Niedrożność kanalika łzowego
Niedrożność kanalika łzowego to dolegliwość, która pojawia się często u niemowląt. Polega ona na zablokowaniu kanalika łzowego, czyli cienkiego kanalika, który odpowiada za odprowadzenie łez z powierzchni oczu. System odprowadzania łez z oka składa się z woreczka łzowego – położonego w przyśrodkowym kącie oka, oraz z przewodu nosowo-łzowego, który odprowadza do przedsionka nosa łzy nagromadzone w woreczku. Przewód nosowo-łzowy powinien zostać w pełni wykształcony do końca życia płodowego. Jednak u niektórych dzieci po urodzeniu wciąż nie jest on drożny.
1. Przyczyny i objawy niedrożności kanalika łzowego
Dolegliwość ta najczęściej dotyka dzieci, ale diagnozuje się ją również u dorosłych. Wówczas częstą przyczyną niedrożności nie jest niewykształcenie przewodu nosowo-łzowego, ale inwolucja, czyli kurczenie się narządów i tkanek na skutek postępującej degeneracji związanej ze starzeniem. Oprócz inwolucji do
niedrożności kanalika łzowego przyczyniają się zaburzenia oczu, infekcje bakteryjne i wirusowe, zakażenia grzybicze i pasożytnicze. Czynnikami wywołującymi niedrożność są także: stany zapalne, zbyt częste używanie kropli do oczu lub sprayów do nosa, chemioterapia, wcześniejsze operacje, urazy bocznych kości nosa, ciała obce, polipy w nosie, choroby zatok oraz złośliwe lub łagodne guzy.
Jeśli doszło do zablokowania kanalika łzowego, łzy nie odpływają i pojawia się nadmierne łzawienie, a w kąciku oka gromadzi się śluzowo-ropna wydzielina. Schorzenie nasila się podczas infekcji lub po spacerze, gdy jest zimno lub wietrznie. Oprócz nadmiernego łzawienia i wydzieliny obserwuje się stan zapalny i infekcję woreczka łzowego. Okolice pod oczami, znajdujące się blisko nosa, mogą stać się czerwone, podrażnione i wrażliwe na dotyk. Widoczny jest również obrzęk. Pacjent może odczuwać swędzenie, podrażnienie lub pieczenie. Możliwe jest także poczucie obecności ciała obcego.
2. Rozpoznanie i leczenie niedrożności kanalika łzowego
Jeśli u pacjenta obserwuje się nadmierne łzawienie, trzeba ocenić, czy jest spowodowane zwiększeniem wydzielania łez czy trudnościami z ich odprowadzaniem. Przyczyną nadmiernego wydzielania łez może być na przykład nieprawidłowe położenie rzęs. Bezustanne podrażnienie prowadzi wówczas do niewłaściwego ułożenia powieki i chorób. Natomiast w przypadku problemów z odprowadzaniem łez najczęściej ma miejsce niedrożność kanalika łzowego. Jeśli oprócz łzawienia widoczne są inne objawy, na przykład wydzielina i obrzęk, diagnoza jest prosta. W celu jej potwierdzenia lekarze niekiedy zlecają hodowlę kultur bakterii na próbce wydzieliny pobranej od pacjenta. Wyniki są pomocne w określeniu, czy doszło do infekcji. Aby sprawdzić rodzaj niedrożności, wykonuje się badania obrazowe. Po ustaleniu rodzaju i przyczyny niedrożności można przystąpić do leczenia. W przypadku dzieci jest ono stosunkowo rzadko stosowane, ponieważ znaczna większość zdiagnozowanych niedrożności ustępuje samoistnie. U 95% małych pacjentów dolegliwość znika do ukończenia przez dziecko 1. roku życia. Niedrożność może minąć na skutek codziennego masowania woreczka łzowego. Jeśli u małego pacjenta wystąpiła infekcja, stosuje się maści z antybiotykiem. Czasami, mimo podjęcia powyższych kroków, niedrożność nie ustępuje. Po kilku tygodniach lub miesiącach lekarz może spróbować usunąć niedrożność za pomocą silnej irygacji. Ostatnią deską ratunku jest operacyjne oczyszczenie niedrożności. U dorosłych również zaleca się zachowawcze metody leczenia. Masaże i ciepłe okłady przynoszą ulgę i przyspieszają proces gojenia. Stosowane są także maści z antybiotykiem i irygacje w gabinecie lekarskim. W ciężkich przypadkach rozważa się operację.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.