszy mu wiele innych symptomów. Typowe są problemy ze skórą w wieku nastoletnim czy uderzenia gorąca w ciągu dnia oraz nocne poty u kobiet w okresie klimakterium.
Nowotwory
Nadmierna potliwość, zwłaszcza nocą, może wskazywać na pojawienie się nowotworu układu chłonnego, takiego jak białaczka, chłoniak czy ziarnica. Należy zwrócić uwagę na objawy towarzyszące, takie jak gorączka, osłabienie, bladość powłok skórnych, powiększenie węzłów chłonnych czy kaszel.
Choroba Parkinsona
Zlewne poty o intensywnym zapachu, szczególnie głowy i szyi, mogą towarzyszyć chorobie Parkinsona. Wówczas pojawia się spowolnienie ruchów i postępująca sztywność oraz drżenie mięśni. W zaawansowanych stadiach choroby dochodzi do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, zwłaszcza podczas gwałtownego wstawania. Nadmierne pocenie się jest stosunkowo częstym objawem choroby Parkinsona, zwłaszcza jeśli choroba jest nieleczona.
3. Kiedy do lekarza z nadpotliwością?
Nadmierne pocenie się jest często kłopotliwe. Jeśli nie towarzyszą mu niepokojące objawy, należy skupić się na zapobieganiu problemowi. Pomocne i zwykle skuteczne są różne domowe sposoby na pocenie się. Warto z nich korzystać.
Jeżeli jednak nadmiernej potliwości towarzyszą różne niepokojące objawy, wskazujące na problemy ze zdrowiem, należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym, który na podstawie wstępnych badań zadecyduje o dalszym postępowaniu i ewentualnie wystawi skierowanie do odpowiedniego specjalisty.
Niepokojąca jest zarówno towarzysząca potliwości gorączka, powiększenie węzłów chłonnych czy utrata wagi, jak i nieprzyjemny zapach potu. Warto również skontaktować się z lekarzem, jeśli nadmierna potliwość nie mija po mniej więcej dwóch tygodniach.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.