Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Kamila Drozd

Nietypowe uzależnienia

Avatar placeholder
05.09.2013 14:20
Nietypowe uzależnienia
Nietypowe uzależnienia

Wszyscy dobrze znają uzależnienie od nikotyny, narkomanię czy alkoholizm. Jednak w ostatnich latach pojawiają się nowe nietypowe uzależnienia. Gry komputerowe, Internet, seks, zakupy… Są to uzależnienia psychiczne – osoba uzależniona odczuwa silną potrzebę stałego wykonywania jakiejś czynności. I nie należy tutaj przymusu działania mylić z rytuałami czy zaburzeniami kompulsywnymi. Mimo że nałogi te nie prowadzą do poważnych fizjologicznych następstw, to potrafią być równie niebezpieczne jak klasyczne rodzaje uzależnień.

spis treści
Uzależnienie od telefonu komórkowego
Uzależnienie od telefonu komórkowego

Osoby uzależnione traktują telefon komórkowy jak przedłużenie ręki lub ucha, a brak telefonu może u

zobacz galerię

1. Rodzaje nietypowych uzależnień

  • Internet. Uzależnienie od Internetu może się objawiać na kilka sposobów – nerwowość i agresja pojawiające się w sytuacji, gdy osoba uzależniona nie spędzi wystarczającej ilości czasu, surfując po sieci; uzależnienie od wirtualnych relacji, np. przez serwisy społecznościowe lub komunikatory internetowe. U podstaw uzależnienia od Internetu leżą często: niedojrzałość społeczna, frustracje, pustka emocjonalna i brak bliskich relacji z innymi ludźmi znanymi w rzeczywistości realnej.
  • Telefon komórkowy. Wydaje się, że w dzisiejszych czasach nikt nie potrafi już obejść się bez komórki. Jednak osoby faktycznie uzależnione traktują telefon komórkowy jak prawdziwe przedłużenie ręki lub ucha, a brak telefonu może u nich wywoływać napady lękowe.
  • Gry. Gry komputerowe, video czy automaty do gier – o nałogowym graniu mówimy wtedy, gdy gracz nie ma już żadnych innych obiektów zainteresowania i całe jego życie toczy się wokół gier.
  • Seks. Niestabilność uczuciowa, nieodparta i ciągła potrzeba kontaktów seksualnych, kompulsywna masturbacja lub nieustanne sięganie po pornografię. Seksoholizm to poważny problem, który dzisiaj ma nowy, dodatkowy obiekt pożądania: zabawki erotyczne.
  • Zakupy. Zakupy kompulsywne w sklepach lub przez Internet są zazwyczaj tłumaczone jako próba zapełnienia pustki, braku. Jednak uczucie satysfakcji jest bardzo krótkotrwałe, a zakupoholizm najczęściej wynika z dużo głębszych problemów.
  • Praca. Satysfakcja z dobrze wykonanej pracy może u niektórych osób przerodzić się w obsesję. Pracoholizm w dłuższej perspektywie ma negatywny wpływ na zdrowie osoby uzależnionej i jej relacje z rodziną oraz otoczeniem.
  • Sport. Niezależnie od przyczyn, dla których jest uprawiany – dla przyjemności, żeby schudnąć lub zadbać o formę – sport również może być obiektem uzależnienia. Endorfiny wydzielane podczas wysiłku fizycznego działają jak narkotyk, powodują uczucie zadowolenia, od którego łatwo się uzależnić.

2. Mechanizm uzależnienia

Zobacz film: "Rozpoznaj stan zdrowia psychicznego on-line"

Niektóre sytuacje i czynności sprawiają przyjemność. W takich chwilach mózg uwalnia do organizmu dopaminę – hormon szczęścia. Dopamina powoduje przyjemne uczucie zadowolenia i szczęścia, znika również napięcie.

Wystarczy samo wspomnienie tego uczucia, żeby znowu poczuć rozluźnienie. Naturalną reakcją jest chęć ponownego odczuwania przyjemnych doznań, dlatego dążymy do powtarzania czynności, które je powodują. Klasyczne czy nietypowe uzależnienia mają miejsce wtedy, gdy myśl o danej czynności staje się obsesyjna, a źródło przyjemności stanowi motor codziennego życia.

Osoba uzależniona poświęca coraz więcej czasu na wykonywanie swojej ulubionej czynności. Dochodzi do tego, że zaczyna kłamać lub wykonywać ją w ukryciu, żeby uniknąć ewentualnych wyrzutów. Staje się agresywna i zamyka się w swoim świecie, co jest zarazem przyczyną i skutkiem uzależnienia. Osoba uzależniona traci w końcu kontakt z rzeczywistością. Całe jej życie krąży wokół obiektu uzależnienia, przez co cierpią jej relacje z rodziną i otoczeniem oraz życie zawodowe.

Leczenie uzależnień każdego typu musi być poprzedzone przyznaniem się osoby uzależnionej do problemu. Najczęściej to otoczenie jako pierwsze zauważa problem, a osoba uzależniona neguje rzeczywistość, mimo ewidentnych sygnałów. Przyznanie się do uzależnienia nie jest proste, bo oznacza przyznanie się do swoich słabości. Jest to jednak podstawowy warunek rozpoczęcia leczenia i początek drogi do normalności.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Uzależnienie od internetu
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze