Oksytocyna - wskazania, przeciwwskazania, karmienie piersią

Oksytocyna jest podawana przy porodzie, gdy organizm ciężarnej produkuje zbyt małą ilość tego hormonu. Oksytocyna odpowiada bowiem za skurcze macicy i przyspieszenie akcji porodowej. W przypadku niewielkiej produkcji oksytocyny zaleca się podanie ciężarnej kroplówki zawierającej odpowiednie stężenie oksytocyny. Podawanie oksytocyny ma jednak swoich przeciwników, gdyż zbyt duża ilość oksytocyny powoduje bardzo bolesne skurcze, które nieraz muszą się kończyć cesarskim cięciem.

1. Co robi oksytocyna

Oksytocyna ma za zadanie przyspieszenie akcji porodowej. Wskazania do indukcji porodu i podania oksytocyny można podzielić na dwie grupy. Pierwsza z nich jest bezpośrednio związana z ciążą i należą do niej następujące objawy:

• ciąża przeterminowana (ciąża przenoszona),
• preeklampsja, czyli stan przedrzucawkowy (objawiający się między innymi nadciśnieniem i białkomoczem),
• zahamowanie wewnątrzmacicznego wzrostu płodu (IUGR),
• ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego (niezgodność czynników krwi między matką a dzieckiem),
• przedwczesne odpłynięcie płynu owodniowego.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Znieczulenie podczas porodu"

Wskazania do indukcji porodu i podania oksytocyny, które nie są związane z ciążą:

• cukrzyca typu I matki,
• nadciśnienie tętnicze,
• przewlekłe choroby nerek,
• zaburzenia czynności tarczycy.

2. Jak przyspieszyć poród

Oksytocyna nie zawsze jest wskazana. Nie we wszystkich wypadkach można wywołać akcję porodową, podając ciężarnej oksytocynę. Farmakologiczne przyspieszenie porodu przy użyciu oksytocyny nie powinno być stosowane, gdy mamy do czynienia z:

• wcześniakiem,
• niewspółmiernością porodową,
• przebytymi uprzednio operacjami macicy,
• niedojrzałością szyjki macicy bądź rakiem szyjki macicy.

Wielu lekarzy uważa, że oksytocyna podczas porodu pozytywnie wpływa nie tylko na mamę, ale także na maleństwo. Wywoływanie skurczów macicy oksytocyną powoduje przyspieszenie porodu, a tym samym skraca wysiłek noworodka. Ponadto sądzi się, że oksytocyna „usypia” neurony dziecka, a dzięki temu chroni noworodków przed skutkami chwilowego niedotlenienia.

3. Oksytocyna i karmienie piersią

Oksytocyna działa na każdą mamę także przy karmieniu piersią. Właściwe stężenie oksytocyny powoduje przesuwanie się mleka przez kanaliki mleczne do ujścia gruczołu. Oksytocyna pomaga przy tzw. wyrzucie mleka, które jest niezbędne niemowlakowi do spokojnego i miarowego ssania.

Działanie oksytocyny powoduje ponadto, że kobieta odczuwa niemal fizyczną przyjemność z karmienia piersią. Ponadto oksytocyna pobudza instynkt macierzyński i wzmacnia więź z maleństwem. Kobiety, które mają niedobór oksytocyny, mogą mieć trudności z akceptacją nowej sytuacji, a karmienie piersią może sprawiać im ból.

Pomimo iż podanie oksytocyny przy porodzie może wiązać się z pewnymi powikłaniami, to prawidłowe zaaplikowanie oksytocyny zdecydowanie przyspiesza akcję porodową, a tym samym skraca dolegliwości bólowe odczuwane przez matkę. Podanie odpowiedniej ilości oksytocyny gwarantuje przeprowadzony wcześniej tekst oksytocynowy.

W przypadku, kiedy ciąża jest przenoszona, a dziecko nie śpieszy się, by wyjść z brzucha mamy, często podaje się kroplówkę z oksytocyną. Ma ona wywołać skurcze macicy i pobudzić szyjkę do rozwierania się. Kiedy podanie oksytocyny nie skutkuje, domiejscowo aplikuje się do kanału szyjki macicy prostaglandynę. Warto jednak podkreślić, że oksytocyna nie jest stosowana rutynowo podczas porodu i - jak każdy inny lek - podaje się ją pacjentkom tylko wtedy, kiedy istnieją ku temu wyraźne wskazania.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.