Najczęstsze przyczyny migreny
Migrena to jedno z najczęstszych schorzeń neurologicznych. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) umieściła przewlekłą chorobę, objawiającą się napadami bólu głowy w pierwszej dwudziestce dolegliwości negatywnie wpływających na życie pacjentów dotkniętych nimi. Oprócz intensywnego, pulsującego bólu głowy w czasie migreny mogą wystąpić mdłości, wymioty, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas.
Chociaż przyczyny migreny nie są do końca poznane, za najbardziej prawdopodobne, które w w znacznej mierze przyczyniają się do wystąpienia ataków migreny wymienia się wymienia się czynniki genetyczne oraz środowiskowe. Specjaliści przypuszczają, że choroba powiązana jest uwarunkowaną genami skłonnością do nadwrażliwych reakcji neuronaczyniowych.
Mimo iż, etiologia migreny nie została do końca wyjaśniona, można wyróżnić kilka czynników, które przyczyniają się do wywołania ataku.
Wahania hormonów
Migreny uprzykrzają życie wielu kobietom, występując w trakcie, lub bezpośrednio przed i po miesiączce. Wahania hormonów, zwłaszcza estrogenu, mogą przyczyniać się do wywołania ataku migreny. O migrenie miesiączkowej mówi się, gdy objawy występują przez co najmniej 2 z 3 kolejnych cykli menstruacyjnych, a dolegliwości bólowe pojawiają się nie wcześniej niż 2 dni przed menstruacją lub do 3 dnia krwawienia menstruacyjnego.
Pojawienie się objawów migreny związane jest ze spadkiem poziomu estrogenów. Stosowanie doustnej antykoncepcji lub hormonalnej terapii zastępczej może nasilić lub zredukować częstotliwość ataków. Zależy to indywidualnie od danej kobiety.
Z objawami migreny zmaga się także wiele ciężarnych pacjentek (migrena w ciąży stanowi efekt zmian hormonalnych zachodzących w ciele przyszłej mamy).
Jedzenie
Zapobieganie migrenie powinno opierać się na ograniczeniu lub całkowitym zaprzestaniu spożywania produktów, które mogą wyzwalać silne, pulsujące i narastające bóle głowy. Z diety należy zatem wyłączyć potrawy z dużą zawartością soli i tłuszczu, sery, wyroby wysoce przetworzone. Pacjenci powinni unikać czekolady, nabiału, owoców cytrusowych, orzechów, pomidorów, wędzonych ryb, przetworzonych kiełbasek.
Dieta przy migrenie jest bardzo ważna. Wyżej wymienione produkty warto zastąpić:
- pełnoziarnistymi produktami zbożowymi,
- kaszami, szpinakiem,
- ziemniakami,
- roślinami strączkowymi,
- siemieniem lnianym,
- brokułami.
Sztuczne dodatki
Sztuczne dodatki zawarte w pożywieniu mogą wywoływać ataki migreny. Osoba cierpiąca na nawracające, migrenowe bóle głowy powinna wykluczyć ze swego codziennego jadłospisu aspartam, popularny środek słodzący. Na etykietach produktów spożywczych oznaczany jest on kodem E951.
Glutaminian sodu również może być czynnikiem prowokującym napady bólów migrenowych. Dodatek do żywności o symbolu E 621 znaleźć można w zupkach instant, sosach, chipsach, produktach typu fast food, dipach.
Tyramina to kolejna substancja, której należy unikać. Obecna głównie w serach cheddar, camembert, mozzarelli, parmezanie, rybach wędzonych, koncentratach mięsnych, sosach sojowych, piwie.
Napoje
Napoje zawierające w swoim składzie alkohol mogą działać rozszerzająco na naczynia krwionośne i wyzwalać ataki migrenowego bólu głowy. U pacjentów szczególnie wrażliwych nawet odrobina napoju alkoholowego może zakończyć się migreną. Czerwone wino to napój, który uznawany jest za czynnik szczególnie prowokujący migreny (ze względu na zawartość pochodnych fenoli).
Migrenę mogą wyzwalać także napoje zawierające kofeinę. Z tego względu warto zrezygnować z picia kawy i herbaty. Wskazane jest picie dużej ilości wody (co najmniej 6-8 szklanek wody w ciągu doby).
Stres
Częstym czynnikiem wywołującym migrenę jest stres. Silne emocje, zmiany nastroju, stresujący tryb życia sprzyjają zwiększonej częstotliwości ataków. Jeśli zauważamy, że migrenowe bóle głowy zazwyczaj występują w okresach dużego stresu, koniecznie powinniśmy udać się nie tylko do specjalisty neurologa, ale również psychoterapeuty. Odpowiednia terapia może pomóc nam lepiej radzić sobie z czynnikami stresogennymi, które wyzwalają ból migrenowy.
Warto zadbać też o zdrową, zbilansowaną dietę. W eliminacji stresu pomóc mogą masaże, ćwiczenia fizyczne, takie jak pilates czy joga. Odpowiednia ilość snu pomoże zadbać o równowagę emocjonalną.
Bodźce z zewnątrz
Napadowy, pulsujący ból głowy określany mianem migreny może wystąpić nieoczekiwanie. Nie wszyscy pacjenci mają świadomość, że przyczyną migreny może być indywidualna wrażliwość na bodźce zewnętrzne, takie jak silne światło czy hałas.
Zapachy również można zaliczyć do potencjalnych czynników wyzwalających migrenę u niektórych osób. Wdychanie intensywnego aromatu perfum czy farby do malowania może skutkować rozszerzeniem naczyń krwionośnych w mózgu, co z kolei może prowadzić do wystąpienia migreny u danej osoby.
Osmofobia, oznaczająca nadwrażliwość na zapachy to dość popularny problem wśród pacjentów, którzy cierpią na nawracające migreny.
Zmiany pogody i środowiska
Na wzmożone ataki migreny uskarżają się często pacjenci podczas zmiany pogody, klimatu, a także wahań ciśnienia atmosferycznego. Eksperci sugerują, że u takich osób może występować niższy próg bólu, ale i większa wrażliwość na zmiany warunków atmosferycznych, zmiany środowiska.
Zarówno zmieniająca się pogoda, jak i zmiana środowiska może zaburzać równowagę chemiczną w mózgu i wpływać na pojawienie się dolegliwości bólowych. Kilka lat temu przeprowadzono badanie, z którego wynika, że wrażliwość na bodźce termiczne może być powiązana z wywoływaniem migren.
Zaburzenia snu
Brak odpowiedniej ilości snu, kłopoty z zasypianiem, nieregularne kładzenie się spać i wstawanie powodują często wzmożone ataki migreny. Osoby, które "zarywają nocki" z powodu pracy lub cierpią z powodu zaburzeń snu mogą częściej uskarżać się na bóle migrenowe. Dlaczego tak jest? Otóż niewystarczająca ilość snu może zakłócać równowagę neurochemiczną organizmu.
Deprywacja snu jest stanowi czynnik prowokujący wystąpienie dolegliwości migrenowych aż u 48-74 proc. pacjentów cierpiących na to schorzenie neurologiczne. Z tego powodu utrzymanie regularnego, zdrowego rytmu snu może być istotne dla zarządzania migreną.
Jakie leki na migrenę?
W przypadku nawracających migren konieczne jest zastosowanie odpowiednich środków farmakologicznych. Leki umożliwiające przerwanie silnego, napadowego bólu głowy to między innymi: kwas acetylosalicylowy, naproksen, diklofenak, ibuprofen, ketoprofen, ergotamina, sumatriptan.
Dodatkowo, osoby z nawracającymi migrenami muszą stosować środki zapobiegające kolejnym atakom. Najpopularniejsze są leki beta-adrenolityczne takie jak: propranolol, nadolol, atenolol.