Obrzeżki gołębie - "ptasie" kleszcze, które atakują również ludzi

Atakują nocą, żywią się krwią, skrywają się w szczelinach, futrynach i szparach. Swoją ofiarę początkowo znieczulają, a potem gryzą i roznoszą groźne choroby. Jeżeli zalęgną się w mieszkaniu, potrzeba kilku dni na ich likwidacje. A to wszystko przez małego przedstawiciela roztocza, zwierzęcą odmianę kleszcza. Może być śmiertelnie niebezpieczny także dla ludzi. Czym są obrzeżki gołębie?

Obrzeżek gołębi na ludzkiej skórzeObrzeżek gołębi na ludzkiej skórze
Źródło zdjęć: © Wikipedia
Monika Suszek

Zapewne wszyscy pamiętają kwietniowe doniesienia z Poznania. 27 funkcjonariuszy trafiło do szpitala z powodu pogryzień przez obrzeżki. Cały komisariat został zamknięty na kilka dni z powodu dezynsekcji. Wczoraj doszło do kolejnego przypadku ugryzienia. Tym razem ofiarą jest ośmiolatek z Kalisza. Czym są obrzeżki i czy można się przed nimi uchronić?

Co to są obrzeżki gołębie?

Kleszcze dzielą się na dwie grupy: twarde i miękkie. Kleszcze twarde to te, które dobrze znamy. Skrywające się w lasach lub parkach.

Drugą grupę stanowią kleszcze miękkie, czyli obrzeżki. Najpopularniejszy z nich to obrzeżek gołębi. Są dość duże, w porównaniu z pospolitymi kleszczami. Wymiary dorosłych osobników wahają się od 6 do 10 mm. Żerują przede wszystkim na ptactwie, w szczególności na gołębiach, choć można je spotkać również w ciele ptactwa domowego.

Borelioza. Fakty i mity

- Typowymi żywicielami obrzeżka gołębiego są gołębie, ale pasożyt może zaatakować również gawrony, kawki, wróble, a nawet ptactwo domowe, np. drób - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Krzysztof Solarz ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

- Obrzeżki powszechnie występują w miejscach gnieżdżenia się ptaków – w gołębnikach, kurnikach, na poddaszach, strychach czy wieżach kościołów. W przypadku kiedy brakuje ptasiego żywiciela, pasożyt może zaatakować człowieka. Najczęściej robią to w nocy - wyjaśnia Solarz.

Sprawdź koniecznie:

W moje ciało wbił się kleszcz. Jak zachować się w przypadku pierwszej pomocy?

Kto jest zagrożony?

Jak rozpoznać, że ugryzł nas ptasi kleszcz?

- Ofiara obrzeżka gołębiego długo odczuwa ból i świąd. Zmiany skórne mogą się utrzymywać nawet do kilku miesięcy, a objawy bywają poważne - mówi prof. Krzysztof Solarz.

- Ślina zawiera wiele silnych alergenów, które mogą wywołać różne reakcje uogólnione, np. obserwowano przyśpieszoną akcję serca, duszność, zapalenie spojówek. Obrzęki pojawiają się nie tylko w miejscu inwazji pasożyta. Znane są przypadki wstrząsu anafilaktycznego oraz śmierci. W momencie ukłucia, początkowo żywiciel nie odczuwa bólu, z czasem jednak on się nasila. Objawy miejscowe są silniejsze niż w przypadku ukąszenia przez kleszcza pospolitego. Szybko formuje się ropień, obrzęk skóry, występuje zaczerwienienie oraz silny ból, który może być odczuwany nawet po kilku miesiącach od momentu inwazji pasożyta - tłumaczy ekspert.

- Obrzeżki mogą być też nosicielami groźnych chorób, m.in. boreliozy, gorączki Q - zakaźnej choroby odzwierzęcej powodowanej przez riketsje "Coxiella burnetti", salmonellozy ptasiej, a także kleszczowego zapalenia mózgu - mówi prof. Solarz.

Sprawdź koniecznie:

Czy preparaty mogą uchronić przed kleszczami?

Jak sobie z nimi poradzić?

- Obrzeżki w ciągu dnia ukrywają się w szparach podłóg, futryn, pod parapetami, progami i tapetami, w szczelinach mebli i miejsc do spania. Wszędzie tam się rozwijają i rozmnażają. Nocą wychodzą z kryjówek w poszukiwaniu żywiciela – mówi prof. Solarz.

- Pozbycie się obrzeżka gołębiego jest trudne. Preparatami roztoczobójczymi trzeba spryskać wszystkie potencjalne miejsca ich pobytu. Oprócz mieszkań takie zabiegi powinny być przeprowadzone na strychach czy poddaszach. Walka z nimi zakłada fumigację, czyli gazowanie lub zamgławianie pomieszczenia preparatem roztoczobójczym. Konieczne może być usuwanie tapet, boazerii czy paneli ze ścian i sufitów, wykładzin, paneli podłogowych, parkietów, płyt sufitowych i ściennych - podsumowuje ekspert.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
MZ stawia na "medycynę pola walki". Pierwsze posiedzenie nowego zespołu
MZ stawia na "medycynę pola walki". Pierwsze posiedzenie nowego zespołu
Lekarz, który zarabia 2,8 tys. zł za godzinę, dostanie podwyżkę? Patologia w szpitalu
Lekarz, który zarabia 2,8 tys. zł za godzinę, dostanie podwyżkę? Patologia w szpitalu
Wypadek w Gdyni wywołał lawinę komentarzy. Lekarz zabiera głos
Wypadek w Gdyni wywołał lawinę komentarzy. Lekarz zabiera głos
"Killerzy" na świątecznym stole. Nawet 80 proc. potraw może nam zaszkodzić
"Killerzy" na świątecznym stole. Nawet 80 proc. potraw może nam zaszkodzić
25 lat obserwacji. Zaskakujący wpływ sera na rozwój demencji
25 lat obserwacji. Zaskakujący wpływ sera na rozwój demencji
Kosmetyki trychologiczne w praktyce. Pielęgnacja włosów zaczyna się od skóry głowy
Kosmetyki trychologiczne w praktyce. Pielęgnacja włosów zaczyna się od skóry głowy
Te produkty kardiolog trzyma w lodówce. Zdradza, co naprawdę służy sercu
Te produkty kardiolog trzyma w lodówce. Zdradza, co naprawdę służy sercu
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
"Jest dość zaraźliwy". Lekarz mówi, jakie objawy zdradzają adenowirusa
"Jest dość zaraźliwy". Lekarz mówi, jakie objawy zdradzają adenowirusa
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić