Trwa ładowanie...

Oddawanie krwi a leki hormonalne. Czy w trakcie ich stosowania można oddawać krew?

 Katarzyna Kurek
Katarzyna Kurek 18.10.2023 16:39
Oddawanie krwi a leki hormonalne to temat, który zajmuje wielu potencjalnych krwiodawców
Oddawanie krwi a leki hormonalne to temat, który zajmuje wielu potencjalnych krwiodawców (Adobe Stock)

Oddawanie krwi a leki hormonalne to temat, którym interesuje się wiele osób chcących oddać krew. Jak bowiem wiadomo, istnieje wiele czynników, które z uwagi na możliwe skutki ujemne dla dawcy lub biorcy, mogą wykluczyć potencjalnych dawców. Czy przyjmowanie leków hormonalnych jest jednym z nich? Kiedy nie można oddać krwi?

spis treści

1. Czym są leki hormonalne?

Leki hormonalne to leki, które stosuje się przy zaburzeniach ze strony układu hormonalnego. Mogą być podawane zarówno w przypadku zbyt niskiego, jak i wysokiego poziomu hormonów.

Hormony to substancje chemiczne, które wpływają na różnorodne funkcje organizmu. Są niezbędne do utrzymania prawidłowego zdrowia, regulują i koordynują procesy chemiczne w komórkach i tkankach.

Zobacz film: "Szczepienie przeciwko HPV"

Leki hormonalne stosuje się m.in. w przypadku zaburzeń ze strony tarczycy, zaburzeń cyklu menstruacyjnego, czy w leczeniu endometriozy. Ponadto hormonalne leki antykoncepcyjne mogą być także jedną z metod zapobiegania niepożądanej ciąży.

2. Oddawanie krwi a leki hormonalne

Oddawanie krwi to procedura, która pomaga leczyć innych pacjentów lub bezpośrednio ratuje im życie. Mimo tego, że kandydatów do oddania krwi jest coraz więcej, to jednak nie każda osoba może zostać dawcą.

Okazuje się, że pewnym przeciwwskazaniem mogą być przyjmowane leki. Niektóre z nich wykluczają czasowo potencjalnych dawców (na czas ich stosowania i pewien okres po zaprzestaniu), np. leki wpływające na krzepliwość krwi, leki z izotretynoiną, czy leki z acytretyną. Jak jest w przypadku leków hormonalnych?

Otóż bez większych przeciwwskazań krew mogą oddać osoby, które przyjmują doustne leki antykoncepcyjne. Ponadto dawcą mogą zostać także osoby, które przyjmują leki hormonalne stosowane w okresie menopauzy.

A jakie leki dyskwalifikują z oddawania krwi? W przypadku stosowania pozostałych leków hormonalnych konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem lub zasięgnięcie opinii w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Gdyż mogą one czasowo dyskwalifikować dawcę. Przy poszczególnych lekach okres karencji może być różny, dlatego też decyzję w tej sprawie zawsze podejmuje lekarz.

Warto pamiętać o tym, że lekarza należy poinformować zarówno o wszystkich przyjmowanych lekach (nie tylko hormonalnych), jak i o stosowanych suplementach diety (np. z kreatyną).

Oddawanie krwi musi być bowiem bezpieczne zarówno dla dawcy, jak i biorcy.

3. Kto może zostać dawcą krwi?

Zgodnie z kryteriami kwalifikacyjnymi Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa (CKiK) dawcą krwi mogą zostać osoby, które cieszą się dobrym stanem zdrowia oraz, u których:

  • w ciągu ostatnich 6 miesięcy: nie wykonano tatuażu, nie przekłuto uszu lub innych części ciała; nie przeprowadzono zabiegów operacyjnych, endoskopowych i badań diagnostycznych (np. panendoskopia, artroskopia); nie wystąpiło leczenie krwią lub jej składnikami,
  • w dniu pobrania: nie występują objawy przeziębienia, infekcji, gorączki, złe samopoczucie; osoby, które nie są w trakcie leczenia i antybiotykoterapii.

Dawcą krwi mogą zostać osoby w wieku 18-65 lat.

4. Inne przeciwwskazania do oddania krwi

Kto nie może oddać krwi? Istnieje wiele przeciwwskazań do oddawania krwi. Część z nich ogranicza potencjalnych dawców tylko na pewien okres (dyskwalifikacja czasowa). Niestety istnieją także czynniki, które na stałe przekreślają możliwość donacji.

To, co dyskwalifikuje do oddania krwi na stałe, to m.in.:

  • choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, wady serca (z wyjątkiem wrodzonych wad serca, które zostały całkowicie wyleczone), stan po zawale,
  • stan po udarze mózgu,
  • przewlekłe choroby naczyń obwodowych, niewydolność krążenia, zaawansowana miażdżyca,
  • choroby zakaźne (w tym wirusowe zapalenie wątroby typu B, wirusowe zapalenie wątroby typu C, żółtaczka o niejasnej etiologii, HIV, babeszjoza, leiszmanioza trzewna, gorączka Chagasa, promienica, tularemia),
  • poważne, aktywne, przewlekłe lub nawracające choroby: układu pokarmowego, układu oddechowego, układu immunologicznego, moczowo-płciowego i nerek, krwi i układu krwiotwórczego, skóry, układu endokrynnego, choroby metaboliczne i choroby układowe,
  • choroby nowotworowe,
  • kiła,
  • przebyta reakcja anafilaktyczna.

Krwi nie mogą oddawać także osoby, które podejmują ryzykowne zachowania seksualne (częste zmienianie partnerów seksualnych, prostytucja). Ponadto przeciwwskazanie stanowią także zaburzenia psychiczne oraz zaburzenia zachowania, będące efektem zażycia substancji psychoaktywnych.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze