Nie łykaj na własną rękę. Może wykończyć nerki, powoduje skurcze, mrowienie i ból

Stanowi główny składnik budulcowy organizmu, bierze udział w procesie mineralizacji kości i zębów. Jest równie ważny, co wapń, a mimo to rzadko o nim myślimy. Dlaczego więc bardziej prawdopodobne jest przedawkowanie niż niedobór fosforu? Odpowiedź jest prosta.

Uważaj na nadmiar. Może skończyć się dializąUważaj na nadmiar. Może skończyć się dializą
Źródło zdjęć: © Getty Images
Karolina Rozmus

Budulec kości, tkanek miękkich i błon komórkowych

Aż 85 proc. fosforu znajduje się w szkielecie i zębach, ale pierwiastek ten jest potrzebny również do budowy tkanek miękkich i błon komórkowych. Bierze udział w przewodzeniu bodźców nerwowych i przemianie tłuszczów i węglowodanów, wchodzi w skład kwasów nukleinowych. Wzmożone zapotrzebowanie na fosfor dotyczy w szczególności dzieci i młodzieży w okresie intensywnego wzrostu i dojrzewania płciowego.

Jego roli dla organizmu nie da się przecenić, a mimo to, w odróżnieniu od wapnia czy magnezu, rzadko myślimy o suplementacji. O niedoborze, czyli hipofosfatemii mówimy, gdy stężenie fosforanów we krwi wynosi poniżej 0,9 mmol/l.

Najczęściej dotyczy osób nadużywających alkoholu, cierpiących na anoreksję czy nadczynność przytarczyc lub kwasicę ketonową. Może też występować u osób z niedoborami witaminy D czy z przewlekłymi chorobami przewodu pokarmowego.

Niebezpieczne niedobór witaminy D. Lekarz ostrzega przed konsekwencjami

Bóle kości, mrowienie czy drętwienie mogą wskazywać na nadmiar fosforu w organizmie
Bóle kości, mrowienie czy drętwienie mogą wskazywać na nadmiar fosforu w organizmie © Getty Images

Poza tymi sytuacjami niedobór zdarza się rzadko, a to dlatego, że pierwiastek obecny jest w wielu produktach spożywczych, stanowiących podstawę diety Polaków. To głównie mięso, produkty mleczne, warzywa - ziemniaki, por, kapusta i brokuły, chleb i inne produkty mączne. Fosfor występuje również w rybach, orzechach i nasionach roślin strączkowych.

Uważaj na nadmiar. Może skończyć się dializą

Hiperfosfatemia, gdy stężenie fosforanów przekracza poziom 1,6 mmol/l, najczęściej dotyczy osób z przewlekłymi chorobami nerek czy niedoczynnością przytarczyc. Zbyt duża ilość fosforu może również dotyczyć sytuacji nadmiernej podaży pierwiastka wraz z dietą.

Konsekwencje mogą być poważne. Pierwiastek w zbyt dużym stężeniu może upośledzać wchłanianie innych składników, takich jak cynk, wapń, żelazo, miedź czy magnez. Prowadzi również do zaburzeń wytwarzania w organizmie witaminy D i w konsekwencji hipokalcemii. Gdy sytuacja staje się poważna, organizm zaczyna wskazywać na nadmierną ilość fosforu poprzez takie objawy jak mrowienie, skurcze mięśni, świąd skóry czy częste bóle, a nawet złamania kości.

Hiperfosfatemia może zwiększać ryzyko sercowo-naczyniowe. W skrajnych przypadkach u pacjentów z ciężką hiperfosfatemią, usunięcie nadmiaru fosforu z organizmu może wymagać nawet przeprowadzenia dializ.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
To warzywo trafia na talerz od dziecka. Bogactwo karotenu
To warzywo trafia na talerz od dziecka. Bogactwo karotenu