Natręctwa seksualne

Natręctwa seksualne są częścią życia wszystkich dorosłych osób. Każdy człowiek ma czasami nieprzyjemne i nieakceptowane myśli. Większość z nas nie zwraca uwagi na takie myśli, kiedy się pojawiają, i szybko się ich pozbywa. Inaczej jest jednak u osób z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi (nerwica natręctw). Najbardziej zwyczajnym określeniem tego typu zaburzeń, jest wykonywanie nienormalnych czynności (które są konsekwencją natrętnych myśli), przez normalnych ludzi.

1. Patologie seksualne a zaburzenia psychiczne

Szeroko rozumiana patologia seksualna, może być objawem zwiastunowym lub przyczyną zaburzeń psychicznych, może być jednym z objawów zaburzeń psychicznych lub ich następstwem (np. w wyniku stosowania leków, konfliktów rodzinnych).

2. Nerwica a zaburzenia obsesyjno-kompulsywne

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne składają się z dwóch elementów, od których wzięły nazwę z obsesji i kompulsji. Obsesje są powracającymi myślami, wyobrażeniami lub impulsami, które przenikają do świadomości, często są niespójne i trudno się ich pozbyć lub nimi kierować. Nie jest to tylko przesadna troska o sprawy życia codziennego. Człowiek cierpiący na obsesje uświadamia sobie, że są to raczej wytwory umysłu nie mające przyczyn zewnętrznych. Jest również świadomy, że jego obsesje są przesadne, nieracjonalne 
i niepożądane, stara się więc je wypierać lub zastępować innymi myślami bądź czynnościami. Należy tutaj odróżnić fantazje od obsesji i natręctw myślowych.

3. Obsesje a szkodliwe natrętne myśli

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Są trzy właściwości odróżniające obsesje od natrętnych myśli:

• obsesje budzą niechęć i zakłócają świadomość. Osoba z obsesją kliniczną skarży się, że natrętne myśli nie pozwalają się jej skupić na niczym, np. na pracy, podczas gdy zwyczajne natrętne myśli nie są przeszkodą w pracy,
• obsesje biorą się z wnętrza, a nie z sytuacji zewnętrznej,
• obsesje są bardzo trudne do opanowania. Ktoś, kto ma tylko natrętne myśli, może łatwo się od nich oderwać i pomyśleć o czymś innym, natomiast osoba z kliniczną obsesją nie potrafi jej pokonać.

4. Czym są kompulsje?

Kompulsje są reakcjami na obsesyjne myśli. Polegają one na sztywnych rytuałach (jak obsesyjne mycie rąk, sprawdzanie, wymazywanie) lub na czynnościach umysłowych (jak liczenie, modlitwa albo powtarzanie słów w myśli), które człowiek czuje się zmuszony wykonywać 
w reakcji na obsesje albo zgodnie ze sztywnymi regułami. Celem kompulsji jest przeciwdziałanie złemu samopoczuciu albo odwracanie jakiś groźnych zdarzeń lub sytuacji. Działania te nie są jednak realistycznie powiązane z tym, czemu mają zapobiegać, i są wyraźnie nieadekwatne. Do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych należą również natręctwa seksualne.

5. Seksualność człowieka

W sferze seksualności pojęcie tego, co normalne i nienormalne ulega ciągłym zmianom w zależności od miejsca i czasu. To, co w danej społeczności może być określane mianem „zboczenia”, w innej może uchodzić za zupełnie „normalne”. Mimo, że 
w społeczeństwach purytańskich seks przedmałżeński, masturbacja, seks oralny 
i homoseksualizm były bezwzględnie potępiane, w dzisiejszych czasach większość ludzi toleruje tego typu zachowania i nie uważa ich za przejaw dewiacji.

Seks przenika wszystkie sfery naszej kultury, a społeczeństwo w ciągu ostatniego półwiecza stało się na niego bardziej otwarte. Ankiety przeprowadzone wśród dorosłych Amerykanów i Europejczyków, wskazują na znaczny wzrost liczby partnerów seksualnych w ciągu życia (chociaż większość nadal przyznaje, że w ciągu ostatniego roku miała kontakty tylko z jednym partnerem), wzrost częstotliwości stosunków oralnych (około 75%), wzrost częstotliwości stosunków przedmałżeńskich oraz znaczne ograniczenie decyzji o życiu w celibacie. Jednocześnie lęk przed AIDS i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową mogły sprawić, że podejmowane kontakty zyskały znamiona „bezpiecznego” seksu i ograniczyły przejawy rozwiązłości.

W przeszłości to, co stanowiło „normalną aktywność seksualną” i „normalne funkcje seksualne”, było mniej zawiłe niż w obecnych czasach. Codzienne kontakty seksualne pomiędzy mężczyznami i kobietami w dzisiejszych czasach charakteryzują się większą różnorodnością niż kiedykolwiek wcześniej. W związku z tym nasze pojęcie prawidłowości życia seksualnego uległo poszerzeniu, a zakres nieprawidłowości znacznemu zawężeniu.

Natręctwa seksualne należą do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Są to myśli 
i czynności o charakterze seksualnym, nad którymi człowiek traci kontrolę. Mogą być one objawem zaburzeń na tle seksualnym, a także chorób psychicznych czy uzależnienia od seksu.

6. Natręctwa seksualne a parafilie

Natręctwa seksualne mogą również być powiązane z zaburzeniami, takimi jak parafilie, które występują wtedy, jeśli zainteresowania seksualne są tak bardzo zaburzone, że upośledzają zdolność utrzymania afektywno-erotycznego związku między ludźmi. Na parafilie składa się cały wachlarz niezwykłych przedmiotów i sytuacji, które powodują pobudzenie seksualne niektórych jednostek. Do powszechnych parafilii należą:

• damska bielizna,
• obuwie,
• zadawanie i odczuwanie bólu,
• „podglądanie”.

Do rzadszych parafilii zalicza się martwe ciała (nekrofilia) – skrajny przypadek stanowi morderstwo w celu jego pozyskania – i przyjmowanie lewatywy (klizmafilia).

• podniecenie seksualne i preferencje dotyczące przedmiotów nieosobowych, do których zalicza się fetysze i transwestytyzm,
• podniecenie seksualne i preferencje dotyczące sytuacji związanych z cierpieniem 
i upokarzaniem, do których zalicza się sadyzm i masochizm,
• pobudzenie seksualne i preferencje dotyczące niedobrowolnych partnerów, do których zalicza się ekshibicjonizm, podglądactwo (voyueryzm), skatologia telefoniczna lub molestowanie dzieci.

U wielu cierpiących na parafilie osób fantazje na temat obiektu lub on sam zawsze towarzyszą aktywności płciowej. U innych parafilie dotyczą tylko epizodów, na przykład w burzliwym okresie życia. Fantazje takie występują również często 
u osób, które nie cierpią na parafilie.

7. Objawy charakterystyczne dla natręctw seksualnych

W przypadku natręctw seksualnych dochodzi często do masturbacji, podglądactwa, ekshibicjonizmu lub napastowania seksualnego dziecka, a także do sadyzmu lub masochizmu. Co skłania osoby z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi do wykonywania tych praktyk? Jak czuje się człowiek, gdy ma obsesyjne myśli i wykonuje swoje kompulsywne rytuały?

Myśli, jako element obsesyjny, są bardzo męczące. Zwykle powodują silny niepokój wewnętrzny. Na ogół występuje umiarkowana reakcja pogotowia, pojawiają się złe przeczucia i obawy. Rytuał wykonywany często i dość szybko w reakcji na natrętne myśli może łagodzić, a nawet przezwyciężać lęk.

Kompulsje są sposobem radzenia sobie z lękiem. Jeśli jednak kompulsywny rytuał jest powstrzymywany, to pacjent odczuwa napięcie podobne do tego, jakie przeżywamy, gdy ktoś nie pozwala nam odebrać telefonu. Gdy przeszkoda nie ustępuje, rozdrażnienie wzrasta 
i nieuchronnie pojawia się lęk. Odprężenie jest możliwe tylko przez poddanie się kompulsjom, które usuwają lęk wywołany obsesyjnymi myślami i wyobrażeniami.

Natręctwa seksualne należą do fobii psychicznych, które można leczyć, dlatego każdy kto czuje się przez nie zagrożony, powinien udać się do psychologa, by w porę zapobiec rozwojowi nerwicy i uniknąć poważniejszych problemów psychicznych.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.