O czym mogą świadczyć przewlekłe wzdęcia?
Wzdęcia to mało przyjemny problem, którego powodem jest zbyt wysoka produkcja gazów w przewodzie pokarmowym. Jest to dolegliwość występująca dość powszechnie, często wynikająca z błędów dietetycznych, między innymi spożywania zbyt obfitych, źle zbilansowanych posiłków.
Zdarza się jednak, że pojawia się codziennie, a my nie potrafimy zidentyfikować problemu. Możemy wówczas podejrzewać, że układ pokarmowy nie funkcjonuje prawidłowo.
Osoba doświadczająca wzdęć skarży się często dodatkowo na ból brzucha, czemu towarzyszy uczucie powiększenia jego obwodu. To efekt wewnątrzjelitowej produkcji i nagromadzenia się gazów w jelitach (dwutlenku węgla, wodoru, metanu).
Wytwarzanie gazów to naturalny etap trawienia i procesów fermentacyjnych zachodzących w przewodzie pokarmowym z udziałem bakterii jelitowych. Gdy jednak produkcja gazów jest zbyt wysoka, zaczynamy mieć problem ze wspomnianymi wzdęciami. Na szczęście dolegliwość ta jest najczęściej krótkotrwała i problem dosyć szybko ustępuje.
1. Przyczyny wzdęć
Wzdęcia stosunkowo często dotyczą osób, które nie przestrzegają zasad zdrowego odżywiania. Problem może się nasilić, gdy w naszym jadłospisie regularnie pojawiają się produkty ciężkostrawne czy napoje gazowane. Układ pokarmowy może też nie radzić sobie ze zbyt dużą ilością roślin strączkowych w diecie. Niekorzystnie na proces trawienia wpływa także palenie papierosów. Ból brzucha i wzdęcia mogą ponadto wynikać z pospiesznego połykania pokarmu.
W wielu przypadkach wzdęcia to pierwszy sygnał świadczący o zaburzeniach mikroflory jelitowej. Opisywany problem może więc pojawić się w następstwie zastosowanej antybiotykoterapii, prowadzącej do nadmiernego namnożenia w jelitach bakterii potencjalnie chorobotwórczych. Wzdęcia towarzyszą również często zaburzeniom prawidłowej perystaltyki jelit, mogą także występować w zespole upośledzonego wchłaniania.
Na nadmierne gromadzenie się gazów często skarżą się osoby po przebytych operacjach jamy brzusznej, czego powodem mogą być chociażby zrosty pooperacyjne. Problem ten występuje stosunkowo często u osób w podeszłym wieku. Wzdęcia to też często jedno z działań niepożądanych wielu leków, m.in. stosowanych w terapii cukrzycy czy nadciśnienia tętniczego. Opisywany objaw towarzyszyć może przewlekłym stanom zapalnym w przewodzie pokarmowym (chociażby w przebiegu nieswoistych chorób zapalnych jelit) czy innym chorobom (np. kamicy żółciowej).
Zdarza się również, że problem z nadmierną ilością gazów pojawia się w sytuacjach zwiększonej ekspozycji na stres.
2. Jak radzić sobie w przypadku wzdęć?
Jeśli mamy problem z nawracającymi wzdęciami, pierwszym krokiem powinna być odpowiednia modyfikacja diety. Zaleca się wykluczyć z niej produkty sprzyjające nadprodukcji gazów jelitowych, m.in. cebulę, fasolę, groch, kapustę, suszone śliwki czy otręby. Warto też przez pewien czas ograniczyć spożywanie mleka i jego przetworów (nadprodukcja gazów może wynikać z nietolerancji cukru mlecznego – laktozy). Ważna jest też atmosfera, w jakiej spożywamy posiłki. Konsumpcja powinna przebiegać spokojnie, bez pośpiechu, każdy kęs pokarmu powinien zostać dokładnie przeżuty. Wpłynie to korzystnie na cały proces trawienia.
W łagodzeniu wzdęć pomocne mogą okazać się także preparaty dostępne w aptece. Szczególną uwagę należy zwrócić na probiotyki, korzystnie wpływające na kształt mikroflory jelitowej oraz na preparaty zawierające maślan sodu. Kwas masłowy łagodzi zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego i skutecznie wspomaga regenerację nabłonka jelita. By suplementacja maślanem dała pożądane efekty powinna trwać przynajmniej 3 miesiące.
Wśród domowych sposobów na nadmierną ilość gazów w jelitach wymienia się najczęściej napary ziołowe (rumianek, mniszek lekarski, mięta, melisa, anyż). Wzdęcia najczęściej nie stanowią powodu do niepokoju. Powinny jednak wzbudzić naszą czujność, gdy towarzyszą im inne objawy, np. nocne bóle brzucha, chudnięcie, niedokrwistość. W takim przypadku należy zgłosić się do lekarza, który najpewniej zleci dokładniejszą diagnostykę.
Weryfikacja merytoryczna artykułu - dr Patrycja Szachta
Partnerem artykułu jest marka Debutir
