Rak skóry - charakterystyka, przyczyny, objawy, leczenie

Rak skóry to złośliwy nowotwór skóry. Istnieją różne jego rodzaje. Klasyfikuje się je w zależności od typu komórek skóry objętych zmianami nowotworowymi.

• rak podstawnokomórkowy - rozwija się w wyniku nieprawidłowego rozrostu komórek w najgłębszych warstwach naskórka. To najczęściej występujący rak skóry (80 proc. wszystkich przypadków)
• rak płaskonabłonkowy (kolczystokomórkowy) - ma związek ze zmianami w komórkach nabłonkowych, które znajdują się w środkowej warstwie naskórka. Stanowi ok. 15-20 proc. wszystkich raków skóry
• czerniak - występuje w melanocytach, czyli komórkach produkujących pigment. Diagnozuje się go rzadziej, ale jest najbardziej niebezpieczny. Ten typ raka skóry to główna przyczyna zgonów wywołanych chorobami skóry

Główną przyczyną powstawania raka skóry jest promieniowanie słoneczne - przebywanie na słońcu oraz poparzenia słoneczne. Większość przypadków raka skóry diagnozuje się u osób, których skóra jest regularnie poddawana działaniu promieni słonecznych i promieniowania UV (ultrafioletowego).

Ryzyko zachorowania na raka skóry zwiększają także inne czynniki:

• jasna karnacja – osoby, które mają I fototyp skóry, częściej chorują na raka skóry
• czynniki genetyczne – przypadki choroby w rodzinie zwiększają ryzyko zachorowania
• wiek – osoby po 40. roku życia są bardziej narażone na raka podstawnokomórkowego oraz raka płaskonabłonkowego
• owrzodzenie powstające w miejscu blizny po oparzeniu czy zranieniu
• długi i częsty kontakt z arsenem

Warto uświadomić sobie, że rak skóry może rozwinąć się u każdego, nawet u młodych, zdrowych ludzi o ciemniej karnacji.

Objawy raka skóry mogą być bardzo różne. U niektórych chorych obserwuje się małe, lśniące zmiany na skórze. U innych zmiany nowotworowe mogą być czerwone i twarde, przy czym niekiedy mają tendencję do krwawienia. Wszystkie niepokojące symptomy powinny zostać zbadane przez lekarza.

Na co szczególnie zwrócić uwagę? Przede wszystkim na asymetrię zmian skórnych. Nie najlepszym znakiem są również nieregularne brzegi zmian oraz nierówne zabarwienie. Niepokoić powinny także zmiany, które krwawią lub nie mogą się zagoić.

Pamiętaj, nawet małe znamię czy pieprzyk może być groźne. Zaniepokoić powinna każda zmiana na skórze, która ma nieregularne krawędzie i kształt, jest asymetryczna, ma niejednorodny kolor lub jej średnia jest większa niż 6 mm.

W przypadku pojawienia się podejrzanych zmian, należy udać się do dermatologa, który wykona badanie dermatoskopem. Jeśli zmiana jest podejrzana, lekarz wykonuje badanie histopatologiczne.

Leczenie raka skóry jest uwarunkowane jego rodzajem. Bardzo często stosowaną metodą leczenia jest chirurgiczne usuwanie zmian nowotworowych. Rokowania zależą od wielu czynników, między innymi od stadium zaawansowania choroby. Im wcześniej wykryty jest rak skóry, tym większe szanse na wyleczenie.

Na prognozę dla chorego wpływ ma także rodzaj raka skóry. W przypadku raka podstawnokomórkowego i raka płaskonabłonkowego rzadko dochodzi do przerzutów, ale u chorych na czerniaka prawdopodobieństwo rozprzestrzeniania się choroby jest dużo większe.

Niezwykle istotna jest profilaktyka raka skóry. Warto ograniczyć do minimum przebywanie na słońcu. Podczas upałów należy nakładać długie, przewiewne ubrania, by zasłonić przed słońcem jak najwięcej ciała.

Między 10 rano a 14 warto nie należy wychodzić na dwór – w tym czasie słońce jest najmocniejsze. Jeśli musisz wyjść, posmaruj się kremem z filtrem o faktorze 30 lub wyższym. Krem z filtrem na twarz to dobry pomysł także w zimie.

Rak skóry to poważna choroba, która może być śmiertelna. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, należy przede wszystkim chronić się przed słońcem i regularnie badać skórę u dermatologa.

Wizyta w gabinecie lekarskim po lecie to wręcz obowiązek. Wczesne wykrycie raka skóry jest bowiem kluczowe dla leczenia choroby.