Objaw Chełmońskiego - charakterystyka, dodatni wynik objawu Chełmońskiego
Objaw Chełmońskiego jest objawem wstrząsowym stosowanym w diagnostyce schorzeń pęcherzyka żółciowego. Metoda polega na ułożeniu dłoni na łuku żebrowym prawym, następnie uderzeniu w dłoń przy użyciu pięści drugiej ręki. Co jeszcze warto wiedzieć na temat objawu Chełmońskiego?
1. Co to jest objaw Chełmońskiego?
Objaw Chełmońskiego to objaw wstrząsowy, występujący w przebiegu zaburzeń wątrobowych, głównie schorzeń w obrębie pęcherzyka żółciowego. Wykonywany jest w trakcie fizykalnego badania jamy brzusznej.
O jego dodatnim wyniku świadczy bolesność, pojawiająca się po wstrząsaniu okolicy prawego podżebrza. Objaw został po raz pierwszy opisany przez polskiego lekarza i absolwenta Uniwersytetu Warszawskiego, Adama Chełmońskiego.
2. Dodatni wynik objawu Chełmońskiego
Dodatni wynik objawu Chełmońskiego jest dość częstym zjawiskiem u pacjentów chorujących na stan zapalny pęcherzyka żółciowego, nazywanego również woreczkiem żółciowym.
W trakcie badania fizykalnego, specjalista kładzie dłoń na prawym łuku żebrowym pacjenta, a następnie uderza w nią za pomocą pięści drugiej ręki. Dłoń lekarza wykonującego badanie fizykalne powinno spoczywać płasko na brzuchu pacjenta. Pojawienie się u pacjenta dolegliwości bólowych po wykonaniu badania świadczy o dodatnim wyniku objawu Chełmońskiego. W tej sytuacji lekarza może podejrzewać zapalenie pęcherzyka żółciowego, przebiegające wraz z kamicą żółciową.
W chwili badania pacjent powinien przyjmować pozycję leżącą, z głową ułożoną płasko. Ramiona pacjenta powinny być z kolei ułożone wzdłuż tułowia, a nogi wyprostowane. Przyjęcie pozycji stojącej zalecane jest wyłącznie w przypadku osób z brzuchem wiszącym, np. u osób z widoczną otyłością.
2.1. Dodatni wynik objawu Chełmońskiego a kamica żółciowa
Dodatni wynik objawu Chełmońskiego zazwyczaj świadczy o toczącym się procesie zapalnym w obrębie pęcherzyka żółciowego. W większości przypadków lekarze mają do czynienia z kamicą żółciową. Kamica żółciowa tworzy się w wyniku wytrącania się nierozpuszczalnych składników zawartych w żółci. Nierozpuszczalne składniki zawarte w żółci to przede wszystkim białko, sole kwasów żółciowych czy cholesterol. W przebiegu choroby mogą pojawić się następujące dolegliwości, takie jak:
- ostre dolegliwości bólowe brzucha, odczuwalne w obrębie prawego podżebrza oraz śródbrzusza (takie bóle nazywane są kolką wątrobową lub żółciową),
- nudności,
- wymioty,
- wzdęcia brzucha,
- podwyższona temperatura ciała.
- obniżony apetyt,
- zgaga.
2.2. Dodatni wynik objawu Chełmońskiego a ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
Dodatni wynik objawu Chełmońskiego może świadczyć również o ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego. Typowa dla ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego jest kolka żółciowa utrzymująca się ponad 6 godzin.
Chory może uskarżać się na dolegliwości bólowe w obrębie prawego łuku żebrowego (ból może być odczuwalny również w obrębie prawej łopatki). Mimo podania środków przeciwbólowych, ból nadal nie ustępuje. W przebiegu ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego pojawia się gorączka, dodatni wynik objawu Murphy'ego.
2.3. Dodatni wynik objawu Chełmońskiego a dyskineza dróg żółciowych
Dodatni wynik objawu Chełmońskiego bardzo często związany jest również z dyskinezą dróg żółciowych. Zjawisko to często nazywane jest zaburzeniem czynności ruchowej dróg żółciowych.
Zaburzenia czynności ruchowej dróg żółciowych mogą przybierać formę dyskinezy hiperkinetycznej, tzn. takiej, która objawia się podwyższoną aktywnością skurczową lub dyskinezy hipokinetycznej. Wówczas pacjent cierpi na obniżoną aktywność skurczową. Dyskineza związana z drogami żółciowymi często dotyka kobiety i powoduje nadmierne lub niedostateczne obkurczanie się pęcherzyka żółciowego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.