Odźwiernik żołądka - budowa, funkcje, choroby
Odźwiernik to mięśniowy pierścień, który stanowi istotny element układu pokarmowego. Reguluje on przepływ treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy i wspomaga proces trawienia. Jak działa odźwiernik i dlaczego jego prawidłowe funkcjonowanie jest kluczowe dla zdrowia?
1. Co to jest odźwiernik?
Odźwiernik jest mięśniowym pierścieniem umiejscowionym w dolnej części żołądka, w okolicy miejsca, gdzie żołądek przechodzi w dwunastnicę, czyli pierwszy odcinek jelita cienkiego. Jest to kluczowy element układu pokarmowego, pełniący istotną rolę w procesie trawienia oraz regulacji przepływu treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy.
Odźwiernik kontroluje tempo, w jakim treść pokarmowa przemieszcza się przez układ pokarmowy. W ten sposób zwiększa przyswajalność składników odżywczych z pożywienia i chroni dwunastnicę przed działaniem kwasów żołądkowych. Prawidłowe funkcjonowanie odźwiernika jest kluczowe dla prawidłowego procesu trawienia, jego dysfunkcja może prowadzić do różnych problemów, w tym opóźnionego opróżniania żołądka, refluksu żołądkowo-przełykowego i innych schorzeń układu pokarmowego.
2. Budowa odźwiernika
Odźwienik składa się głównie z mięśni gładkich, które tworzą pierścień otaczający przejście między żołądkiem a dwunastnicą. Wewnętrzna strona odźwiernika jest pokryta błoną śluzową, zawierającą liczne gruczoły produkujące śluz i enzymy. To ułatwia proces trawienia i chroni błonę śluzową przed działaniem soku żołądkowego.
Odźwiernik zawiera w swojej strukturze zwieracz odźwiernika, czyli mięsień pokryty fałdem błony śluzowej, czyli zastawką odźwiernika. Zwieracz ma zdolność otwierania się lub zamykania pod wpływem działania mięśni, co pozwala na precyzyjną kontrolę przepływu treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy.
Kontrola odźwiernika jest zintegrowana z układem nerwowym i hormonalnym. Kiedy pokarm jest strawiony i gotowy do przeniesienia do jelita cienkiego, odźwiernik otwiera się, umożliwiając stopniowe wypuszczenie treści. Natomiast gdy trawienie nie zostało zakończone, odźwiernik pozostaje zamknięty, opóźniając tym samym przemieszczenie treści pokarmowej.
3. Funkcje odźwiernika
Główne funkcje odźwiernika to:
- kontrolowanie przepływu treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy,
- mieszanie strawionego pokarmu w żołądku,
- ochrona dwunastnicy przed działaniem kwasów żołądkowych,
- zapobieganie cofania się treści pokarmowej do przełyku,
- poprawa przyswajalności składników odżywczych poprzez stopniowe uwalnianie pokarmu do jelita cienkiego,
- zabezpieczenie jelita cienkiego przed dostępem bakterii lub toksyn z żołądka,
- utrzymywanie odpowiedniego pH treści pokarmowej.
4. Choroby odźwiernika żołądka
Problemy związane z funkcjonowaniem odźwiernika to:
- zwężenie odźwiernika - to stan, w którym mięśnie odźwiernika stają się zbyt ciasno skurczone lub zwężone, co utrudnia przepływ treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy,
- refluks żołądkowo-przełykowy - schorzenie charakteryzuje się cofaniem treści pokarmowej i kwasów żołądkowych do przełyku, nadmierna aktywność lub osłabienie odźwiernika może sprzyjać występowaniu refluksu,
- gastropareza - opóźnione opróżnianie żołądka na skutek zaburzeń motoryki żołądka lub osłabienia odźwiernika, schorzenie powoduje uczucie pełności, nudności, wymioty i utratę masy ciała,
- wrzód dwunastnicy - osłabienie odźwiernika lub nadmierna kwasowość żołądka mogą przyczynić się do powstania wrzodów,
- rak odźwiernika - rzadki nowotwór zlokalizowany w okolicach odźwiernika, objawy tej choroby to ból brzucha, niekontrolowana utrata masy ciała i problemy z trawieniem.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.