Objaw Blumberga - kiedy powstaje, jak go rozpoznać i co oznacza pozytywny wynik?

Objaw Blumberga obserwuje się podczas diagnozowania dolegliwości w obrębie jamy brzusznej. Najczęściej pojawia się w przypadku chorób zapalnych otrzewnej lub wyrostka robaczkowego. Dodatni wynik objawu Blumberga pozwala lekarzowi na postawienie prawidłowej diagnozy. Jak sprawdzić objaw Blumberga, co oznacza i w jaki sposób dobrać leczenie do dolegliwości?

1. Co to jest objaw Blumberga

Objaw Blumberga pojawia się, kiedy otrzewna ulega podrażnieniu, najczęściej na skutek działania stanu zapalnego. Może wystąpić także w przebiegu zapalenia wyrostka robaczkowego, a u kobiet może pojawić się jako konsekwencja zapalenia przydatków macicy.

Objaw Blumberga może świadczyć także o:

• zapaleniu pęcherzyka żółciowego
• zapaleniu esicy
• zapaleniu otrzewnej
• uchyłkach jelit

Objaw Blumberga wywołany jest poprzez nacisk na jamę brzuszną. Towarzyszy mu ból, który najczęściej świadczy o uszkodzeniu któregoś z narządów wewnętrznych. Zaliczany jest do tzw. klasycznych objawów otrzewnowych, wśród których znajduje się także:

• objaw Jaworskiego - pojawia się, kiedy podczas unoszenia nogi i zginania jej w kolanie pojawia się ból w okolicy bioder, wskazuje na zapalenie wyrostka robaczkowego
• objaw Rovsinga - najczęściej wskazuje na zapalenie wyrostka, ból pojawia się po uciśnięciu brzucha obiema dłońmi i sięga od biodra wzdłuż linii jelita grubego
• objaw kaszlowy - występuje, kiedy podczas wywołanego kaszlu pojawia się ból.

2. Badanie palpitacyjne brzucha a objaw Blumberga

Objaw Blumberga można stwierdzić podczas palpitacyjnego badania jamy brzusznej, a więc wówczas, kiedy lekarz delikatnymi ruchami uciska brzuch w różnych miejscach. Może to robić całymi dłońmi lub jedynie opuszkami. Siła nacisku zależy od wielu czynników, między innymi od wagi pacjenta.

Jeśli podczas zwolnienia ucisku pojawi się w jego miejscu ból, mówi się o dodatnim objawie Blumberga.

Podczas badania lekarz musi obserwować także twarz pacjenta, ponieważ czasem niewielki dyskomfort brzuszny widać w postaci grymasu.

3. Wskazania do przeprowadzenia badania

Badanie objawu Blumberga stosowane jest prawie na każdej wizycie gastrologicznej, a także na niektórych wizytach u ginekologa lub lekarza POZ, jeśli pacjent zgłasza się z dolegliwościami bólowymi w okolicach podbrzusza.

W przypadku dopiero rozwijającego się zapalenia otrzewnej lub wyrostka robaczkowego ból nie jest jeszcze zbyt ostry, dlatego pojawienie się objawu Blumberga wskazuje na to, iż konieczna jest dalsza diagnostyka, a prawdopodobnie także leczenie chirurgiczne.

4. Dodatni objaw Blumberga

Pojawienie się objawu Blumberga podczas badania palpitacyjnego brzucha oznacza, że w jamie brzusznej rozwija się jakiś stan chorobowy. Najczęściej wskazuje na zapalenie otrzewnej, a u kobiet na zapalenie przydatków macicy, czyli jajników i jajowodów.

U mężczyzn natomiast pojawienie się dodatniego objawu Blumberga oznacza najczęściej zapalenie wyrostka robaczkowego. Ból pojawia się wówczas w prawej dolnej części podbrzusza.

Dodatni objaw Blumberga jest wskazaniem do dalszej diagnostyki.

4.1. Zapalenie otrzewnej

Otrzewna to bardzo cienka błona, wyścielająca od wewnątrz jamę brzuszna i miednicę. Chroni w ten sposób narządy wewnętrzne przed uszkodzeniem. Zapalenie otrzewnej może mieć więc wiele przyczyn, a najczęstsze z nich to:

• marskość wątroby
• niewydolność nerek
• toczeń trzewny

Zapalenie otrzewnej może mieć też charakter bakteryjny lub chemiczny. Dochodzi do niego na skutek perforacji któregoś z odcinków układu pokarmowego, najczęściej jelita. Na skutek tego soki żołądkowe mieszają się z resztkami trawionego pokarmu, masą kałową i podrażnia ściany otrzewnej.

4.2. Zapalenie wyrostka robaczkowego

Jeśli objaw Blumberga występuje w prawym dole podbrzusza, najczęściej przyczyną tego jest zapalenie wyrostka robaczkowego. Objawy nie zawsze są oczywiste, dlatego konieczne jest przeprowadzenie badania na objaw Blumberga.

Czasem objawy wskazujące na zapalenie wrostka robaczkowego związane są z inną chorobą, jaką jest zapalenie uchyłka Meckela, czyli niewielkiego odcinka jelita cienkiego.

4.3. Fałszywie dodatni objaw Blumberga

Czasem podczas badania palpitacyjnego jamy brzusznej pojawia się fałszywie dodatni objaw Blumberga. Jest on najczęściej związany z atakiem kolki jelitowej - wówczas w jelitach znajduje się duża ilość gazów, których uciśnięcie wywołuje ból.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.